زمان واریز این یارانه مهم مشخص شد

ابراهیم رئیسی در برنامه‌های اقتصادی خود اعلام کرد که به پنج دهک اول یارانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومانی پرداخت می‌کند، طبق وعده دولت قرار بود این یارانه از آذر ماه پرداخت شود.

اخبار

به گزارش پایگاه خبری نامه نیوز: یارانه ٤٥‌هزار و ٥٠٠تومانی خانوار چند دوره اخیر مشکلات زیادی در زمینه پرداخت یا قطع و وصل یارانه سرپرستان خانوار ایجاد کرده‌است.

زمان واریز این یارانه مهم اعلام شد

یارانه معیشتی بنزین که از آذر سال ۹۸ پرداخت می‌شود بین ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومان است.

طبق روال ماه‌های گذشته این یارانه در روز چهارشنبه دهم آذر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود.

خبر خوب یارانه ای

یعنی یک خانواده ۵ نفره یک میلیون تومان یارانه دریافت می کنند. اگرچه دولت پس از روی کار آمدن جزئیات دیگری از این یارانه منتشر نکرد اما معاون اقتصادی رئیس چمهور اعلام کرد که در آذر ماه برای مردم خبرهای خوبی دارد.

به نظر می‌رسد منظور دولت از خبر خوب، پرداخت یارانه جدید است؛ چرا که از سوی دیگر دولت به دنبال حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی است. با حذف کالاها از لیست دلار ترجیحی دولت باید گزینه جایگزین پیشنهاد دهد.

در یک ماه گذشته بارها دولت و مجلس از پرداخت یارانه جدید به جای دلار ۴۲۰۰ تومانی گفته است و به نظر می‌رسد خبرهای یارانه‌ای در آذر ماه منتشر شود.

یارانه معیشتی بنزین که از آذر سال ۹۸ پرداخت می‌شود بین ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومان است. طبق روال ماه‌های گذشته این یارانه در روز چهارشنبه دهم آذر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود.

براساس قانون پرداخت یارانه، خانواده‌های یک نفره ۵۵ هزار تومان، خانواده‌های دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، خانواده‌های سه ‌نفره ۱۳۸ هزار تومان، خانواده‌های چهار نفره ۱۷۲ هزار تومان و خانواده‌های پنج‌ نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان یارانه معیشتی دریافت می‌کنند.

از بین یارانه‌بگیران، هفت میلیون سرپرست خانوار مرحله دوم وام یک میلیون تومانی خانوار را دریافت کردند که باید اقساط آن را از یارانه هر ماه پرداخت کنند. در واقع یارانه معیشتی این خانوارها پس از کسر قسط وام واریز می‌شود، مبلغ این وام ۳۵ هزار تومان است.

زمان واریز یارانه نقدی آذر ماه ۱۴۰۰

پس از پرداخت این یارانه، نوبت به واریز یارانه نقدی است. یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی در روز ۲۰ آذر ماه واریز می‌شود. اما دولت وعده واریز دیگری در آذر ماه داده است.

حساب سرپرستان خانوار شارژ می شود

اولین یارانه آذر ماه در روز چهارشنبه هفته آینده به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود. مبلغ این یارانه بین ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومان است.

اولین یارانه واریزی آذر ماه یارانه معیشتی بنزین است که در هفته آینده به حساب سرپرستان خانوار پرداخت می‌شود.

از بین یارانه‌بگیران، هفت میلیون سرپرست خانوار مرحله دوم وام یک میلیون تومانی خانوار را دریافت کردند که باید اقساط آن را از یارانه هر ماه پرداخت می‌کنند. در واقع یارانه معیشتی این خانوارها پس از کسر قسط وام واریز می‌شود، مبلغ این وام ۳۵ هزار تومان است.

پس از پرداخت این یارانه، نوبت به واریز یارانه نقدی است. یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی در روز ۲۰ آذر ماه واریز می‌شود. اما دولت از وعده واریز دیگری در آذر ماه داده است.

ابراهیم رئیسی در برنامه‌های اقتصادی خود اعلام کرد که به پنج دهک اول یارانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومانی پرداخت می‌کند، طبق وعده دولت قرار بود این یارانه از آذر ماه پرداخت شود. اگرچه دولت پس از روی کار آمدن جزئیات دیگری از این یارانه منتشر نکرد اما معاون اقتصادی رئیس چمهور اعلام کرد که در آذر ماه برای مردم خبرهای خوبی دارد.

از دریافت یارانه انصراف دهید

با وجود این‌که در مرحله‌ی دوم هدفمندی یارانه‌ها قرار بر این نبود تا همه‌ی دهک‌های جامعه یارانه دریافت کنند و صحبت‌هایی از حذف برخی‌ها شده بود دولت وقت این کار را بر عهده‌ی خود مردم گذاشت تا آن‌هایی که با توجه به وضعیت معیشتی خود به یارانه احتیاج دارند و ثبت نام کنند و آن‌هایی هم که وضع مالیشان به گونه‌ای است که به یارانه احتیاجی ندارند از دریافت یارانه انصراف دهند علت این کار کسری بودجه و عدم توانایی دولت برای پرداخت یارانه به جمعیتی ۷۰ میلیونی بود.

