خداحافظی با فیلترینگ فضای مجازی | نامزدهای انتخابات حرف آخر را زدند

در آستانه برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری قرار داریم و جو خاصی بر جامعه حاکم شده است. نامزدهای انتخاباتی با ارائه برنامه های خود و وعده های گوناگون قصد دارند تا نظر رای دهندگان را به نوعی جلب کرده و با کسب پیروزی در انتخابات هشتم تیرماه، راهی پاستور شوند.

یکی از وعده های مطرح شده توسط اکثر نامزدها به بحث فضای مجازی و رفع محدودیت های فعلی مربوط می شود. برخی نامزدها از مخالفت شدید خود و اراده جدی برای برداشتن فیلترینگ در آینده خبر دادند. هرچند که این نوع وعده و وعیدها در گذشته نیز مطرح شده بود اما در عمل شاهد وقوع اتفاق مثبت و ملموسی نبودیم.

کاربران فضای مجازی مدتهاست که نسبت به کیفیت و سرعت اینترنت گلایه مند هستند و وعده های دولت سیزدهم در خصوص بهبود وضعیت فضای مجازی به جایی نرسید. قطعی های متعدد منجر به بروز نارضایتی های مردمی شد و بسیاری از کسب و کارهای مجازی زیان های جبران ناپذیری را تجربه کردند.

به عنوان مثال، امیرحسین قاضی زاده هاشمی در میزگرد تلویزیونی از مخالفت خود با موضوع فیلترینگ صحبت به میان آورده است. او در این باره گفت: « من با ساز و کار فیلترینگ مخالف هستم. بنده ترکیبی از فعالان فضای مجازی و مردم در کنترل فضای مجازی قرار خواهم داد.»

قاضی زاده در بخش دیگری از این برنامه ادعای عجیبی را بر زبان آورد که با واکنش های متعددی از سوی کاربران مواجه شد. او او در پاسخ به یک از سوالات کارشناسان، مدعی شد که می تواند کشور ایران را به یکی از تولیدکنندگان اینترنت در دنیا تبدیل کند.

نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ادامه مطرح کرد: «جمهوری اسلامی ایران به لطف برخوردار بودن از صنعت فضایی و مخابراتی می‌تواند بر قله حکمرانی اینترنت جهانی بایستد.»

رفع فیلترینگ؛ وعده بزرگ نامزدها به مردم

قاضی زاده همچنین در یکی از نشست های خبری خود ادعا کرد که می‌توان از هوش مصنوعی برای برنامه‌ریزی وضعیت کاری مادران شاغل بهره برد. وی بر این باور است که تکنولوژی هوش مصنوعی با زیست مادرانه هماهنگی بالایی دارد. این نامزد همچنین عنوان کرد که ایران به کمک روسیه می‌تواند به عرصه حکمرانی اینترنت جهانی ورود پیدا کند.

سعید جلیلی، دیگر نامزد ریاست جمهوری با انتشار پستی در حساب شبکه اجتماعی ایکس در خصوص هوش مصنوعی گفت: «در کوانتوم و هوش مصنوعی که مناسبات قدرت را تغییر می‌دهد، در لبه دانش هستیم.»

محمدباقر قالیباف نیز از زاویه دیگری به این موضوع پرداخت که نظر او بازخوردهای مختلفی را به همراه داشت. قالیباف با تاکید بر اهمیت بازی‌های رایانه ای در فرهنگ‌سازی، تصریح کرد: «مدیریت فضای مجازی به معنی وجود ولنگاری آنلاین نیست و باید در این زمینه حکمرانی صورت بگیرد.»

مصطفی پورمحمدی موضع روشنی را در خصوص وضعیت فضای مجازی ارائه داد که با استقبال نسبی کابران نیز مواجه شد. او با شعار مخالفت با محدودیت‌های اینترنتی، به مردم وعده خاتمه به فیلترینگ و فیلترشکن ها را داد.

مسعود پزشکیان که مورد حمایت طیف اصلاح‌طلبان قرار دارد، مواضعی نزدیک با پورمحمدی دارد. او محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات دولت حسن روحانی را به عنوان قائم مقام به ستاد انتخاباتی خود معرفی کرده است.

تکنولوژی محدودیت پذیر نیست

محدودیت های فراوان و قطعی های تمام نشدنی باعث شده تا میزان انتقادات از عملکرد حاکمیت در زمینه فضای مجازی به اوج خود برسد. البته بر حسب تجربیات گذشته، این نوع تصمیمات سلبی راه به جایی نخواهد برد و تکنولوژی همیشه راهی برای شکستن سد محدودیت ها پیدا می کند. تجربه بازی های کلیکی اخیر نظیر همستر این مسئله را نشان داد که با وجود فیلترینگ تلگرام، تعداد قابل توجهی از کاربران فضای مجازی به انجام بازی در این پدیده نوظهور مشغول هستند.

بسیاری از کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات بر این عقیده هستند که پروژه فیلترینگ فضای مجازی به نوعی شکسته خورده است و تلاش های صورت گرفته در این زمین راه به جایی نمی برد.

نقره‌کار، کارشناس فناوری اطلاعات در این راستا به گسترش نیوز گفت: «بر مبنای تجربیات گذشته، اعمال انحصار در هر حوزه و صنعتی ناگزیر منجر به شکست خواهد شد. این موضوع را در صنعت خودرو و همچنین فناوری اطلاعات شاهد بودیم. در حوزه فناوری اطلاعات، ایمیل بومی، جستجوگر ملی، سیستم عامل داخلی و سایر موارد این چنینی توفیقی نداشتند و موفق به جلب رضایت عموم نشدند؛ بنابراین بهترین راه این است که فضا در اختیار نخبگان و فارغ التحصیلان این حوزه قرار بگیرد.»