جزییات بسته اشتغالی پسا کرونا

مطابق آمار در شرایط کرونا حدود ۶میلیون شغل تحت تأثیر قرار گرفتند که حدود۶ میلیون نفر شاغل از کرونا آسیب دیدند که حدود ۲میلیون و ۸۰۰ هزار نفر آنها کد بیمه و کارگاه نداشتند. البته یک میلیون و ۵۰۰نفر از این افراد به صورت رسمی از سوی نهادها برای دریافت تسهیلات کرونا به وزارت کار معرفی شدند.

از ابتدای اسفند‌ماه سال گذشته‌ شاهد شیوع ویروس کرونا در کشور بودیم که این باعث شد مشاغل با مشکلات متعددی روبه‌رو شوند و برخی مشاغل تا مرز بیکاری و تعطیلی کامل پیش رفتند و مردم در بعضی حرفه‌ها و مشاغل به طور کامل بیکار و درآمد خود را از دست دادند.

مطابق آمار و اعداد مرکز آمار در زمستان سال ۹۸، جمعیت شاغلین ۱۵ ساله و بیشتر در این فصل ۲۳ میلیون و ۴۳۵ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۵۲ هزار نفر افزایش داشته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که در زمستان ۱۳۹۸، بخش خدمات با ۵۲.۷ درصد بیش­‌ترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۱.۷ درصد و کشاورزی با ۱۵.۶ درصد قرار دارند.تعداد شاغلان در این بخش حدود ۱۲میلیون و ۳۴۷هزار و ۹۰۰نفر است.

با شیوع کرونا بخش‌های مختلف اقتصادی آسیب بسیاری دیدند. اما گزارش‌ها از سوی معاون وزیرکار و آمارها حکایت از این دارد که بیشترین آسیب در حوزه خدمات بوده است، یعنی حدود۱۲میلیون و ۳۴۷ هزار و ۹۰۰ نفر در معرض آسیب کرونا هستند.

با توجه به اینکه خدمات آخرین حلقه رنجبره تولید است، ‌مواجه خانواده و مصرف‌کننده با آنها بیشتر است. باتوجه به اینکه طبق سنوات گذشته بیشترین حجم گردش مالی بخش خدمات در اقتصاد برای یک ماه پایانی سال و نخستین ماه شروع سال جدید است، شیوع کرونا باعث شد که این بخش در ماه پایانی سال با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم کند.

بعد از شیوع ویروس کرونا و بیکاری‌های متعدد در مشاغل مختلف پرداخت تسهیلات حمایتی به کسب‌وکارهای آسیب‌دیده از کرونا یکی از سیاست‌های وزارت کار در جهت حفظ اشتغال بنگاه‌ها و صیانت از نیروهای کار است و بر همین اساس ۱۴ رسته شغلی شناسایی شده که بیشترین آسیب از شیوع ویروس کرونا را متحمل شده و دارای لیست بیمه در قالب کارفرمایی یا خویش‌فرمایی هستند، می‌توانند برای ثبت‌نام در سامانه کارآ اقدام کنند و از تسهیلات مذکور بهره‌مند شوند.

بسته اشتغالی پسا کرونا

 عیسی منصوری، معاون اشتغال وزارت کار در تشریح بسته اشتغالی پسا کرونا گفت: برای برنامه‌ریزی اشتغال در شرایط کرونا باید سناریوهای مختلفی تعریف می‌شد. در سناریوی ساده به شکل V، وضعیت اقتصادی افت می‌کند و سپس رشد قابل ملاحظه‌ای را تجربه می‌کند. اما در سناریوی پیچیده به شکل W، پس از افت اقتصادی شاهد رشد خواهیم بود ولی پس از مدتی افت اقتصادی و سپس رشد اتفاق می‌افتد.

منصوری گفت: با توجه به اینکه در کشور ما پس از شیوع کرونا به نسبت زودتر از سایر کشورها، سیاست‌های اجرایی برای حمایت و رونق کسب و کارها اتخاذ و عملیاتی شد، انتظار داریم روند اقتصادی خوبی را در آینده طی کنیم.

وی ادامه داد: اما به نظر می‌رسد موانع همیشگی پیش رو وجود دارد و بسته پیشنهادی ما برای شرایط پساکرونا در وهله نخست ناظر بر ارائه راهکارها برای رفع موانع پیش رو و در وهله دوم تمرکز بر حوزه‌های تاثیرگذار برای بهبود و رونق اقتصادی است.

معاون توسعه کارآفرینی وزارت تعاون، گفت: یکی از مسائلی که در این دوره به آن توجه می‌شود، تقاضاست اما ارزیابی ما این است که واحدهای عرضه و کسب و کار دچار مشکل جدی هستند و توجه صرف به تقاضا و تعریف آن نمی‌تواند کافی باشد، بنابراین بازتعریف عرضه و کمک به فعال کردن بنگاه‌های تولیدی و اقتصادی و رونق آنها را در دستور کار قرار داده‌ایم.

وی با بیان اینکه روش وام مستقیم در کشور به عنوان نخستین روش همواره مورد توجه بوده است، گفت: روش پرداخت وام مستقیم به تنهایی پاسخگو نیست. با این حال این ابزار را در دوران کرونا هم استفاده کردیم تا مقداری از التهاب فضای حاکم بر اشتغال و کسب و کارها کاسته شود.

منصوری افزود: اگر چه توصیه و بسته پیشنهادی وزارت تعاون در شرایط کرونا، اتخاذ سیاست‌های مالی بود، اما سیاست‌های پولی در قالب تسهیلات کرونا به کسب و کارهای آسیب دیده براساس اندازه کسب و کار اجرا شد.