پس از گذشت روز‌ها و ما‌ه‌های بسیار تصمیم بر جمع آوری و ساماندهی اطلاعات درآمدی خانوار برای حذف یارانه‌ی افرادی که وضعیت مالی مساعدی دارند و به یارانه ۴۵ هزار تومانی احتیاجی ندارند شد که با بررسی‌های بسیار هزاران خانواده از جمع یارانه بگیران خط خوردند و عده‌ای هم با مراجعه به وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی و با ارائه مدارک اعلام کردند که یارانه آن‌ها به اشتباه حذف شده است و باید یارانه بگیرند.

وقتی که آیین نامه تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۳۹۹ که شامل منابع و مصارف ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی هدفمندی یارانه‌ها بود ابلاغ شد بر اساس ماده ۴ این آیین نامه وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی موظف به شناسایی سه دهک درآمدی بالای جامعه بار دیگر از راه تکمیل بانک‌های اطلاعاتی مورد نیاز شد تا حذف پردرآمد‌ها از لیست یارانه بگیران آغاز شود. با این حال در سال اخیر حذف دهک‌های بالای درآمدی به دلیل نبود اطلاعات دقیق و قابل استناد با فراز و نشیب‌های بسیاری رو به رو بوده است و این کار آن‌طور که باید و شاید صورت نگرفته است.

جاماندگان یارانه تا کی باید صبر کنند؟

در ابتدای خرداد هیات وزیران مصوب کرد که به همه کسانی که یارانه نمی‌گیرند فرصت داده شود که برای دریافت یارانه نقدی و معیشتی ثبت نام کنند بر اساس این طرح قرار بوده این فرصت ثبت‌نام فقط مختص یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی نباشد و متقاضیان برای دریافت یارانه معیشتی بنزین نیز ثبت درخواست کنند.

تیر ماه ۱۴۰۰ بود که خبر آغاز پیش ثبت نام جاماندگان یارانه دست به دست شد و جاماندگان برای تکمیل اطلاعات خود به سامانه اعلام شده مراجعه کردند، اما صفحه‌ای برای آن‌ها باز نشد پس از این اتفاق وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی طی اطلاعیه خبر ثبت نام جاماندگان یارانه را تکذیب کرد.

شهریور ماه بود که عبدالملکی وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد که هنوز تصمیمی درباره یارانه و تغییر مبلغ آن گرفته نشده است او علت تاخیر در این موضوع را نبود طراحی‌های لازم برای انجام این کار اعلام کرد و گفت زمان بندی دقیقی از این موضوع قابل ارائه نیست.

به اولین ماه پاییز که رسیدیم وزیر اعلام کرد بحث‌های زیادی درباره یارانه‌های نقدی در حال مطرح شدن است، اما باز هم هیچ تصمیم قطعی گرفته نشده است او همچنین از حذف ۳ دهک بالای درآمدی بر اساس قانون هدفمندی یارانه‌ها خبر داد، اما با وجود اقدامات دولت قبل به دلیل کامل نبودن بانک‌های اقتصادی هنوز اطلاعات کامل در دست وزارتخانه نیست و نمی‌توانیم فرایند حذف و اضافه را آغاز کنیم.

در آبان ماه و در پی ارسال لایحه حمایت از معیشت اقشار آسیب پذیر به مجلس و زمزمه‌های حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی صحبت از مبالغ جدیدی برای یارانه شد و برخی می‌گویند از همین آذر ماه به ۶۰ میلیون نفر از جمعیت کشور یارانه‌ی ۱۱۰ هزار تومانی داده خواهد شد.

چند ماه از صحبت‌های حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی و ثبت نام جاماندگان گذشته است با وجود پیگیری‌های صورت گرفته از وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی و رسیدن به آذر ماه هنوز برای یارانه‌ها تعیین تکلیف نشده است و انگار متولی برای این کار در این وزارتخانه تعیین نشده است.

یارانه نقدی این خانواده ها ۶۰۰ هزارتومان می شود

براساس طرح جوانی جمعیت یارانه برخی از خانوارها قرار است به زودی سه برابر شود. اما کدام خانوارها مشمول افزایش سه برابری یارانه نقدی می‌شوند؟

روز گذشته طرح جوانی جمعیت روز گذشته در شورای نگهبان تصویب شد. طرحی که بر اساس آن قرار است مشوق‌هایی برای فرزندآوری و ازدواج به افراد داده شود.

آنگونه که رییس کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده گفته قرار است یارانه برخی از خانوارها سه برابر شود. اما کدام خانوارها؟

شرط افزایش سه برابری یارانه این است که خانوارها جزو چهار دهک اول درآمدی جامعه باشند. سرپرست خانوار در دستگاه دولتی شاغل نباشد و از همه مهم‌تر اینکه خانواده حداقل سه فرزند داشته باشد.

نکته مهم در افزایش سه برابری یارانه نقدی خانوارها این است که تنها یارانه فرزندان خانواده سه برابر می‌شود و گویا یارانه پدر و مادر تغییری نخواهد کرد.

بر این اساس یارانه خانوارهای چهار دهک اول جامعه که در بخش دولتی شاغل نباشند و حداقل سه فرزند داشته باشند، سه برابر می‌شود.

اما هنوز مشخص نیست که یارانه نقدی این خانوارها مشمول افزایش سه برابری می‌شود و یا یارانه معیشتی این خانوارها.

