افزایش قیمت محصولات کشاورزی تا کی ادامه خواهد یافت؟

در این روزها خبر افزایش قیمت کالاهای اساسی در دنیا به مهمترین خبر در رسانه ها تبدیل شده است. مساله ای که باعث شد تا هزینه زندگی مردم در تمامی کشورها افزایش یابد و نرخ فقر هم با نرخ صعودی افزایش یابد. طبق گزارش منتشر شده توسط بانک جهانی جنگ اوکراین اختلال بزرگی در عرضه کالاهای اساسی ایجاد کرد و باعث شد تا قیمت آنها با سرعت افزایش یابد. این دو کشور از بزرگترین تولیدکنندگان کالاهای اساسی در دنیا هستند، کالاهایی از قبیل نفت و گاز طبیعی و محصولات مهم کشاورزی مثل گندم.

افزایش قیمت محصولات کشاورزی مانند گندم و ذرت و برنج که روسیه و اوکراین در تولید و صادرات آن نقش مهمی دارند باعث نگرانی اقتصاددانان شده است. رییس صندوق بین المللی پول اخیرا نوشت: «تاثیر این بحران در کشورهای در حال توسعه بیش از کشورهای صنعتی است. از یک طرف میزان درآمد در این کشورها پایین تر است و سهم بیشتری از درآمد خانوارها برای تامین مواد غذایی صرف می شود. از طرف دیگر با افزایش قیمت محصولات کشاورزی، بسیاری از دولتها در کشورهای در حال توسعه و فقیر توان خرید کالاهای اساسی را از دست می دهند وهمین مساله بر دامنه فقر در این کشورها اضافه می کند.»

این گزارش تاکید کرد بحران افزایش قیمت مواد غذایی در کشورهای فقیر و در حال توسعه بسیار جدی است و تاثیرات ماندگار و طولانی مدتی را در جهان بر جای می گذارد و به همین دلیل ایجاد سازوکارهای تازه برای ایجاد تعادل در بازار امری ضروری و مهم است.

بانک جهانی در گزارش اخیر خود نوشت: «اغلب بازارهای کالایی از ابتدای امسال رشد ارزش را تجربه کردند و پیش بینی می شود تا انتهای امسال روند افزایش قیمتها ادامه پیدا کند. رشد قیمت کالاهای اساسی زمینه را برای افزایش تورم فراهم کرده است. تورمی که در ابتدا به دلیل تزریق میلیاردها دلار توسط کشورهای صنعتی به اقتصاد در جریان همه گیری کرونا ایجاد شد و سپس با افزایش قیمت کالاهای اساسی و درگرفتن جنگ روسیه و اوکراین تشدید شد.»

انتظار می رود در سال ۲۰۲۲ متوسط قیمت نفت در بازار جهانی بیش از ۱۰۰ دلار خواهد بود که نسبت به متوسط قیمت سال قبل ۴۲ درصد رشد خواهد کرد که بالاترین سطح از سال ۲۰۱۳ تا کنون خواهد بود.

انتظار می رود در سال ۲۰۲۲ قیمت کالاهای اساسی غیر از انرژی بالغ بر ۲۰ درصد رشد کند و بیشترین رشد در قیمت محصولاتی ایجاد خواهد شد که کشورهای روسیه و اوکراین در تولید آنها نقش دارند. بانک جهانی بر این باور است با وجود اینکه سرعت افزایش قیمت کالاهای اساسی در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال جاری کمتر می شود ولی نمی توان انتظار داشت کاهش معناداری در سال ۲۰۲۳ اتفاق بیفتد.

بانک جهانی هم یکی از اصلی ترین نگرانی های سال جاری را افزایش قیمت مواد غذایی عنوان کرد و نوشت: «رشد قیمت مواد غذایی به خصوص غلات و روغن های گیاهی که دو کشور درگیر جنگ در تولید آن نقش دارند، می تواند به جهان آسیب زیادی وارد کند. از ابتدای امسال قیمت غلات در دنیا بالغ بر ۲۴ درصد رشد کرده است و با توجه به تداوم درگیری ها بین این دو کشور نمی توان انتظار داشت این روند افزایشی قیمتها در دنیا متوقف شود. در خوش بینانه ترین حالت قیمت محصولات کشاورزی در دنیا تا سال ۲۰۲۳ ادامه پیدا خواهد کرد.»