تاوان اشتباه سیستم بر دوش معلمان

اخیراً وزارت آموزش و پرورش، اطلاعیه‌ای در خصوص عدم احتساب فاصله فراغت از تحصیل تا استخدام فارغ‌التحصیلان دانشسراها صادر و اعلام کرده که «با توجه به صراحت بند ۲ بخشنامه شماره ۲۱۲۷۲۰ به تاریخ ۲۰ دی ۹۴ وزارتی احتساب بلاتکلیفی مشمول دانشسراها نمی‌شود» و این بدان معناست که ده‌ها هزار معلم در شرف بازنشستگی با این اطلاعیه چند سال اضافه باید به خدمت مشغول شوند؛ همین موضوع موجب بروز نارضایتی در میان حدود ۵۰ هزار نفر از معلمان مشمول این اطلاعیه شده است.

ماجرا از این قرار است، در دهه ۷۰ که دانشسراها فعالیت می‌کردند، دانش آموزان پس از اتمام دوره راهنمایی برای تحصیل در دوره متوسطه به دانشسراها می‌رفتند و پس از تعهد خدمت و فارغ التحصیلی به عنوان معلم مشغول به کار می‌شدند اما در آن ایام به دلیل عدم نیاز آموزش و پرورش به نیروی انسانی، میان فارغ التحصیلی افراد از دانشسراها تا جذب آنها چند سال فاصله افتاد و عده‌ای ۳ یا ۴ سال منتظر ماندند تا در آموزش و پرورش جذب شوند.

حالا با گذشت سال‌ها از این ماجرا و زمانی که این افراد به مرحله بازنشستگی از آموزش و پرورش رسیده‌اند، صندوق بازنشستگی کشور نسبت به احتساب سال‌های فراغت از تحصیل تا استخدام به عنوان سنوات خدمت معترض است و همین امر باعث شده پرونده بازنشستگی این افراد از نیمه سال ۹۹ به صندوق بازنشستگی ارسال نشود.

در حالیکه مسئولان آموزش و پرورش می‌گویند این افراد هنگام ورود به دانشسراها تعهد خدمت امضا نکردند و تعهد پس از فارغ التحصیلی از دانشسراها و در بدو ورود رسمی به آموزش و پرورش اخذ می‌شد اما این معلمان می‌گویند "در زمان تحصیل در دانشسراها متعهد به خدمت در آموزش و پرورش شدند؛ حتی طبق قانون متعهدین خدمت در آموزش و پرورش افراد باید هنگام ورود تعهد ثبتی بسپارند تا دو برابر مدت تحصیل خود را در جایی که وزارت آموزش و پرورش تعیین می‌کند، خدمت کنند و قبل از اتمام مدت تعهد، حق استخدام در هیچ یک از وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها و مؤسسات دولتی را نخواهند داشت. با توجه به عدم حذف تعهد ثبتی در ایام بلاتکلیفی نمی‌توانستیم در جایی استخدام، یا مشغول به کار و یا حتی خدمت سربازی برویم."

در همین رابطه علی الهیار ترکمن معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش درباره اینکه معلمان فارغ التحصیل دانشسراها می‌گویند برگه تعهد خدمت را امضا کرده‌اند؟ گفت: همینطور است؛ این افراد بعد از فراغت از تحصیل باید در آموزش و پرورش مشغول به کار می‌شدند اما به دلیل شرایط نیروی انسانی آن ایام، تعدد نیروی که در آموزش و پرورش جذب شده بود یعنی به این میزان نیرو نیاز نداشتند اما بازهم افراد را وارد دانشسرا کردند، بین فارغ التحصیلی آنها و صدور حکم استخدام سه تا ۴ سال وقفه افتاد.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: این افراد وقتی جذب شدند با توجه به تعهدی که داشتند ایام تحصیل در سابقه خدمت لحاظ شد و به خدمت خود ادامه دادند و زمانی که به ۳۰ سال خدمت رسیدند پرونده آنها به سازمان بازنشستگی ارسال شد اما این سازمان اعتراض کرد که وقفه بین فراغت از تحصیل تا استخدام جزو سابقه نیست بنابراین معلمان به دیوان عدالت اداری شکایت کردند و در شعبه‌های مختلف دیوان، ‌آرای مختلفی صادر شد که برخی به نفع معلمان و برخی اینگونه نبود.

