هشدار درباره افزایش خانوارهای تک نفره در ایران

زندگی‌های مجردی این روز‌ها در کشور رو به افزایش است و شاهد این هستیم که تمایل جوانان به ازدواج روز به روز در حال کاهش است. بیشتر جوانان زندگی مجردی را انتخاب می‌کنند و تمایلی برای ازدواج از خود نشان نمی‌دهند. با افزایش این سبک از زندگی، شاهد افزایش تعداد خانوار هایی هستیم که مفهوم خانواده را ندارد، اما دلیل شکل گیری زندگی‌های مجردی یا عدم تشکیل خانواده چیست؟

احمد بخارایی، در ارتباط با شکل گیری این سبک از زندگی به گسترش نیوز گفت: بیکاری و مشکلات اقتصادی می‌تواند یکی از عوامل موثر در روی آوردن جوانان به سمت زندگی مجردی باشد. وقتی یک جوان برای تشکیل خانواده، شرایط ابتدایی را نداشته باشد، قطعا نمی‌تواند به فکر این باشد که یک خانواده را اداره کند و تشکیل خانواده بدهد.

وی در ادامه اظهار کرد: باید تلاش کنیم که مشکل ازدواج جوانان را حل کنیم تا کمتر با پدیده‌ خانه‌های مجردی مواجه شویم. چرا که برخی افراد به دلایل مختلف از ازدواج منصرف می‌شوند و به زندگی مجردی روی می‌آورند. برخی  به علت مشکلات شخصیتی و بعضی از این افراد هم به دلیل تجربه‌های تلخ از زندگی مشترک قبلی خود زندگی مجردی را ترجیح می‌دهند.

مهم ترین عوامل تشکیل خانوار های تک نفره

این جامعه شناس گفت: به تاخیر افتادن سن ازدواج، عدم اتکای مالی به خانواده، افزایش میزان طلاق و مهاجرت‌های شغلی و تحصیلی مهم‌ترین عواملی هستند که در تنهازیستی تاثیر گذاشته‌اند.

بخارایی  در این زمینه ادامه داد: به عنوان مثال، کسانی که برای تحصیل از شهری به شهر دیگر می‌روند، و برای خود خانه‌ تهیه می‌کنند و همچنین از طرف خانواده خود حمایت می‌شوند، خود را در رفاه دیده و اصلا به تشکیل خانواده فکر نمی‌کنند. اغلب افرادی که تنهازیستی را انتخاب می‌کنند تحصیلکرده هستند و این امر زنگ خطری جدی برای کاهش ازدواج و شیوع آسیب‌های اجتماعی است.

وی اضافه کرد: وقتی که یک جوان ٢٥ساله تمایل به زندگی مجردی دارد، به دلیل این است که فرد می خواهد خود شیوه زندگی اش را تعیین کند، البته دلایل اقتصادی هم در این مسئله تحت الشعاع قرار می‌دهند. یک جوان ضمن اینکه آزادی فردی‌‌اش را در این نوع زندگی به‌دست می‌آورد، می‌خواهد از نظر اقتصادی هم مستقل باشد، بدون اینکه خانواده به او وابسته باشد.

او در ادامه عنوان کرد: شکل گیری خانوار تک نفره، یک زمان جنبه اختیاری و ارادی دارد یک زمان هم تحت تاثیر فشار بیرونی است که این می توان به فشار اقتصادی در جامعه اشاره کرد. بیش از ۸۰ درصد مواردی که افراد مجبور می‌شوند یک خانواده‌ای که در آن زندگی می‌کنند را ترک کنند، همین شرایط اقتصادی است، که در قالب طلاق اتفاق می‌افتد.

وی  اضافه کرد: در صورتی که زوجین فرزندی نداشته باشند، پس از طلاق، ۲ خانوار تشکیل می‌شود. اما اگر فرزندی داشته باشند و همراه مادر زندگی کند، خانوار تک سرپرست پدید می‌آید.

بخارایی گفت: شیوه زندگی در طول سال‌های گذشته عوض شده، ایران سال ۱۴۰۱ قطعا با ایران سال ۱۳۸۱ فرق دارد. به این دلیل که نگاه به زندگی تغییر کرده و به روز شده و نگرش جهانی در افراد رسوخ کرده و این نگرش جهانی به معنای عنصر عقلانیت است.

تفاوت بین سنت و مدرنیته

این جامعه شناس ادامه داد: زمانی که شخصی مشاهده می‌کند که ازدواج در سن پایین، به طلاق ختم می‌شود، دوست دارد که شریک زندگی‌اش را خودش انتخاب کند و به گفته‌های خانواده توجهی نکند که همین امر سبب می‌شود، انتخاب‌های خانواده برای ازدواج را در نظر نگیرد. این یک تفاوت بزرگ بین سنت و مدرنیته است که همین امر باعث بالا رفتن سن ازدواج می‌شود. با بالا رفتن سن ازدواج، شوق و اشتیاق سابق برای تشکیل خانواده در بعضی افراد کاهش می‌یابد.

وی در ادامه گفت: بیشتر افرادی که از پول کافی برخوردار هستند و از نظر مالی و همچنین موقعیت شغلی خوبی دارند، بیشتر ترجیح می‌دهند که به صورت مجردی زندگی کنند و خود را وارد مسولیت‌های زندگی نکنند. با افزایش میل جوانان به زندگی مجردی و عدم تمایل به ازدواج و تشکیل زندگی مشترک شاهد رواج خانوار‌های تک نفره هستیم.

بخارایی در پایان صحبت هایش عنوان کرد: تجردگرایی بزرگترین ضربه فرهنگی را به جامعه وارد می‌کند، چرا که فرهنگ از طریق خانواده از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود، وقتی خانواده‌ای شکل نگیرد، فرزندی متولد نمی‌شود که فرهنگ را به نسل بعد از خود منتقل کند.