گزارش رسمی بانک مرکزی از رکوردشکنی نقدینگی

تازه‌ترین گزارش رسمی بانک مرکزی از گزیده آمارهای اقتصادی به بیان شاخص های مهم اقتصادی در سه ماهه پایانی سال ۹۹ پرداخته است.

براساس این گزارش، نقدینگی در پایان سال ۹۹ با رشد ۴۰.۶ درصدی از ۳ هزار و ۴۶۷ هزار میلیارد تومان عبور کرده است؛ این درحالی است که حجم نقدینگی در پایان سال ۹۸ معادل ۲ هزار و ۴۷۲ هزار میلیارد تومان گزارش شده بود که نسبت به سال ۹۷ رشد ۳۱.۳ درصدی داشته است.

گفتنی است،‌ حجم پول نیز در پایان سال ۹۹ با رشد ۶۱.۷ درصدی به میزان ۶۹۰۹.۶ هزار میلیارد ریال رسیده است؛ شبه پول نیز رشد ۳۶.۲ درصدی داشته و به رقم ۲۷۸۵۲.۱ هزار میلیارد ریال رسیده است.

آنطور که گزیده آمارهای اقتصادی نشان میدهد، ضریب فزاینده نقدینگی با رشد ۸.۸ درصدی در پایان سال ۹۹ به ۷.۶۲۴ هزار میلیارد ریال رسیده است.

همچنین حجم پایه پولی در پایان اسفند ۹۹ به ۴۵۵ هزار و ۹۰ میلیارد تومان رسیده که در مقایسه با سال قبل ۲۹.۲ درصد رشد داشته است.

بانک مرکزی قبلاً‌ در تحلیل وضعیت اقتصادی ایران در سال ۹۹ و در تشریح دلایل رکوردشکنی نقدینگی اعلام کرده بود که اگرچه در طول چند دهه گذشته عواملی مانند اشکال مختلف استقراض دولت از بانک‌مرکزی، فروش درآمدهای ارزی دولت به بانک‌مرکزی، وضع تکالیف زیاد به شبکه بانکی و ایجاد ناترازی در جریان منابع و مصارف بانک‌ها بر رشد نقدینگی تاثیرگذار بودند و آن را سبب می‌شدند اما در سال‌های اخیر عدم‌امکان دسترسی بانک‌مرکزی به منابع دارایی‌های خارجی به‌دلیل مشکل نقل‌وانتقال عامل اصلی رشد پایه پولی ونقدینگی بوده است. این موضوع زمانی خود را نشان می‌دهد که بدانیم ۲۷ درصد از رشد ۲/ ۲۹درصدی پایه پولی در سال‌۹۹، مربوط به افزایش خالص دارایی‌های خارجی بانک‌ مرکزی است.

حجم نقدینگی در پایان سال ۹۱ برابر ۴۶۰ هزار میلیارد تومان بوده است ولی به لطف سیاست‌های اقتصادی دولت روحانی، نقدینگی در پایان سال ۹۹ به ۳ هزار و ۴۷۶ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.

 حجم نقدینگی در دولت احمدی‌نژاد از ۶۸ هزار میلیارد تومان در پایان سال ۸۳ به ۴۶۰ هزار میلیارد تومان در پایان سال ۹۱ رسید و رشد ۵۷۰درصدی را تجربه کرد و در دولت خاتمی هم حجم نقدینگی از ۱۱۶۵۵ میلیارد تومان در پایان سال ۷۵ به ۶۸ هزار میلیارد تومان در پایان سال ۸۳ رسید که رشد ۴۸۶درصدی را نشان می‌دهد.

جالب است که حجم نقدینگی در دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی هم تقریباً به‌اندازه دولت حسن روحانی افزیش یافته است با فاصله بسیار ناچیز. نقدینگی ۱۵۶۸ میلیارد تومانی در پایان سال ۶۷ به ۱۱۶۵۵ میلیارد تومان در پایان سال ۷۵ رسید که رشد ۶۴۳.۳ درصد داشته است.

در دوران جنگ هم نقدینگی کمترین رشد را داشته و از ۴۵۰ میلیارد تومان در پایان سال ۵۹ به ۱۵۶۸ میلیارد تومان در سال ۶۷ رشد که از رشد ۲۴۸درصدی خبر می‌دهد.

گفتنی است،به لطف سیاست های اقتصادی دولت روحانی ، نرخ تورم نیز رکورد ۷۵ ساله را شکسته است؛ انطور که برخی نمایندگان مجلس اعلام کردند نرخ تورم در فروردین ماه از ۵۰ درصد عبور کرده است.

طبق روایت رسمی مرکز امار نیز نرخ تورم در اردیبهشت ماه از ۴۱ درصد عبور کرده است؛ هرچند مجلسی ها معتقدند تورم براوردی بانک مرکزی به مراتب بالاتر از تورم اعلامی مرکز آمار است.

یکی از مهمترین عوامل ایجاد تورم ساختاری در اقتصاد ایران که به کاهش قدرت خرید مردم و فقر معیشتی منجر شده است، افزایش بی‌ضابطه نقدینگی است که به‌دلیل عدم هدایت آن به‌سمت تولید، از بازارهای سفته‌بازی سر در می‌آورد و منجر به رشد سطح عمومی قیمتها می‌شود.