حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی به کجا رسید؟

 از سال ۸۹ که به دنبال اجرایی شدن طرح هدفمندی یارانه‌ها مقرر شد ماهانه مبلغ ۴۵هزار و ۵۰۰ تومان به حساب ۷۸میلیون ایرانی واریز شود، تا امروز انتقادات زیادی به شیوه انتخاب افراد یارانه‌بگیر شده است.

بسیاری معتقدند که تعداد زیادی از افرادی که یارانه می‌گیرند پر درآمد بوده و نباید این مبلغ را دریافت کنند. از همان دولت نهم تکالیفی برای حذف یارانه‌بگیران پردرآمد تعیین شد اما دولت‌ها همواره از انجام آن سر باز زدند. بار دیگر نمایندگان مجلس در تاریخ چهارم اسفند ۹۷، در ادامه بررسی جزییات بخش درآمدی بودجه ۹۸، با جز (۱) بند (الف) تبصره (۱۴) این لایحه موافقت کردند و به موجب این مصوبه، دولت موظف شد با استفاده از کلیه بانک‌های اطلاعاتی در اختیار، نسبت به شناسایی و حذف سه دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه‌بگیران اقدام کند.

در شرایطی که دولت امسال کسری بودجه شدیدی را تجربه خواهد کرد حذف یارانه این سه دهک می‌تواند به مدیریت هزینه‌هایش کمک کند. با توجه به اینکه سالیانه به هر دهک حدود ۴ هزارمیلیارد تومان یارانه پرداخت می‌شود، با حذف سه دهک بالای جامعه یعنی ۲۳ میلیون نفر، حدود ۱۲هزارمیلیارد تومان درآمد حاصل خواهد شد.

تابستان سال گذشته بود که وزیر کار از برنامه دولت برای حذف یارانه پردرآمدها خبر داد. شریعتمداری گفت تا پایان شهریورماه این کار کلید می‌خورد و تا مهرماه یارانه سه دهک بالای جامعه با احتیاط حذف خواهد شد. همان ماه یارانه نقدی ۷۰۰ هزار نفر حذف شد. به کسانی که به قطع یارانه‌شان اعتراض داشتند فرصتی داده شد تا اعتراض خود را ثبت کنند و گفته شد تا آبان‌ماه نتیجه اعتراض‌ها مشخص می‌شود.

در مهرماه هم یارانه نقدی حدود ۴۰۰هزارنفر از افرادی که تمکن مالی داشتند قطع شد. در آبان‌ماه اما خبری از حذف یارانه نبود و اواخر آبان‌ماه دولت به دنبال افزایش نرخ بنزین از یارانه دیگری رونمایی کرد. بسته معیشتی که به حدود ۶۰ میلیون ایرانی تعلق گرفت.

در اواسط آذرماه که دولت لایحه بودجه را به مجلس تقدیم کرد، رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد که امکان حذف کامل یارانه سه دهک پردرآمد جامعه تا کنون وجود نداشته و حذف بیشتر یارانه‌بگیران به ریسک آن نمی‌ارزد. همینجا بود که بعد از دو بار حذف، پرونده حذف یارانه‌بگیران پردرآمد بسته شد و با وجود اینکه در قانون بودجه ۹۹ و با تصویب مجلس، وزارت کار بار دیگر موظف شد که یارانه سه دهک بالای جامعه را حذف کند اما این روند با حذف تنها یک میلیون و ۱۰۰هزار نفر متوقف شد.

پس از پرداخت نخستین مرحله بسته معیشتی در اواخر آبان‌ماه اعتراضات زیادی به نحوه پرداخت آن صورت گرفت و گفته شد حدود ۵ میلیون خانوار به عدم دریافت بسته معیشتی اعتراض کردند. شرایطی برای ثبت اعتراض فراهم شد و گفته شد تا پایان دی‌ماه نتایج اعتراض اعلام می‌شود. در دی ماه درخواست ۴۱۹ هزار نفر از این افراد تایید شد و یارانه معیشتی آبان و دی‌ماه با هم برای آنها پرداخت شد. در دهم بهمن‌ماه نیز اعتراض حدود ۷۰۰هزار نفر دیگر تایید شد و سه مرحله بسته معیشتی را با هم دریافت کردند.

در حالی که با توجه به آنچه گفته شد حذف یارانه سه دهک بالای جامعه هم باید تا پایان امسال نهایی شود، اما میرزایی سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ بودجه، در این رابطه هم گفت که حذف یارانه نقدی افراد ثروتمند بیشتری هم فعلا انجام نخواهد شد و به نظر می‌رسد با شرایط پیش آمده ناشی از کرونا دولت قصد ندارد تا یارانه‌های افراد را حذف کند و اینگونه پرونده حذف سه دهک یارانه بگیر متمول مثل دولت‌های قبلی در این دولت هم ناتمام خواهد ماند.