یارانه ۵۰۰ یا ۶۰۰ هزار تومانی؟

اگر قرار باشد که یارانه نقدی ماهانه این خانوارها سه برابر شود، یعنی یارانه هر فرزند در این خانوارها از ۴۵ هزار تومان به ۱۳۶ هزار تومان میرسد. با این حساب مجموع یارانه نقدی یک خانوار دارای سه فرزند به حدود ۵۰۰ هزار تومان میرسد.

اما اگر قرار باشد یارانه معیشتی خانوارهای دارای سه فرزند و بیشتر شامل افزایش سه برابری شود، این یعنی یارانه ۲۰۵ هزار تومانی معیشتی باید سه برابر شود. در این صورت یارانه این خانوارها به ۶۰۰ هزار تومان می‌رسد.

افزایش سه برابری یارانه نقدی، بخشی از اجرای طرح جوانی جمعیت است که روز گذشته در شورای نگهبان تصویب شد. در این طرح موارد دیگری چون پرداخت زمین رایگان، افزایش یارانه ودیعه مسکن، تسهیلات مسکن و ثبت نام خودرو بدون قرعه‌کشی مطرح شده است.

کدام خانوار ها یارانه ۳ برابر می گیرند؟

اما هنوز مشخص نیست که یارانه نقدی این خانوارها مشمول افزایش سه برابری می‌شود و یا یارانه معیشتی این خانوارها.

یارانه ۵۰۰ یا ۶۰۰ هزار تومانی؟

نکته ای مهم در مورد یارانه یک میلیونی رئیسی

رئیسی وعده داده بود که از ابتدای آذرماه به پنج دهک اول درآمدی جامعه کارت اعتباری معیشت خانوار بدهد. مبلغ یارانه رئیسی بین ۲۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان برای هر نفر بود.

بر این اساس مبلغ یارانه دهک‌های اول تا سوم ماهانه ۲۰۰ هزار تومان و یارانه دهک‌های چهارم و پنجم ۱۵۰ هزار تومان عنوان شده بود. بر این اساس یارانه یک خانوار چهار نفره بین یک میلیون تا ۷۵۰ هزار تومان می‌شد.

اما نکته مهم درباره یارانه یک میلیونی رئیسی این بود که او گفته بود این مبلغ در قالب کارت اعتباری است و به صورت قرض‌الحسنه و با کارمزد دو درصد پرداخت می‌شود. یعنی یارانه یک میلیونی رئیسی مانند یارانه نقدی و معیشتی بلاعوض نیست و مشمولان باید مبلغ دریافتی را با سود دو درصد به دولت برگردانند.

تنها چند روز تا شروع آذر باقی مانده و هنوز دولت اعلام نکرده که آیا برنامه‌ای برای پرداخت یارانه یک میلیون تومانی دارد یا نه. اما بر اساس آنچه قبلا اعلام شده بود، یارانه یک میلیونی رئیسی به همان افرادی تعلق می‌گیرد که مشمول یارانه معیشتی بودند.

از طرف دیگر پیش از این کمک‌های حمایتی پیش از این مشمول افراد و گروه‌های زیر شده بود:

افرادی که مجموع درآمد خانوارشان کمتر از حداقل حقوق وزارت کار باشد (یعنی کمتر از ۲٫۶ میلیون تومان باشد)

کارمند دولت نباشند

افرادی که ملک و ماشین با قیمت بالا نداشته باشند

یارانه‌بگیران نقدی و معیشتی

شاید بتوان گفت که احتمالا همین گروه‌ها یارانه یک میلیونی رئیسی را دریافت می‌کنند.

با یارانه ۱۱۰ هزار تومانی چه می‌توان خرید؟ + اینفوگرافیک

برخی زمزمه‌ها درباره پرداخت یارانه ۱۱۰ هزار تومانی مطرح شده است. خبری که می‌گفت دولت در ازای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، می‌خواهد به مردم یارانه نقدی ۱۱۰ هزار تومانی بدهد. اما قدرت خرید این یارانه چقدر است؟

در سال ۸۹ با یارانه ۴۵ هزار تومانی می‌شد لیستی از کالاهای اساسی خانوار را تهیه کرد. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد برای خرید همان سبد کالایی در سال ۱۴۰۰، مبلغ یارانه باید حداقل ۵۰۰ هزار تومان بیشتر شود و به ۵۴۳ هزار تومان برسد.

این مساله نشان می‌دهد که تورم، باعث کاهش قدرت خرید مردم شده و پرداخت چنین یارانه‌هایی نمی‌تواند قدرت خرید خانوار را جبران کند. بسیاری از مردم هم می‌گویند بهتر است دولت به جای پرداخت یارانه، بر کنترل تورم و افزایش قدرت خرید خانوار تمرکز کند.

در تصویر زیر، قدرت خرید یارانه ۴۵ هزار تومانی سال ۸۹ با یارانه ۱۱۰ هزار تومانی سال ۱۴۰۰ مقایسه شده است.

خانوارها منتظر این پرداختی باشند

درپی ارسال لایحه سیاست جبرانی برای حمایت از معیشت اقشار آسیب پذیر به مجلس، پرداخت یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومانی به ۶۰ میلیون نفر از آذر ماه قوت گرفت.

