راهکاری برای کنترل رشد نقدینگی

کامران ندری ضمن اشاره به دلایل کاهش ارزش پول ملی، در خصوص راهکاری کنترل و جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی، گفت: کاهش ارزش پول ملی را اگر از منظر داخلی بررسی کنیم، یعنی باارزش گذاری پول ملی در مقابل کالا و خدمات در اقتصاد می‌بینیم که باگذشت زمان با هر واحد پول ملی، کالا و خدمات کمتری را می‌توانیم خریداری کنیم.

وی افزود: این مسئله که اصطلاحاً به آن تورم گفته می‌شود، مقوله جدی و مهمی است، که با توجه به داده‌های اقتصادی به رابطه بلندمدت بین رشد نقدینگی و تورم پی می‌بریم، یعنی؛ متوسط نرخ تورم تقریباً با متوسط نرخ نقدینگی برابر بوده است.

ندری با اشاره به این‌که کنترل رشد نقدینگی مسئله اصلی در اقتصاد کشور ما است، افزود: مشکل اصلی عدم توجه به حرفه بانکداری مرکزی است که نتوانسته‌ایم نهادی به نام بانک مرکزی را که مسئولیت کنترل نرخ تورم را به عهده داشته باشد خوب سازمان‌دهی کرده و بستر لازم را برای کنترل قیمت‌ ها در این نهاد ایجاد کنیم.

این کارشناس پول و ارز ادامه داد: خیلی کلی و ساده می‌توان گفت بانک مرکزی باید نهادی باشد، مستقل از حیطه مالی  و تصمیماتی که دولت در اقتصاد می‌گیرد، دولت برای پرداخت هزینه‌هایی خود از قبیل حقوق و دستمزد کارکنان و یا هزینه‌های مربوط به بعضی از پروژه‌هایی که وعده انجام آنها  را به مردم داده است، اما منابع لازم برای تحقق این وعده‌ها را ندارد.

وی افزود: سراغ بانک مرکزی و نظام بانکی می‌رود، تا از طریق خلق پول و اعتبار به وعده‌های خود جامهٔ عمل بپوشاند، درحالی‌که اگر موانع واقعی تحقق این وعده‌ها از بین نرفته باشد، خلق پول و اعتبار فقط منجر  افزایش نرخ تورم می‌شود.

این فعال اقتصادی ادامه داد: پس راهکار اصلی برای کنترل تورم و کاهش ارزش پول ملی در بلندمدت کنترل رشد نقدینگی است، که باید یک نهاد حرفه‌ای و تخصصی و مستقل از حوزه مالی دولت باشد که وقتی دولت می‌خواهد برنامه‌هایش را از طریق خلق پول و اعتبار اجرایی کند در مقابل دولت ایستادگی کرده و نه بگوید.

ندری اضافه کرد: درعین‌حال این نهاد باید توانایی کنترل شبکه بانکی را داشته باشد، اما متأسفانه در حال حاضر ما چنین بانک مرکزی و نهادی را نداریم، بانک مرکزی به‌صورت تاریخی در کشور ما به وجود آمده، ولی قدرت و اختیار لازم برای انجام وظایف خود را ندارد.

این کارشناس پول و ارز تأکید کرد: بانک مرکزی در اثر دست‌کاری‌ها و فقدان نگاه حرفه‌ای تضعیف‌شده است و نمی‌تواند، وظیفه و کار اصلی خود را انجام بدهد. باید این نهاد را تقویت کرده و جایگاه قانونی آن را ارتقا بدهیم.

وی افزود: به لحاظ مدیریتی هم باید در رأس بانک مرکزی مدیران کارآمد، با تخصص کافی در این حوزه قرار بگیرند، که اولویت اول آن‌ها کنترل و مهار رشد بالای قیمت‌ها باشد، اگر بتوانیم چنین نهادی را ایجاد کنیم، به‌مرور زمان مسئله تورم که همان کاهش ارزش پول ملی و مسائل مزمن اقتصادی است، را حل خواهیم کرد.