کاشی و سرامیک نایاب شد؟

بازار کاشی و سرامیک نیز از سایه سنگین سیاست در امان نمانده است و اغلب چالش‌های موجود در این صنعت رنگ و بوی سیاسی دارد. تحریم موجب شده اغلب مشتریان خوب خارجی از همکاری و معامله با ایران سر باز بزنند و عدم وجود چنین مشتریانی ضربه سنگینی به میزان تولید و ارزآوری در کشور وارد کرده است.

مصطفی گودرزی در گفت‌وگو با گسترش نیوز اظهارکرد: خوشبختانه شرایط تولید کاشی و سرامیک در کشور مساعد بوده و میزان تولید نسبت به مصرف داخلی بیشتر است و در مجموع با همین میزان تولید ظرفیت‌های ۸۰ درصدی داخلی را تامین می‌شود. در رابطه با صادرات نیز می‌توان گفت وضعیت مساعدی توصیف می‌شود و با وجود اینکه اغلب همکاری ما با کشور عراق بوده اما تعامل قابل قبولی حاکم است. علاوه بر اینکه میزان تولید به ظرفیت مطلوبی رسیده گردش مالی خوبی نیز در جریان بوده است. میزان تولید کاشی و سرامیک در سال گذشته حدود ۴۰۰ میلیون متر مربع برآورد می‌شود که از این میزان چیزی حدود ۱۶۰ میلیون متر مربع صادر شده است.

وی افزود: با وجود شرایط مطلوب نسبی که در صنعت کاشی و سرامیک برقرار است اما رکود ساختمان‌سازی و مسکن تا حد زیادی این حوزه را تحت تاثیر قرار داده است. زمانی که ساخت‌وساز افزایش یابد صنعت داخلی ما نیز در مسیر گسترش گام برمی‌دارد. به جرات می‌توان گفت اگر سال گذشته صادرات انجام نمی‌شد میزان موجودی انبارهای کارخانه‌ها افزایش می‌یافت. تولید داخلی چیزی حدود ۱.۵ برابر نیاز داخلی است و صادرات کمک اعظمی برای انبار نشدن کاشی و سرامیک می‌کند.

نوسانات ارزی، مشکل اصلی صنعت کاشی و سرامیک

رئیس اتحادیه کاشی و سرامیک تصریح کرد: قیمت ارز مشکل اصلی این صنعت به حساب می‌آید. دریافتی ما از فروش داخلی و صادرات ریالی محاسبه می‌شود اما به هنگام خرید مواد اولیه، فناوری و ماشین‌ آلات با نرخ ارز معاملات صورت می‌گیرد. ازجمله مواد اولیه‌ای که از طریق واردات تامین‌شود می‌توان به رنگ، جوهر و سیلیکات زیرکونیوم اشاره کرد. اگر قیمت دلار نوسان داشته باشد این میزان افت و خیز قطعا به تولیدکننده نیز منتقل می‌شود. سال گذشته کاشی و سرامیک ۱۰۰ درصد افزایش قیمت را تجربه کرد و امسال نیز برخی تولیدکنندگان در چهار ماهه ابتدایی سال چیزی حدود ۳۰ درصد رشد قیمت را نسبت به اسفند ماه ۱۳۹۹ اعمال کردند.

گودرزی ادامه داد: برای ادامه سال امیدوار هستیم که شاهد افزایش قیمت این محصولات نباشیم. خوشبختانه درحال‌ حاضر قیمت دلار به ثبات رسیده است. دلیل اصلی که سال گذشته موجب جهش قیمتی شد به هزینه‌ های جا به‌ جایی و حمل‌ و نقل مربوط می‌شد و سال گذشته هزینه حمل‌ونقل به شدت افزایش یافت و به تناسب آن قیمت کاشی و سرامیک نیز با رشد همراه شد. علاوه بر این موضوع، سال گذشته شاهد افزایش ۴۰ درصدی قیمت پرسنلی نیز بودیم که به صورت غیر مستقیم بر میزان قیمت‌گذاری تاثیرگذار بوده است.

وی توضیح داد: عمده مواد اولیه برای ساخت کاشی و سرامیک داخلی بوده، در واقع از نظر وزنی بیشتر مواد اولیه تولید داخل هستند اما از نظر ارزشی می‌توان گفت ارز و ریال با هم برابری می‌کنند. خاک ورودی به طور کامل داخلی بوده و موادی که در مراحل نهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد همچون رنگ و جوهر وارداتی هستند.

عراق تنها مشتری محصولات ایرانی است

رئیس اتحادیه کاشی و سرامیک تاکید کرد: وضعیت و جایگاه ایران در بخش تولید مساعد بوده و رتبه ششم یا هفتم را به خود اختصاص داده است. زمانی می‌توان از ارتقای کمی جایگاه صحبت کرد که مصرف داخلی این نوع محصولات افزایش یابد در غیر این صورت چشم تولیدکننده به صادرات است که در این خصوص نیز ما فقط با کشور همسایه عراق در ارتباط هستیم و متاسفانه موضوع ارزی این معاملات اصلا چشمگیر نیست. اگر توانایی تولید کاشی و سرامیک بیش از این میزان و با کیفیت بهتری داشتیم، کشورهای اروپایی و آسیای میانه و شرقی مشتریان خوبی برای محصولات ایرانی بودند که ارزآوری قابل توجهی برای کشور حاصل می‌شد که این میزان از صادرات به دو کشور عراق و افغانستان به‌دست نمی‌آید.

گودرزی خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه هدف صادرات تولیدکنندگان ایرانی به اجبار فقط چند کشور محدود همسایه است در نتیجه تمایلی برای افزایش تولید وجود ندارد این در صورتی است که تولیدکنندگان با ظرفیت خوبی در حال فعالیت هستند. هر چه میزان ظرفیت زیاد باشد بهای تمام شده کاهش می‌یابد. در مجموع اگر مصرف داخلی افزایش یابد با رشد میزان تقاضا مواجه خواهیم شد و در نتیجه افزایش میزان تولید حاصل خواهد شد که در این صورت ظرفیت ۶۰۰ میلیون متر مکعب نیز وجود دارد که ایران توانایی دارد در جایگاه چهارم دنیا قرار گیرد اما اکنون این شرایط مهیا نیست.

وی در پایان یادآور شد: دنیای اقتصاد فعلی با دنیای سیاست بیگانه نیست و برای صادرات محصولات باید ارتباط سیاسی خوبی بین کشورها صورت گیرد که اکنون به دلیل تحریم بسیاری از کشورها تمایلی برای همکاری با ایران را ندارند و امیدواریم در آینده این چالش نیز برطرف شود. کشورهای اروپایی مصرف‌کننده کاشی و سرامیک هستند که نیاز خود را از بازارهای ایتالیا، ترکیه و چین تامین می‌کنند اما به هیچ عنوان در شرایط فعلی حاضر به همکاری با ما نیستند. البته علاوه بر مسائل سیاسی موضوع مسافت نیز مطرح بوده و حمل‌ونقل نیز به یک معضل بدل شده است و در این خصوص نیز حمایتی از جانب دولت‌ها صورت نمی‌گیرد. این در صورتی است که محصولات ایرانی قابل رقابت با نمونه‌های خارجی همچون اسپانیا و ایتالیا هستند و از نظر کیفیت نیز قابلیت ورود به بازار های بین‌المللی را نیز دارد اما چون رغبتی برای خرید خارجی وجود ندارد عمدتا به مصرف داخلی می‌رسد.