سید ابراهیم رئیسی، ‌رئیس جمهور در مکاتبه ای با قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی لایحه تامین مطمئن کالاهای اساسی، نهاده های دامی، دارو و تجهیزات پزشکی و سیاست جبرانی برای حمایت از معیشت اقشار آسیب پذیر که به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه کشور در جلسه ۱۴۰۰/۸/۵ هیئت وزیران با قید دو فوریت به تصویب رسیده است، را برای انجام تشریفات قانونی تقدیم کرد.

در بخشی از این لایحه آمده است: به دولت اجازه داده می شود در صورت تغییر نرخ ارز نهاده های دامی و کالاهای اساسی از محل درآمدهای حاصل از تغییر نرخ کالاهایی که با ارز ترجیحی تامین می شود تا مبلغ دویست و هفتاد هزار میلیارد (۲۷۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال به حساب خاص سازمان هدفمندسازی یارانه ها نزد خزانه داری کل کشور واریز نماید.

این مبلغ تا پایان سال صرف پرداخت یارانه به افراد مشمول قانون الزام دولت به پرداخت یارانه کالاهای اساسی - مصوب ۱۳۹۹ - خواهد شد.

این لایحه که برای تغییر در نحوه بازتوزیع یارانه دلار ۴۲۰۰ تومانی نهاده های دامی است، در صورت تصویب نهایی در مجلس مقدمات کار را برای بازتوزیع یارانه جدید از آذرماه فراهم می کند.

بر اساس میزان رقم ۲۷ هزار میلیارد تومانی که دولت برای ۴ ماه آخر سال در این لایحه درخواست مجوز کرده است، حدود ۶۰ میلیون نفر طی چهارماه آخر سال ماهانه ۱۱۰ هزار تومان یارانه جدید دریافت خواهند کرد.

دلار ۴۲۰۰ تومانی که به دلار جهانگیری معروف شده، از سال ۹۷ به واردات برخی کالاهای اساسی داده می شد که بنا بر نظر بسیاری از فعالان عرصه تولید و بازار و اقتصاددانان، منافع این یارانه ارزی به مردن نمی رسید و قیمت کالاهای اساسی که دلار ۴۲۰۰ تومانی دریافت می کردند، همچنان در حال افزایش بوده است. بنابراین دولت تصمیم گرفت، به جای تخصیص این ارز ارزان به واردکنندگان، یارانه ریالی آن را به مردم اختصاص دهد.

این در حالی است که دلار ۴۲۰۰ تومانی برای واردات گندم و دارو فعلا حذف نمی شود.

مردم منتظر این یارانه جدید باشند

یارانه جدیدی در اقتصاد ایران در حال متولد شدن است که می توان نام آن را یارانه ۴۲۰۰ تومانی گذاشت.

دلار ۴۲۰۰ تومانی که از فروردین ۹۷ و در دولت حسن روحانی پایه گذاری شد، به نظر به آخر خط رسیده است. دولت ابراهیم رییسی تصمیم گرفته تا در همین ماه های اول سال تکلیف این سیاست را تعیین کند. طی روزهای گذشته تصویری در فضای مجازی پخش شد که نشان می داد دولت لایحه‌ای دو فوریتی با امضای رئیس جمهور به مجلس ارسال کرد تا از محل افزایش نرخ ارز ترجیحی، بتواند ۲۷ هزارمیلیارد به حساب سازمان هدفمندی یارانه ها واریز کند.

به نظر می آید جلسه چند شب پیش ابراهیم رییسی با برخی اقتصاددانان نیز آخرین مشورت های کارشناسی دولت در این زمینه بوده است. حداقل ۲ نقل قول از آن شب این قضیه را تایید می کند.

روایت اول برای احمد توکلی، نماینده سابق مجلس است. توکلی به «فارس» گفته: «موضوع جلسه پیرامون پاسخ به این سؤال بود که آیا صلاح است که ارز ۴۲۰۰ تومانی که برای ۵ تا ۷ قلم کالای اساسی پرداخت می‌شد، ادامه یابد یا حذف شود.» او یک اطلاعات دیگر نیز داده است و در پاسخ به این پرسش که قرار شد چقدر یارانه جبرانی برای اقشار آسیب‌پذیر پرداخت شود، گفت:‌ «هنوز قطعی نشده اما طبق این طرح قرار است ماهی ۱۱۰ هزار تومان به هر یک از اقشار آسیب‌پذیر بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یارانه پرداخت شود.»

اگر این سناریو دولت اجرایی شود، و ۲۷ هزار میلیارد تومان برای ۴ ماه باقی مانده از سال در نظر گرفته شده باشد، در حدود ۶۱ میلیون نفر مشمول یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومانی خواهند شد.

یارانه جدید ۱۱۰هزارتومانی در راه است؟

روایت دوم از جلسه هم برای حسین راغفر است که به «تسنیم» گفته: «آنچه در جلسه (سه شنبه شب) با رئیس جمهور مطرح شد، اکثرا در خصوص تغییر قیمت ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی (دلار ۴۲۰۰ تومانی) بود و در انتها تقریبا تمامی اعضای حاضر معتقد بودند که این تصمیم سبب افزایش تورم در جامعه می شود.» البته روایت راغفر در یک نقطه با روایت توکلی تفاوت دارد و آن هم اینکه توکلی حداقل در مورد نظر خودش اینطور توضیح داده: «پاسخ من این بود که بستگی دارد دولت چگونه تصمیم بگیرد، اگر بنا باشد ارز دو نرخی باشد، دوباره مشکل ایجاد می‌شود و برای طبقات ضعیف جامعه فشار وارد می‌شود و باید این مابه‌التفاوت را به صورت نقدی به اقشار آسیب‌پذیر بدهیم.»

