منتظر ارزانی در بازار برنج باشید

براساس گزارش‌های مرکز آمار کشور قیمت برنج ایرانی در آبان امسال در مقایسه با‌ماه مشابه سال قبل ۳۷.۲درصد افزایش داشته و برنج خارجی در همین بازه زمانی ۱۴۳.۹درصد افزایش قیمت داشته است. برنج‌های ارزان وارداتی از فروردین امسال تا همین‌ماه قبل هم قیمتشان دوبرابر شده و اگر گزارش مرکز آمار را ملاک قرار دهیم، قیمت هرکیلوگرم برنج خارجی از ۱۰هزار و ۳۰۰ تومان در‌ماه ابتدایی سال به ۲۲هزار و ۸۴۰تومان در آبان‌ماه رسیده است.

در همین مدت برنج ایرانی هم از کیلویی ۲۳هزار و ۹۰۰به ۳۱هزار و ۸۰۰تومان افزایش قیمت یافته است. اما مشاهدات خبرنگاران نشان می‌دهد قیمت‌ها در کف بازار خیلی بیشتر از این‌هاست. نرخ بیشتر انواع برنج ایرانی مدت‌هاست که از ۳۱هزار تومان اعلامی مرکز آمار فاصله گرفته و به ۴۰هزار تومان نزدیک شده است. قیمت هر کیلوگرم برنج ایرانی در اغلب فروشگاه‌های خواربار بالای ۳۵هزار تومان است البته اگر عمده و بالای ۵۰کیلو خرید کنید شاید بتوانید زیر ۳۵هزار تومان چیزی بخرید. قیمت برنج خارجی هم این روزها به ۲۷هزار تومان رسیده و اگر خریدار خوش شانسی باشید ممکن است برنج هندی و پاکستانی را با قیمت ۲۲هزار تومان هم پیدا کنید.

افزایش تولید بدون کاهش قیمت

نیاز سالانه کشور به برنج ۳میلیون تن است که نیمی از این تقاضا را تولیدکنندگان داخلی تامین می‌کنند. شالیکاران حالا از افزایش تولید و کاهش نیاز به واردات هم می‌گویند. مدیرکل دفتر امور غلات و محصولات اساسی معاونت امور زراعت وزارت جهادکشاورزی هفته گذشته اعلام کرد: طبق آمارها امسال ۲ میلیون و ۶۰۰ هزارتن برنج سفید در سطح زیرکشت ۸۰۰ هزار هکتار تولید شد که این میزان تولید در کاهش واردات مؤثر است.

 افزایش تولید داخلی در شرایطی که به‌دلیل افزایش نرخ ارز واردات با مشکلات فراوانی همراه شده، خبر بسیار خوبی است، مشروط بر اینکه رشد تولید و فراوانی محصول در بازار را با کاهش قیمت هم ردیف بدانیم؛ اتفاقی که با توجه به صحبت‌های معاون وزیر جهاد به‌نظر نمی‌رسد در بازار برنج شاهد آن باشیم، چراکه فرامک عزیزکریمی در گفته‌های خود به رشد ۴۰درصدی هزینه‌های تولید نیز اشاره کرده است؛ چیزی که به گفته او، قیمت انواع برنج را تا ۲۷درصد و ارقام پرمحصول را تا ۵۰درصد افزایش خواهد داد.

