طرح برق مجانی قانونی است؟

طرح برق امید با هدف کاهش مصرف برق روی کار آمد که در ابتدا منتقدانی را نیز به همراه داشت و گمان می رفت که این طرح یک شو اقتصادی برای دولت باشد اما ارزیابی همه جانبه آن موجب استقبال مشترکان شد، تا جایی که قبل از شروع اجرای این طرح نیز شاهد کاهش مصرف برق در کشور هستیم.

البته چند سالی است که وزارت نیرو به دنبال طرح های تشویقی برای کاهش مصرف برق است و برنامه های متعددی را همچون اهدا پاداش به کم مصرف ها و ایجاد برنامه های آموزشی و فرهنگی اجرایی کرده است.

کاهش مصرف برق و فرهنگسازی در این راستا قطعا امری مهم برای اقتصاد و صنعت برق کشور است و  مهمترین مسئله برای اصلاح مصرف برق  شناخت واحد میزان مصرف یا همان کیلووات ساعت است انرژی برق نسبت به انواع دیگر حامل‌های انرژی که بشر روزانه با آنها سروکار دارد ارزشمندتر بوده و طیف وسیعی از نیازهای بشر به انرژی را برطرف می‌سازد.

شناخت مردم از ارزش هر واحد انرژی مصرفی می‌تواند حساسیت آنها را به مصرف برق و اصلاح این انرژی ارزشمند بالا ببرد و لازم است بدانیم هر کیلووات ساعت برق که مشترکان خانگی حدود ۸۰ تومان برای آن می‌پردازند برابر با ۲۷۰ بار شارژ گوشی تلفن همراه است و با ۱۰۰ ساعت استفاده از یک لامپ ۱۰ وات برابری می‌کند.

همچنین به ازای هر متر مکعب سوخت گاز یا سوخت معادل گازوئیل ۳ تا ۴ کیلووات ساعت برق و حدود ۷۰۰ گرم آلاینده زیست محیطی در کشور تولید می‌شود. که در این بین رجبی‌مشهدی معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی توانیر یکی از راهکارهای اساسی اصلاح مصرف برق توجه به رده انرژی لوازم برقی و انتخاب لوازم برقی با رتبه انرژی بالاتر مانند رتبه A و A+ ذکر کرد که علاوه بر طول عمر بالای این نوع لوازم، هزینه برق مصرفی را نیز طی سال‌های متمادی کاهش می‌دهد.

وی استفاده درست و به موقع از وسایل برقی را از دیگر راهکارها عنوان کرد که به عنوان مثال فاصله یخچال از دیوار باید حداقل ۱۵ سانتی متر باشد و کولرهای آبی روی دور کند و درجه برودت کولرهای گازی روی عدد ۲۴ تنظیم شود همچنین استفاده از لوازم برقی پرمصرف مانند ماشینهای لباسشویی و ظرفشویی، اتو و جاروبرقی به ساعات کم باری که تعرفه برق پایین تری دارد، منتقل شود.

یک ماه و نیم دیگر اجرا می شود

به گفته سخنگوی صنعت برق در اولین فرصت و حداکثر یک ماه آینده از طریق پیامکی که برای مشترکان صنعت برق ارسال می شود، وضعیت مصرف به آن ها گزارش خواهد شد تا از میزان مصرف خود و قرار گرفتن در دسته بندی خوش مصرف، کم مصرف، و یا پر مصرف مطلع شوند.

وی در خصوص زمان اجرای این طرح به ایسنا گفت:از ابتدای آبان ماه این طرح اجرایی خواهد شد.

سخنگوی صنعت برق در پاسخ به این سوال که آیا بودجه ای برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده است؟ اظهار کرد: این طرح منافع زیادی را در میان مدت و بلند مدت برای صنعت برق کشور دارد هرچند در کوتاه مدت ممکن است که منجر به کاهش درآمدهای صنعت برق شود اما به گونه ای برنامه ریزی شده که تاثیر این اصلاح مصرف درکاهش میزان سرمایه گذاری ها بتواند این مساله را جبران کند.