تا به امروز به گفته کارشناسان و برآورد مراجع رسمی، ارز ۴۲۰۰ تومانی باعث بوجود آمدن رانت‌های زیادی در اقتصاد ایران شده است و در تصمیم جدید، اگر اختلاف نرخ دولتی و بازار آزاد از بین نرود، زمینه رانت از بین نخواهد رفت.

شب گذشته ابراهیم رئیسی با چند تن از اقتصاددانان دیدار کرد. حالا احمد توکلی اعلام کرده که موضوع جلسه درباره حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و پرداخت یارانه جدید به مردم بوده است. یارانه‌ای که توکلی گفته رقم آن ۱۱۰ هزار تومان است.

احمد توکلی یکی از حاضران نشست رئیسی، اعلام کرده که جلسه اقتصاددانان با رئیسی درباره بررسی اثراث حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده است.

آنگونه که احمد توکلی به فارس گفته یکی از مواردی که در این جلسه اعلام شده پرداخت یارانه ۱۱۰ هزار تومانی به اقشار آسیب‌پذیر است.

دولت مدتی است که می‌خواهد ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند و قرار است این ارز فقط به واردات دارو و گندم تعلق بگیرد. اما یکی از دغدغه‌هایی که مطرح شده این است که آیا حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی منجر به افزایش قیمت کالاهای مصرفی مردم می‌شود یا نه؟

برای همین گویا جلسه شب گذشته رئیسی با اقتصاددانان درباره نحوه جبران حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده است. جلسه‌ای که یکی ازپ یشنهادات مطرح شده در آن پرداخت یارانه ۱۱۰ هزار تومانی است.

پرداخت یارانه نقدی ۱۱۰ هزار تومانی

توکلی گفته اینکه چقدر یارانه جبرانی برای اقشار آسیب‌پذیر پرداخت شود هنوز قطعی نشده اما طبق این طرح قرار است ماهی ۱۱۰ هزار تومان به هر یک از اقشار آسیب‌پذیر بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یارانه پرداخت شود.

پیش از این هم مساله پرداخت و افزایش یارانه نقدی به مردم مطرح شده بود. پرداخت یارانه ۱۱۰ هزار تومانی در ازای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، یکی از پیشنهادات مجلس بود.

اما گویا ماجرای پرداخت ارز ۱۱۰ هزار تومانی کم کم جدی شده و احتمالا یکی از راهکارهای دولت پرداخت یارانه جدید باشد.

اما یارانه نقدی ۱۱۰ هزار تومانی چه زمان واریز می‌شود؟ دولت مدتی است که می‌خواهد ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند. اما آنگونه که پیگیری‌های تجارت‌نیوز نشان می‌دهد احتمالا مساله حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ظرف یکی دو هفته آینده نهایی شود.

اگر قرار باشد که همزمان با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، یارانه نقدی ۱۱۰ هزار تومانی پرداخت شود، می‌توان گفت احتمالا یارانه نقدی جدید از دی ماه پرداخت شود.

البته محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس جمهور پیش از این گفته بود دولت در آذرماه خبر خوبی برای مردم دارد. برای همین ممکن است که خبر خوب رضایی پرداخت یارانه ۱۱۰ هزار تومانی باشد. از طرفی این زمزمه مطرح بود که دولت رئیسی یارانه‌ها را از آذرماه افزایش دهد.

اما با توجه به اینکه احتمال دارد حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ظرف دو هفته آینده انجام شود، به نظر می‌رسد پرداخت یارانه جدید به ماه بعدی موکول شود.

البته هنوز هیچ کدام از مقامات دولتی و دیگر چهره‌های حاضر در این نشست، پرداخت یارانه ۱۱۰ هزار تومانی را تایید نکرده‌اند.

مشکلی بزرگ در پرداخت یارانه ها

رقم حمایتی در نظر گرفته شده برای حامل های انرژی که به هر نفر به طور غیرمستقیم پرداخت می شود، یارانه پنهان یا غیرمستقیم نام برد.

هربار که صحبت از میزان یارانه های پرداختی به خانوار مطرح می شود همان اعداد یارانه معیشتی و یارانه نقدی که در میانه و پایان هر ماه پرداخت می شود، در ذهن سرپرستان خانوار تداعی می‌شود. اما در این میان رقم حمایتی برای قیمت گذاری حامل های انرژی که به هر نفر یا هر خانوار به طور غیرمستقیم پرداخت می شود را نیز می توان همان یارانه پنهان یا غیرمستقیم نام برد.

البته عده ای از کارشناسان بر این باورند که یارانه پنهان اساسا وجود ندارد و قیمت گذاری حامل های انرژی در کشور بر مبنای درآمد خانوارها در کشور انجام می شود و نمی توان به صورت جهانی آن را برای مصرف داخل قیمت گذاری کرد.

پرداخت سالیانه یک هزار و ۴۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان به انرژی

مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در گفت وگوی ویژه خبری درباره یارانه‌های پنهان این طور می‌گوید که؛ متاسفانه روش توزیع این حمایت به نوعی است که یک عده به وفور و عده‌ای دیگر کاملا از آن نابرخوردار هستند.

