این بازار رنگ آرامش را نخواهد دید؟

یک هفته از تصمیم جدید ستاد تنطیم بازار و افزایش قیمت ۳ باره تخم مرغ گذشت و هیچ تغییری در بازار این محصول ایجاد نشده است. بررسی‌های ما از بازار نشان می‌دهد هر شانه تخم مرغ کمامان با قیمت ۴۰ تا ۴۵ هزار و هر یک عدد تخم مرغ از هزار و ۵۰۰ تا هزار و ۶۰۰ تومان به فروش می‌رسد.

هفته گذشته موضوع تخم مرغ در نشست ستاد تنظیم بازار مطرح و در نهایت خبر اعلام افزایش قیمت خودرو اعلام شد. عباس قبادی دبیر کارگروه ستاد تنظیم بازار کشور در جلسه مورخ ۸ دی ماه ۹۹ ستاد تنظیم بازار، قیمت عرضه هر کیلوگرم تخم مرغ درب مرغداری را ۱۴ هزار تومان اعلام کرد و براین اساس قیمت این محصول از هر کیلو ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان به هر کیلو ۱۴ هزار تومان در درب مرغداری افزایش یافت.

او ادامه داد: با این وجود هر شانه تخم مرغ باید حدود ۳۲ هزار تومان به دست مصرف کننده برسد.

اما بررسی‌های ما از بازار نشان می‌دهد که این محصول با اختلاف قیمت ۱۰ هزار تومانی به فروش می‌رسد. یکی از اصلی‌ترین خوراک مصرفی مردم حدود ۴۰ درصد گران‌تر از آنچه گه باید به دست مردم می‌رسد و حالا تخم مرغ به عنوان یکی از ارزان‌ترین مواد غذایی مردم، هر عدد هزار و ۶۰۰ تومان هزینه به همراه دارد.

این جهش قیمتی در حالی اتفاق افتاده است که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی از تامین ۱۰۰ درصدی نهاده‌های مورد نیاز خبر می‌دهند.

گاهی بازار مرغ و تخم مرغ به عنوان اصلی ترین پروتئین سبد خانوار دچار هرج و مرج می شود که بسیاری از دهک های جامعه را در تامین دچار مشکل می کند. این درحالی است که مسئولان تنظیم بازار خبر از وفور کالا و ارزانی قیمت را می دهند.

طی ماه های اخیر اقلام اصلی سبد خانوار یکی پس از دیگری با گرانی های در بازار روبرو شد که در روزهای اخیر، تخم مرغ هم به عنوان ارزانترین پروتئین در دسترس افراد برای جا نماندن از قافله گرانی ها رشد چشمگیری در بازار داشت به طوریکه قیمت از مغازه ای به مغازه ای دیگر متفاوت است و هر یک از فروشندگان دلایل خاص خود را اعلام می کنند.

بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت هر شانه تخم مرغ در مغازه ها ۴۰، ۴۱ و در برخی جاها تا ۴۵ هزار تومان هم عرضه می شود درحالیکه مسئولان وزارت جهاد کشاورزی حداکثر قیمت هر شانه تخم مرغ را ۳۴ هزار تومان اعلام می کنند و فروش با نرخ های بالاتر را گرانفروشی می دانند.

با وجود افزایش قیمت مصوب تخم مرغ در هفته گذشته و برنامه پشتیبانی امور دام مبنی بر عرضه تخم مرغ از طریق سامانه بارانداز به میادین میوه و تره بار، فروشگاه های زنجیره ای و صنوف جای این سوال مطرح است که علت آشفتگی قیمت در بازار تخم مرغ چیست؟ وعده مسئولان مبنی بر آرامش بازار کی محقق می شود؟

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین جزئیات علل گرانی تخم مرغ در بازار و عرضه با نرخ های متفاوت و دلایل اجرا نشدن وعده مسئولان با خبر شویم:

اختلال در شبکه توزیع، بازار تخم مرغ را متشنج کرد

رضا سالمی مدیر کل پشتیبانی امور دام استان تهران تولید سالیانه تخم مرغ را بیش از یک‌میلیون تن اعلام کرد و گفت: با توجه به مصرف سالیانه ۹۴۰ تا ۹۵۰ هزار تن تخم مرغ، کمبودی در تامین این کالا نداریم.

وی با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه تخم مرغ نداریم، افزود: با وجود تعدد زنجیره های توزیع و شبکه سنتی عرضه، قیمت تخم مرغ در بازار دچار نوساناتی شده که با مدیریت عرضه انتظار می رود قیمت ها کاهش یابد.

سالمی اختلال در شبکه توزیع را یکی از دلایل گرانی در بازار دانست و گفت: افزایش یا کاهش قیمت هر کالایی تحت تاثیر سه عامل تامین، توزیع و نظارت است که خوشبختانه در بحث تامین مشکلی وجود ندارد و مشکلات به توزیع و نظارت باز می‌گردد.