وی تشریح کرد: برای حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده از شیوع کرونا، ۱۴رسته و ۸۴۸زیررسته که بیشترین آسیب را از شیوع کرونا دیده اند، جهت پرداخت تسهیلات ویژه کرونا شناسایی شد.

معاون توسعه کارآفرینی وزارت تعاون گفت: آنچه ما تا کنون به بانک‌ها عامل معرفی کردیم ۱۰هزار میلیارد تومان است و حدود ۷۰۰هزار نفر شاغل را تحت پوشش قرار می‌دهد و ۳۵هزار میلیارد ریال نیز افزون بر رقم ۲۰هزار میلیارد تومانی به ۱۰۸شرکت بزرگ حمل‌ونقل عمومی مسافر برون شهری اعم از هوایی، ریلی و دریایی اختصاص یافته است.

وی درباره استقبال کم برای دریافت تسهیلات کرونا، بیان کرد: به دلیل تجربه موفق وزارت تعاون در پرداخت تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری و کمترین انحراف در این برنامه، طراحی سیستم برای پرداخت تسهیلات به وزارت تعاون واگذار شد. البته مرجع تصمیم‌گیرنده در این خصوص ستاد ملی مقابله با شیوع بیماری کرونا بود و مسوولیت اجرای آن برعهده معاونت اقتصادی ریاست جمهوری بود.

منصوری افزود: سامانه کارا جهت ارائه تسهیلات کرونا به متقاضیان اختصاص یافت. درگاه جداگانه‌ای در این سامانه طراحی شد و کنترل و نظارت بر سامانه نیز به صورت مستمر انجام می‌گیرد. در مرحله اول طبق دستورالعمل ستاد ملی کرونا مقرر شد در بخش بیمه شدگان، کد ملی افراد ذیل ۱۴رسته منتخب برای ارسال پیامک اطلاع رسانی در اختیار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار بگیرد تا پیامک اطلاع رسانی برای ثبت نام در سامانه کارا ارسال شود و پس از بررسی و تأیید دستگاه بخشی مربوطه، جهت پرداخت به سیستم بانکی ارجاع شود.

وی افزود: علاوه بر این به منظور شناسایی واحدهای کسب و کار ذیل ۱۴رسته مصوب که فاقد کدکارگاهی سازمان تأمین اجتماعی و یا لیست بیمه‌ای هستند با وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مربوطه از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزارت ورزش و جوانان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی(سازمان فنی و حرفه‌ای کشور و سازمان بهزیستی کشور)، هماهنگی لازم صورت گرفت و بیش از یک میلیون و ۵۰۰هزار نفر از شاغلان شناسایی و احراز شده‌اند.

منصوری ادامه داد: در مراحل ثبت نام متقاضیان دریافت تسهیلات در سامانه کارا تنها چند سوال اساسی مطرح می‌شود اما به دلیل برخی ناآشنایی‌ها، مشکلاتی به وجود آمد که سعی کردیم به کمک ابزارهای اطلاع‌رسانی این مشکل را برطرف کنیم.

معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون گفت: در روند ثبت نام متقاضیان تسهیلات کرونا دو مشکل وجود داشت. با توجه به اینکه سیستم تامین اجتماعی بانک اطلاعاتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سامانه کارا بود، در مواردی به روز نشدن اطلاعات بیمه شدگان از گذشته تاکنون باعث بروز مشکلاتی از جمله عدم تطابق اطلاعات در سامانه می‌شد که تیم ویژه‌ای برای رفع این مشکلات تعیین شد تا بسیار موثر بود.

منصوری با اشاره به مشکلات بانکی در پرداخت تسهیلات کرونایی گفت: در سامانه کارا، تمامی مراحل از ابتدا تا زمانی که واجدین شرایط برای ارائه مدارک و دریافت تسهیلات به موسسات عامل مراجعه می‌کنند، به صورت کاملا سیستمی انجام می‌شود. ارائه خدمات در بانک قائل به کارشناس مربوطه است و در مواردی شاهد بودیم که بر خلاف دستورالعمل صادره از سوی بانک مرکزی، کارشناس بانک درخواست ضامن برای پرداخت برخی تسهیلات کرونا را دارد که با پیگیری‌ها و نظارت‌های دقیق، این مشکل تا حدودی رفع شد.

وی با اشاره به اینکه برخی از مشمولان وام کرونا تمایلی به دریافت وام نداشتند، گفت: برخی صاحبان کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا انتظار داشتند تسهیلات حمایتی دولت به صورت بلاعوض باشد یا نرخ سود کمتری از آنها اخذ شود. در مواردی هم مشمولان فرصت مراجعه به بانک را نداشتند، بنابراین ترکیبی از این موارد که با آن مواجه بودیم موجب نارضایتی افراد و حتی عدم تمایل برخی مشمولان برای دریافت تسهیلات کرونا شد.

معاون توسعه کارآفرینی وزارت تعاون تصریح کرد: برای رفع مشکلات متقاضیان تسهیلات کرونا در تمام مراحل از ثبت نام تا مراجعه به بانک، مشکلاتی وجود داشت که آنها را نفی نمی‌کنیم ولی برای رفع آنها با مدیران دستگاه‌ها و ۲۰بانک عامل، کانال ارتباطی در فضای مجازی ایجاد کردیم. از این طریق مشکلات مطروحه بررسی و اقدامات لازم انجام شد.