میرکاظمی اظهار کرد: سالیانه طبق آمار‌ها بیش از یک هزار و ۴۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان به انرژی پرداخت می‌شود که این انرژی مشمول سبد انرژی از جمله برق، آب، گاز و سایر انرژی هاست.

میر تاج الدینی، نماینده مجلس شورای اسلامی خصوص این رقم بیان کرد: سالانه بالغ بر ۸۳ میلیارد دلار یارانه پنهان به انرژی کشور تعلق می‌گیرد که باید مدیریت شود. هرچند قرار است این روند در بودجه ۱۴۰۱ اصلاح شود.

این ادعای رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور که تازگی هم ندارد سال هاست مورد انتقاد صاحب نظرات اقتصادی قرار می‌گیرد؛ پرداخت یارانه در بسیاری از کشور‌ها مرسوم است، اما سازوکار‌های تعریف شده این پرداخت را هدفمند و به جامعه هدف معطوف می‌کند.

به عنوان مثال؛ اگر یک خانوار در ماه بالغ بر ۳۰۰ کیلووات برق مصرف کند و هر کیلووات برای او ۱۰۰ تومان محاسبه شود؛ او در پایان ماه باید ۳۰ هزار تومان بهای مصرفی خود را که در قبض عنوان شده، بپردازد؛ در حالی که به گفته رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق این مبلغ پرداختی توسط مشترکان برق نیمی از بهای تولید برق است.

مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق درباره یارانه‌های پنهان حوزه برق می‌گوید: بهای تمام شده هر کیلووات برق در ایران، چیزی حدود ۲۰۰ تومان در هر کیلووات است که از مشترکان نیمی از آن اخذ می‌شود و مابقی آن نیز به صورت یارانه یا سوبسید به مشترکان پرداخت می‌شود که این یعنی سر به سر شدن هزینه‌های تولید با مصرف صنعت برق که البته نباید هزینه سوخت مورد مصرف نیروگاه‌های توزیع برق را نیز از یاد برد که در این صورت هزینه تمام شده بیشتر نیز می‌شود.

این موضوع یعنی اگر یک خانوار دهک پایین جامعه و یک خانوار در دهک بالای جامعه به هر میزان برق مصرف کنند. یارانه انرژی به آن‌ها پرداخت می‌شود. البته تصاعد قیمتی در قیمت گذاری برق و گاز دو سالی می‌شود که برای پرمصرف‌ها و بدمصرف‌ها اعمال می‌شود، اما در این بین بد مصرف‌ها و پرمصرف‌ها چه کسانی هستند؟

قبض ۱۰ میلیون تومانی یکی از پرمصرف‌های معروف

بررسی قبض صادر شده برای یکی از چهره‌های معروف معترض به بهای بالای قبض برق در آبان ماه نشان می‌دهد که در یک ماه اخیر میزان مصرف خانه او ۷۰۰۰ کیلووات ساعت بوده و ویلای مجلل او همچنان به بلعیدن برق ادامه می‌دهد. براساس اعلام شرکت برق، حد رعایت الگوی مصرف در شهر تهران در فصول سرد سال برابر ۲۰۰ کیلووات است. این یعنی این فوتبالیست شناخته شده در ماه اخیر ۳۵ برابر الگوی مصرف، برق مصرف کرده است!

این فرد در یک سال گذشته نزدیک به ۴۷ میلیون تومان قبض برق پرداخت کرده، اما ارزش واقعی برق مصرفی یک ساله او با احتساب مبلغ برق صادراتی ۸ سنت برای هر کیلووات و براساس دلارِ ۲۵ هزار تومانی، حدود ۱۷۰ میلیون تومان است. یعنی این مشترک بسیار پرمصرف، فقط در یک سال نزدیک به ۱۲۳ میلیون تومان یارانه پنهان برق دریافت کرده است.

نگاه دقیق‌تر به قبض برق صادرشده نشان می‌‎دهد که این مشترک از کنتور دیماندی (۳ فاز) استفاده می‌کند و همین مسئله سبب شده تا پله تعرفه پله‌های مصرفی نیز برای او لحاظ نشود. سوال اینجاست که بر اساس چه قانونی کنتور دیماندی باید به یک مشترک خانگی اختصاص یابد؟

هر چند مصرف زیاد این مشترک بعد از عبور از الگوی مصرف مطابق با قیمت برق انرژی‌های تجدید پذیر یعنی هر کیلووات ۸۰۰ تومان باید محاسبه می‌شد، اما گفته می‌شود این رقم بازهم با کسر هر کیلووات ۶۰۰ تومان محاسبه شده و این فرد از یارانه انرژی بازهم برخوردار شده است.

اما با رسیدن فصل سرما و اهمیت تامین گاز مورد نیاز نیروگاه‌های تولید برق، سوخت مصرفی یعنی گاز هم برای مردمی که در قسمت‌های شمالی کشور زندگی می‌کنند، بالا می‌رود.

یارانه جدید از راه رسید

چهار هزار میلیارد ریال از منابع سازمان هدفمندسازی یارانه ها در راستای امور رفاهی، تغذیه امور دانشجویان و بازگشایی دانشگاه ها به وزارت بهداشت، درمان و علوم پزشکی پرداخت شد.