این مقام مسئول با بیان اینکه بخشی از تخم مرغ تولیدی مازاد بر نیاز کشور است، افزود: بنابر آمار در شرایط پیک مصرف سالیانه ۹۴۰ تا ۹۵۰ هزار تن تخم مرغ در داخل استفاده می‌شود که با این وجود ۵۰ هزار تن مازاد بر نیاز کشور است.

وی قیمت هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری را ۱۴ هزار تومان و عمده فروشی ۱۴ هزار و ۹۰۰ تا ۱۵ هزار تومان اعلام کرد و افزود: قیمت هر شانه تخم مرغ شیرینگ پک شده ۳۴ تا ۳۵ هزار تومان است.

سالمی با بیان اینکه عرضه تخم مرغ از طریق سامانه بارانداز تا رسیدن بازار به تعادل ادامه دارد،گفت: روزانه ۱۴۰ تا ۱۵۰ تن تخم مرغ از طریق سامانه بارانداز در اختیار میادین میوه و تره بار و اصناف تهران قرار می گیرد.

عرضه هر شانه تخم مرغ بالای ۳۴ هزار تومان گرانفروشی است

هدایت اله اصغری مدیر عامل اتحادیه مرغداران میهن با اشاره به اینکه ۳۰ تا ۳۵ درصد مایحتاج مواد غذایی از طریق سازمان میادین میوه و تره بار در اختیار مردم قرار می گیرد، اظهار کرد: با راه اندازی سامانه بازارگاه، ۳۵ درصد تخم مرغ مورد نیاز با نرخ مصوب از طریق میادین تخم مرغ در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد.

وی افزود: اتحادیه کل نیاز میادین میوه و تره بار را با نرخ مصوب تامین و در اختیار میادین میوه و تره بار و صنوف معرفی شده قرار می دهد تا در بین زیرمجموعه های خود توزیع کنند.

اصغری ادامه داد: بنابر آمار ۶۰ تا ۷۰ درصد تخم مرغ با نرخ مصوب در اختیار خانوارها قرار می گیرد و ۳۰ درصد مابقی شهروندان ممکن است به علت بعد مسافت با سازمان میادین و فروشگاه های زنجیره ای فاصله داشته باشند.

این مقام مسئول در واکنش به عرضه هر عدد تخم مرغ با نرخ یک هزار و ۵۰۰ تومان در خرده فروشی ها بیان کرد: قیمت هر کیلو تخم مرغ برای مصرف کننده ۱۷ هزار تومان است که با این وجود یک شانه تخم مرغ معمولی درشت و باکیفیت عالی ۳۴ هزار تومان است که با این وجود فروش بالاتر از این رقم گرانفروشی است چرا که شانه تخم مرغ یک کیلو و ۷۰۰ تا یک کیلو و ۹۰۰ گرم است.

مدیر عامل اتحادیه مرغداران میهن با اشاره به اینکه کیفیت تخم مرغ درشت و ریز تفاوتی با یکدیگر ندارد، گفت: سایز تخم مرغ به سن گله و مرغ بستگی دارد و گرنه از لحاظ کیفیت تخم مرغ تفاوتی نداریم و تنها تخم مرغ درشت پوست آن نازک بوده که با این وجود درصد شکستگی بیشتر است.

وی با بیان اینکه در تولید تخم مرغ مشکلی نداریم، افزود: سالیانه یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن به طور متوسط ماهانه ۸۵ تا ۹۵ هزار تن تخم مرغ در کشور تولید می شود که با توجه به نیاز کشور ۵ تا ۱۰ درصد این میزان مازاد است.

اصغری ادامه داد: با وجود آنکه مشکلی در تولید تخم مرغ نداریم، التهابات اخیر بیشتر مربوط به بحث نهاده های دامی است که با تدبیر وزارت جهاد کشاورزی، بخشی از نگرانی های مرغداران مرتفع شده است.

به گفته این مقام مسئول، با توجه به تولید خطی تخم مرغ، درطول ماه ۷ تا ۸ هزار تن میزان تولید اختلاف دارد، اما مصرف خیلی نوسان دارد.

مدیر عامل اتحادیه مرغداران گوشتی کشش بازار در ۶ ماهه دوم سال و مشکلات نظام توزیع را از دیگر علل افزایش قیمت تخم مرغ در بازار اعلام کرد.

وی درباره آینده تولید تخم مرغ گفت: سامانه بازارگاه معایب و محاسنی دارد. به عنوان مثال اخیرا مرغداران پول نهاده های دامی را باید پرداخت می کردند و معلوم نبود واردکنندگان نهاده های دامی را کی تحویل می دهند، اما اشکال سامانه این است که نظام دولتی کنترل آنلاین ندارد و نیاز کامل از طریق این سامانه تامین نمی شود که در نهایت موجودی گله، سن گله، نهاده های مورد نیاز و میزان نهاده توزیعی انحرافاتی دارد که با واگذاری امور به تشکل و اتحادیه ها، این موانع مرتفع می شود‌.