این طرح به چه کسانی اختصاص می یابد؟

در حال حاضر ۳۰ میلیون مشترک خانگی در کشور وجود دارد که در دو دسته "زیرالگو" و "بیش ازالگو" تقسیم بندی شده اند که برای هرکدام تعرفه خاصی تعریف شده است. در این بین ۸۵ درصد از مشترکان زیرالگو برق مصرف می‌کنند و تنها ۱۵ درصد بالاتر از الگوهای تعیین شده مصرف دارند، در طرح برق امید مشترکان زیرالگو هم به دو دسته خوش مصرف و کم مصرف تقسیم بندی می‌شوند.

۳۰ میلیون نفر مشترک در طرح برق امید از تخفیف صد درصدی بهای برق بهره‌مند خواهند شد که حدود ۸ و نیم میلیون مشترک در این محدوده هستند و تا زمانی که کم مصرف باقی بمانند، از تخفیف صد درصدی بهره‌مند خواهند شد. البته مشترکان خوش مصرف هم می‌توانند با رعایت نکاتی ساده، خود را به جرگه کم مصرف‌ها رسانده و از تخفیف صد درصدی بهای برق مصرفی بهره‌مند شوند چراکه تعرفه‌های برق پلکانی است و هرچه از میزان مصرف برق مشترکان کاسته شود، مزایای اقتصادی برای خانوارها دارد، به طور مثال اگر مشترکان ۱۰ درصد مصرف برق خود را کم کنند، ۲۰ درصد از هزینه برقشان کم می‌شود و اگر ۲۰ درصد مصرف را کاهش دهند، شاهد کاهش ۴۰ درصدی هزینه برق مصرفی خواهند بود.

یک قانون برای کمک به مردم

در این میان رویکرد و نگاه مجلس نیز به این طرح مثبت است کاظم دلخوش عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در این رابطه به ایسنا گفت: براساس مفاد تبصره ۶ قانون بودجه ۹۹ و در راستای کاهش هزینه ها و تشویق به کاهش مصرف کالاها و خدمات یارانه ای، به وزارت نیرو و برخی دیگر از دستگاههای اجرایی اجازه داده شد که بهای مصرفی برق و برخی دیگر از خدمات را برای مصارف کمتر از حد معینی، با توجه به فصول منطقه جغرافیایی، نوع مصرف و مصرف کنندگان، متناسب با میزان کاهش مصرف، به حداقل رسانده و یا به صفر کاهش دهند.

وی با بیان اینکه در همین ارتباط بر اساس تبصره یک بند ج قانون هدفمندی یارانه ها درخصوص قیمتهای برق و گاز طبیعی، دولت مجاز شده بود که با لحاظ مناطق جغرافیایی، نوع، میزان و زمان مصرف قیمت های ترجیحی را اعمال کند،   افزود: با اجرای این طرح و با کاهش پیک مصرف، فشار از روی شبکه برق برداشته می شود و در نتیجه خسارات و  آسیب هایی مثل سوختن ترانسهای برق و امثالهم نیز کاهش می یابد.

عضو کمیسون حقوقی و قضایی مجلس با بیان اینکه این طرح می تواند یک کمک رسان برای اقشار ضعیف که مصرف کمی نیز دارند باشد، اظهار کرد: طرح برق امید طرح خوبی است چراکه ۳۰ میلیون نفر را شامل می شود البته این طرح به خانه های خالی و ویلایی تفریحی تعلق نخواهد گرفت.

به گفته وی با پیاده سازی این طرح، مصارف در محدوده های مرزی بالای حد نصاب تعیین شده نیز تشویق خواهند شد که میزان مصرفشان را کاهش دهند تا شامل حال این طرح شوند.

وی افزود: برای احداث حدود ۱۵۰۰ مگاوات نیروگاه به حداقل ۲۵ الی ۳۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری نیاز است که اجرای این طرح موجب کاهش سرمایه گذاری در نیروگاه‌ها و استفاده بهینه از منابع محدود مالی کشورخواهد شد و حتی می توان در پیک مصرف از این طرح برای جلوگیری از خاموشیها استفاده کرد.

وی با بیان اینکه این طرح منافع دولت را نیز به دنبال دارد، تصریح کرد: همچنین این مساله می تواند برای خانواده‌های کم درامد و افرادی که توان پرداخت ندارند مفید باشد و باری را از دوش آن ها کم کند ضمن اینکه به صنعت برق کشور نیز کمک خواهد کرد چراکه هرچه به سمت مصرف کمتر پیش برویم، هزینه دولت نیز کمتر خواهد شد.