چهار هزار میلیارد ریال از منابع سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در راستای امور رفاهی، تغذیه امور دانشجویان و بازگشایی دانشگاه‌ها به وزارت بهداشت، درمان و علوم پزشکی پرداخت شد.

بر اساس بند (۲۷) جدول مصارف تبصره (۱۴) قانون بودجه ۱۴۰۰ به سازمان امور دانشجویان دو هزار میلیارد ریال واریز شد که با احتساب واریزی قبل به مبلغ هزار میلیارد ریال جمعا سه هزار میلیارد ریال به این سازمان واریز شده است که پیش‌بینی صورت گرفته بصورت کامل در این حوزه تخصیص داده شد.

طبق اعلام اداره کل روابط عمومی و ارتباطات مردمی سازمان هدفمندسازی یارانه ها؛ همچنین بر اساس بند ( ۲۷) مصارف جدول تبصره (۱۴) قانون بودجه سال جاری نیز به صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز دو هزار میلیارد ریال پرداخت شد که با توجه به پیش‌بینی صورت گرفته و با احتساب واریزی قبل به مبلغ دو هزار هفتصد میلیارد ریال جمعا چهار هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال به حساب این صندوق واریز شد و پیش‌بینی انجام شده در این بخش نیز بصورت کامل توسط سازمان هدفمندسازی تخصیص کامل داده شد.

شایان ذکر است، بند (۲۷) جدول مصارف تبصره (۱۴) بودجه سال ۱۴۰۰ با موضوع امور رفاهی، تغذیه دانشجویان و بازگشایی دانشگاه ها مربوط به سازمان امور دانشجویان، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (صندوق رفاه دانشجویان) است.

افزایش میزان یارانه از ماه بعد قطعی شد؟

در هفته آینده نیز باید یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان واریز و پرونده یارانه آبان بسته می‌شود، اما به نظر می‌رسد دولت برای ماه آینده برنامه افزایش مبلغ یارانه‌ها را دستور کار داشته باشد.

در هفته‌ای که گذشت اولین یارانه آبان یعنی یارانه معیشی بنزین به حساب سرپرستان خانوار حدود ۶۰ میلیون نفر واریز شد. در هفته آینده نیز باید یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان واریز می‌شود.

صد و بیست و نهمین مرحله یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی به ازای هر نفر باید در روز ۲۰ آبان یعنی پنجشنبه آینده به حساب سرپرستان خانوار واریز شود.

معمولا یارانه‌ها آخرین ساعت روز واریز می‌شود، به نحوی که سرپرستان خانوار صبح روز ۲۱ آبان یارانه خود را دریافت کرده‌اند.

این یارانه برای خانوارهای مددجویان تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی به همراه افزایش حداقل مستمری پرداخت می‌شود.

همچنین تقریبا همه یارانه‌بگیران در بهار سال قبل مرحله اول وام کرونا را گرفتند. حدود ۲۱ میلیون خانوار وام قرض‌الحسنه یک میلیون تومانی را گرفتند که اقساط آن از یارانه ماهانه آنها کسر می‌شود.

در واقع برحسب مصوبه ستاد ملی کرونا و اطلاع رسانی‌های قبلی صورت گرفته، هفدهمین بخش از اقساط تسهیلات قرض الحسنه کرونا، از یارانه نقدی آبان برداشت می‌شود.

با واریز یارانه نقدی در هفته آینده، پرونده واریز یارانه‌های آبان بسته می‌شود اما به نظر می‌رسد دولت برای ماه آینده برنامه افزایش مبلغ یارانه‌ها را دستور کار داشته باشد.

چند نشانه برای افزایش یارانه‌ها

اول این که از چند ماه قبل ابراهیم رئیسی وعده داده که از آذر امسال کارت رفاهی پرداخت می‌کند. این حمایت قرار است به صورت کارت رفاهی باشد که به پنج دهک اول تعلق می‌گیرد.

دومین سیگنال افزایش یارانه‌ها را معاون اقتصادی رئیس جمهور داد. محسن رضایی دو روز پیش اعلام کرد که دولت در آذر برای مردم خبرهای خوبی دارد.

سومین نشانه نیز به دوفوریتی بودن لایحه‌ اصلاح ارز ۴۲۰۰ تومانی است که طبق اعلام عضو هیات رئیسه مجلس هفته آینده به مجلس می‌رود. در واقع مجلس و دولت مصمم هستن که این لایحه به سرعت تصویب و ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شود. با حذف این ارز دست دولت برای پرداخت یارانه به مردم باز می‌شود.

کدام خانوار ها یارانه ۳ برابر می گیرند؟

اما هنوز مشخص نیست که یارانه نقدی این خانوارها مشمول افزایش سه برابری می‌شود و یا یارانه معیشتی این خانوارها.

یارانه ۵۰۰ یا ۶۰۰ هزار تومانی؟

۳ واریزی مهم در آبان ۱۴۰۰

طبق روال ماه‌های گذشته باید در ماه پیش‌رو نیز دو یارانه به حساب سرپرستان خانوار واریز شود، همچنین باید هر دو گروه بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی وام ضروری دریافت کنند.

طبق روال ماه‌های گذشته باید در ماه پیش‌رو نیز دو یارانه نقدی و معیشتی بنزین به حساب سرپرستان خانوار واریز شود، همچنین باید هر دو گروه بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی وام ضروری دریافت کنند.