رأی وحدت رویه دیوان عدالت مبنی بر عدم محاسبه وقفه در سنوات خدمت

الهیار ترکمن متذکر شد: سال ۹۸ معاون نظارت دیوان عدالت اداری به دلیل تناقض آرا موضوع را در هیات عمومی دیوان مطرح و مستندات قانونی بررسی و به رأی وحدت رویه رسیدند براین اساس "مدت وقفه حتی به شرط اینکه فرد خودش کسورات بازنشستگی ایام وقفه را پرداخت کند جزو سابقه خدمت محسوب نمی‌شود"، این رأی وحدت رویه در سال ۹۸ صادر شد و دیگر آموزش و پرورش نمی‌تواند وقفه بین فارغ التحصیلی تا استخدام را در سنوات خدمت محاسبه و پرونده را به صندوق بازنشستگی ارسال کند.

معلمان به رأی دیوان اعتراض کنند

وی درباره اینکه چرا تاوان اشتباه سیستم را معلم باید پس بدهد؟ مطرح کرد: آموزش و پرورش از دیوان عدالت اداری درخواست صدور رأی نکرده است و معلمان دانشسرا می‌دانند وقتی آنها به سن خدمتی ۳۰ سال می‌رسیدند پرونده را تکمیل و به صندوق بازنشستگی می‌فرستادیم البته صندوق هم مانند آموزش و پرورش دستگاه اجرایی است و در مقام تفسیر قانون نیست، این مشکل موضوعی نیست که آموزش و پرورش در خواست رأی کرده و جلوی کار را گرفته باشد این رأی توسط هیات عمومی دیوان عدالت اداری صادر و موضوع حقوقی است. آموزش و پرورش در کنار ذینفعان است معلمان باید به رأی دیوان اعتراض کنند و آموزش و پرورش کمک می‌کند لایحه موردنظر که مستند به قانون است را تهیه و به دیوان عدالت ارائه کنند.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: این موضوع حقوقی است و معاونت حقوقی در قالب وظیفه معاضدت حقوقی از فرهنگیان باید لایحه را تهیه کند، از نیمه سال ۹۹ نتوانستیم پرونده‌های بازنشستگی افراد را براساس رأی دیوان عدالت اداری به سازمان بازنشستگی بفرستیم، موضوع کاملاً حقوقی است و مشکل بنده یا آموزش و پرورش نیست که بخواهیم جلوی کار را بگیریم.

الهیار ترکمن در یک برنامه تلویزیونی گفت: تمام قوانین و مستندات موجود مبنای کار است و رأی صادر شده از سوی دیوان عدالت اداری بر این مبناست که دانشسرایی‌ها از ابتدا تعهد خدمت به آموزش و پرورش نداشتند و اگر نیاز به خدمت آنها بود آموزش و پرورش اقدام به استخدام می‌کرد؛ وزارت آموزش و پرورش دو دسته نیرو جذب می‌کرد از طریق دانشسرایی‌ها و متعهدین خدمت که به دانشگاه تربیت معلم می‌رفتند یعنی دیپلم داشتند و برای لیسانس به دانشگاه می‌رفتند، برای این گروه از ابتدا حکم رسمی و آزمایشی صادر می‌شد اما برای دانشسرایی‌ها از ابتدا حکم رسمی و آزمایشی استخدام صادر نمی‌شد و صدور حکم آنها به فراغت از تحصیل و نیاز آموزش و پرورش مربوط بود.

وی ادامه داد: فارغ التحصیلان دانشسراها وقتی حکم رسمی و آزمایشی را می‌گرفتند برای لحاظ سنوات تحصیلی از آنها تعهد خدمت اخذ می‌شد و تعهد خدمت در بدو ورود رسمی بود قانون مصوب سال ۱۳۵۴ این را نشان نمی‌دهد که اخذ تعهد خدمت هنگام ورود به دانشسراها باشد و این افراد وقتی فارغ التحصیل می‌شدند برای اینکه حکم استخدام صادر شود از آنها تعهد خدمت گرفته می‌شد.

البته معلمان فارغ التحصیل از دانشسراها سؤالاتی دارند از جمله اینکه احکام صادره توسط آموزش و پرورش در ۱۰ سال گذشته بر چه مبنایی صورت گرفته آیا وزارت وقت تخلف کرده یا وزارت فعلی در حال تخلف است؟ چرا هزینه قصور آموزش و پرورش را این معلمان باید پرداخت کنند هم در زمان استخدام و هم در زمان بازنشستگی. چرا که سه سال قبل از استخدام و سه سال در پایان خدمتشان با این اطلاعیه حق آنها پایمال خواهد شد