مدیر عامل اتحادیه مرغداران میهن درباره اینکه ایا وعده کاهش قیمت تخم مرغ در بازار محقق می شود یا خیر؟ بیان کرد: وعده منطقی شدن قیمت ها تابع عوامل متععدی است، به همین خاطر باید منتظر ماند و دید که در قانون بودجه ۱۴۰۰ نهاده های دامی با چه نرخی وارد می شود و اثر آن بر قیمت تمام شده تولید چقدر است؟ هرچند ما اعتقاد داریم که قیمت باید منطقی شود.

وی ادامه داد: در مواقعی که قیمت تخم مرغ پایین است، دولت با خرید تضمینی باید تولیدکننده را حمایت کند تا مرغدار مجبور به عرضه با نرخ های پایین تر نباشد.

اصغری با تاکید بر مدیریت بازار تخم مرغ بیان کرد: زمانیکه قیمت تخم مرغ در بازار بالا می رود، مرغداران اذعان می کنند که در نیمه اول سال ارزان فروختند و با عرضه با نرخ بالاتر در ۶ ماهه دوم سال به نقطه سربه سر می رسند که با این وجود ضرر نیمه اول به جیب مصرف کننده نمی رود، اما در ۶ ماهه دوم به مصرف کننده می رسد که مدیریت بازار از التهابات قیمت جلوگیری می کند.

واحدهای مرغداری با یک سوم ظرفیت کار می کنند

ناصر نبی پور رئیس هئیت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار از عرضه فراوان تخم مرغ در بازار خبر داد و گفت: ١٠٠ درصد تخم مرغ تولیدی استان تهران تحویل شرکت پشتیبانی امور دام و در میادین میوه و تره بار توزیع می‌شود.

وی مصرف روزانه تهران را بیش از ۴۰۰ تن اعلام کرد و افزود: در حال حاضر تولید روزانه استان تهران بین ٢٠٠ تا ۲۵۰ تن تخم مرغ است و مرغداری‌های استان به دلیل عدم صرفه اقتصادی، افزایش هزینه‌های تولید و کاهش سودآوری با یک سوم ظرفیت کار می‌کنند.

نبی پور درباره علت عرضه هر شانه تخم مرغ با نرخ ۳۵ هزار تومان در میادین میوه و تره بار بیان کرد: عرضه تخم‌مرغ در میادین بر مبنای شانه نیست و بر مبنای وزن تحویل مرغداران می شود، به همین خاطر این احتمال وجود دارد که شانه بالاتر از ۲ کیلو باشد.

سخنگوی اتحادیه مرغداران‌ میهن نرخ مصوب هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری ۱۴ هزار تومان اعلام کرد و گفت: در میادین هر کیلو تخم مرغ با نرخ ۱۷ هزار تومان عرضه می شود که افزایش ۳ هزار تومانی قیمت در این فاصله غیر منطقی است.

وی ادامه داد: گرچه قیمت مصوب قیمت هر کیلو تخم مرغ از ۱۲ هزار تومان به ۱۴ هزار تومان افزایش یافته است، اما با توجه به افزایش هزینه های تولید با نرخ مد نظر ما یک هزار و ۷۰۰ تومان فاصله دارد.

نبی پور از کاهش نسبی قیمت کنجاله سویا در بازار خبر داد و گفت: قیمت کنونی هر کیلو کنجاله سویا ۱۰ هزار و ۵۰۰ تا ۱۲ هزار تومان بوده که نسبت به قبل ۴ تا ۵ هزار تومان کاهش یافته است.

این مقام مسئول از شیوع آنفلوانزا حاد پرندگان در طیور صنعتی خبر داد و گفت: با توجه به شیوع آنفلوانزا حاد پرندگان در استان خراسان جنوبی، ۴۰۰ هزار قطعه معدوم شده که این موضوع در بازار اثر گذار است.

وی با بیان اینکه قیمت تمام شده تولید تنها ذرت و کنجاله سویا نیست، گفت: قیمت کنونی جوجه به ۱۲ هزار تومان و مرغ پای تخم ۷۰ هزار تومان رسیده است که با این وجود مرغدار ۱۰۰ هزار قطعه ای باید ۷ هزار میلیارد تومان هزینه کند که به علت ریسک تولید حاضر به چنین ریسکی نیست.

رئیس هئیت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران در پایان تصریح کرد: قیمت تمام شده تولید تنها مربوط به نهاده دامی نیست، بلکه ۲۳ تا ۲۴ آیتم در تولید تخم مرغ داریم که تمامی در نرخ تولید اثر گذار است. به عنوان مثال کرایه حمل ۳۵ درصد افزایش یافته است، ضمن انکه رانندگان ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان پشت بارنامه دریافت کنند که تمامی این عوامل بر تولید اثر می گذارد.