یارانه معیشتی بنزین

یارانه معیشتی بنزین اولین واریزی‌ است که دولت باید انجام دهد. در این ماه بیست و چهارمین مرحله یارانه بنزین در روز به حساب حدود ۶۰ میلیون نفر واریز می‌شود. این یارانه به طور معمول در روز دهم هر ماه واریز می‌شود

مبلغ یارانه معیشتی بین ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومان است، به عبارت دیگر این یارانه به حساب خانواده‌های یک نفره ۵۵ هزار تومان، خانواده‌های دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، خانواده‌های سه نفره ۱۳۸ هزار تومان، خانواده‌های چهار نفره ۱۷۲ هزار تومان و خانواده‌های پنج نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان واریز می‌شود.

حدود هفت میلیون خانوار یارانه بگیر معیشتی، در پاییز سال گذشته مرحله دوم وام یک میلیون تومانی کرونا را دریافت کردند که اقساط آن از یارانه کسر می‌شود.

در این ماه «یازدهمین قسط» این وام از حساب سرپرستان خانواده‌هایی که این وام را دریافت کرده‌اند، برداشت می‌شود. هر قسط این وام حدود ۳۵ هزار تومان است.

دومین واریزی یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی است.

طبق اعلام سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها حدود ۷۸ میلیون نفر یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی دریافت می‌کنند.

حدود ۲۱ میلیون خانوار در بهار سال ۹۹ مرحله اول وام یک میلیون تومانی کرونا را دریافت کردند. اقساط این وام نیز از یارانه نقدی خانوارها کسر می‌شود. هفدهمین قسط این وام نیز از یارانه آبان برداشت می‌شود.

حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی

واریز حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی همزمان با واریز یارانه نقدی آغاز می‌شود. در واقع حقوق این گروه از بازنشستگان از روز بیستم هر ماه آغاز می‌شود و براساس حروف الفبا واریزی‌ها تا پایان هر ماه ادامه دارد.

وام بازنشستگان

هر دو گروه بازنشستگان باید در این ماه وام ضروری دریافت کنند.

وام بازنشستگان تامین اجتماعی هفت میلیون تومان و وام بازنشستگان لشگری و کشوری ۱۰ میلیون تومان است.

تغییرات احتمالی یارانه‌ها در بودجه ۱۴۰۱

مدیرعامل سازمان هدفمندی یارانه ها به طور تلویحی از تغییرات نظام یارانه جهت استفاده در لایحه بودجه ۱۴۰۱ خبر داد.

امید حاجتی مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در جلسه‌ای که با حضور مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، به منظور بررسی و برآورد منابع سازمان هدفمندی یارانه‌ها در سال ۱۴۰۱ برگزار شد، با اشاره به نهایی سازی کارآمد ترین نظام پرداخت رفاهی و پرداخت یارانه به سرپرستان خانوار که باعث بهبود رفاه جامعه و فاصله طبقاتی می‌گردد، اظهار داشت: در این گزارش نظام‌های جدید پرداخت یارانه‌ها به خانوار با تاکید برخانواده های کم بضاعت و عمدتاً زیر خط فقر، برنامه‌های حمایتی پرداخت به خانوارها و تأثیری که در بهبود وضعیت ضریب جینی کشور دارد، با جزئیات دقیق و کارشناسی به عنوان یکی از سناریوهای پیشنهادی به ستاد تهیه و تدوین لایحه بودجه سال آینده، ارائه شده است.

مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانه‌های کشور با اشاره به بررسی مصارف مطابق قانون، اظهار داشت: در این گزارش ۵۰ درصد پرداختی‌های حمایتی از خانوار، ۳۰ درصد حمایت از تولید و ۲۰ درصد حوزه زیر ساخت، بازنگری در مصارف صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: در این گزارش همچنین، ظرفیت‌های جدید منابع به عنوان ورودی‌های سازمان هدفمند سازی در سال ۱۴۰۱ که در دبیرخانه کارگروه هدفمندسازی بودجه ۱۴۰۱ قبلاً مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته شده بود، به تفصیل تشریح شده است.

حاجتی با اشاره به یارانه‌های پنهان نیز اظهار داشت: حجم یارانه‌های پنهان در حوزه‌های انرژی، کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات پزشکی و نهادهای کشاورزی و وضعیت برخورداری دشششهک‌های ده گانه جمعیتی از کالاهای اساسی و حامل‌های انرژی با جزئیات مورد بررسی قرار گرفته است.

مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانه‌های کشور در پایان تاکید کرد: این گزارش با جلسات متعدد دبیرخانه کارگروه با دفاتر بخشی سازمان برنامه و بودجه، دستگاه‌های مرتبط در وزارتخانه‌های مختلف و همچنین با استفاده از پژوهش‌های صورت گرفته و آمارهای مراجع رسمی از جمله مرکز آمار ایران جمع آوری و ارائه شده است.

گفتنی است سازمان هدفمندسازی یارانه‌های کشور بعنوان دبیرخانه کارگروه هدفمندی یارانه‌ها ذیل ستاد تهیه و تدوین بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور برای اولین بار مسئول تهیه و تدوین منابع و مصارف هدفمندی یارانه‌ها را برعهده دارد.