برنج ایرانی؛ ۵۰هزار تومان

 گفته‌های معاون وزیر جهادکشاورزی نشان می‌دهد با ورود محصول برداشت جدید به بازار باید خود را برای برنج ۵۰هزار تومانی آماده کنیم. این در حالی است که بخش زیادی از مصرف‌کنندگان که چیزی در حدود ۶دهک درآمدی را تشکیل می‌دهند با قیمت‌های کنونی هم دستشان به برنج ایرانی نمی‌رسد. واردات سالانه ۱.۲تا ۱.۵میلیون تن برنج از هند و پاکستان و به‌فروش رفتن کل محصول وارداتی در بازار کشور نشان می‌دهد که بسیاری از مردم با صرف‌نظر از برنج گران ایرانی، به مصرف‌کننده دائم برنج خارجی تبدیل شده‌اند اما از ابتدای امسال با سیاست‌های جدید بانک مرکزی برای اعطای ارز به واردات، قیمت انواع برنج خارجی نیز به‌شدت افزایش یافته است. چالش‌های میان واردکنندگان و بانک مرکزی درحالی بازار برنج را از تعادل خارج کرده که تورم و افزایش قیمت دیگر کالاها توان مصرف‌کنندگان را نیز برای خرید بیش از پیش کاهش داده و در این میان خلأ واردات راه سوءاستفاده و اعلام نرخ‌های «دلبخواهی» را باز کرده است. دولت البته‌ماه پیش با توزیع برنج از محل ذخایر راهبردی تلاش کرده تا شرایط را در بازار برنج ساماندهی کند اما این هم راهکار موقتی بیش نیست.

واردات برنج ارزان از آمریکای جنوبی

گرانی نرخ ارز، مانع بزرگی بر سر راه واردات برنج کیفی از هند و پاکستان است. قیمت این نوع برنج در بازار کمتر از ۲۷هزار تومان کنونی نخواهد بود. به همین دلیل انجمن واردکنندگان برنج راهکار واردات برنج ارزان تر، از کشورهای دیگری مثل تایلند یا کشورهای آمریکای جنوبی را پیشنهاد داده است. این پیشنهاد از سوی دولت پذیرفته شده و قرار است سه‌شنبه همین هفته وزارت صمت با حضور نمایندگان دستگاه‌های مرتبط در این زمینه تصمیم‌گیری کند. دبیر انجمن واردکنندگان برنج که به نتایج جلسات پیش رو در این زمینه خوش‌بین است حالا از مشکل جدیدی می‌گوید که این بار به‌دلیل تأخیر سازمان استاندارد در اعلام کدهای استاندارد برنج ایجاد شده است.

مسیح کشاورز در این زمینه می‌گوید: مشکل جدی‌تر ما درحال حاضر این است که استاندارد ۱۲۷برنج در زمینه ویژگی‌های فیزیکی با واقعیت برنج‌های وارداتی منطبق نبود و از سال قبل واردات را دچار مشکل و حتی توقف کرده بود که در نهایت برای جلوگیری از کمبود در بازار با امضای ۳وزیر این استاندارد تعلیق شد و قرار بر این بود که طی یکسال گذشته این جداول اصلاح شود. اما متأسفانه در برگزاری جلسات و رفع این مشکل کاهلی کرد تا زمانی که خود انجمن برای رفع این مشکل پیگیری‌هایی را آغاز کرد. به گفته وی، سازمان استاندارد هنوز به اصلاحیه جدید نرسیده و هنوز با استناد به استانداردهای قبلی واردات با مشکل مواجه‌می‌شود.

قیمت برنج به زیر ۲۰هزار تومان می‌رسد

افزایش نرخ ارز نیمایی مشکلی است که باعث می‌شود واردات برنج از هند و پاکستان گران تمام شود. دبیر انجمن واردکنندگان برنج، با اشاره به این موضوع تنها راه تنظیم بازار برنج را واردات برنج پرمحصول و ارزان‌تر از دیگر کشورها می‌داند و امیدوار است دستگاه‌های مرتبط با موضوع ازجمله وزارت بهداشت که باید برای انواع جدید برنج وارداتی مجوز صادر کند، در انجام مراحل کار شتاب بیشتری داشته باشند تا واردات بیش از این به تعویق نیفتد. واردات با توجه به نیاز کشور بسیار از برنامه عقب است و از ابتدای سال تاکنون نزدیک به ۶۰۰هزار تن واردات انجام شده است. کشاورز، آغاز واردات را منوط به رفع موانع پیش رو می‌داند و اعلام می‌کند که درصورت عبور از مشکلات کنونی ازجمله اصلاح جداول استاندارد، واردات از ۳هفته آینده آغاز شود. «با آغاز واردات قیمت انواع برنج وارداتی جدید در بازار به زیر ۲۰هزار تومان خواهد رسید». این قولی است که دبیر انجمن واردکنندگان برنج می‌دهد. شاید اخبار خوشی از بازار برنج در راه باشد.