نسخه مجلس برای بیماری بورس چیست؟

هر روز سبزتر و سبزتر می‌شد این اتاق شیشه‌ای پر حرف و حدیث معاملات بورسی، سبزپوشی که نگاه همگان را در جامعه به خود جلب کرده بود.

کارمندان و کارگر صبح تا شب روند صعودی بورس را پیگیری می‌کردند و خوشحال از چندین برابر شدن سرمایه خود بودند.

این سبز پوشی البته به تشویق رئیس جمهور سابق حسن روحانی نیز ربط داشت که از تریبون هیات دولت به مردم اعلام کرد سرمایه خود را در بازار مطمئن و سود ده بورس سرمایه گذاری کنند نه دلار و سکه.

تالار شیشه‌ای چگونه در هم شکست؟

بعد از گذشت یک هفته از وعده حسن روحانی رئیس جمهور سابق کشورمان برای گشایش اقتصادی و اذعان به ادعاهایی، چون «بورس بهترین جا برای سرمایه گذاریست»، به دلیل منتفی شدن عرضه، شاخص کل بورس تهران از دو میلیون یکصد هزار به یک میلیون ۶۰۰ هزار سقوط کرد. در حالی که شاخص کل هم افت حدود ۳۰ درصدی را تجربه کرد، سهامداران در بسیاری از نمادها تا ۵۰ درصد سقوط را تجربه کردند.

در ۲۶ مرداد ۹۹ بورس تهران با ریزش ۸۹ هزار واحدی رکورد سقوط بازار را در ۵۳ سال گذشته را شکست و در دوم شهریور ماه رکورد تاریخی خروج نقدینگی حقیقی از بازار شکسته شد. در این روز ۳هزار میلیارد تومان پول از بازار بورس خارج شد. از دست رفتن سرمایه‌های مردم در حالی صورت گرفت که پول خیلی از سهامداران در نمادهای معروف خودرو، خساپا و شستا قفل شده بود و قادر به فروش نبودند. در این وضعیت بود که تالار شیشه‌ای بورس لباس سبز را کند و لباس قرمز به تن کرد و سرمایه مردم در عرض چند شب پودر شد.

چرا مردم باز هم امیدوار به اصلاح وضعیت بورس شدند؟

این شرایط در حال حاضر هم ادامه دارد، اما مردم بعد از روی کار آمدن دولت سیزدهم و قول صریح رئیس جمهور برای رسیدگی به وضعیت بورس و ساماندهی آن باز هم امیدوار شدند و این روزها بیش از هر روز دیگری چشم انتظار اصلاح روند بورس هستند. حجت الاسلام رئیسی رئیس جمهور کشورمان در ۲۵ خرداد ماه ۱۴۰۰ و ۳ روز قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در پی حضور سرزده در تالار بورس اوراق بهادار سعادت‌آباد تهران در جمع زیادی از مالباختگان بازار سرمایه حضور پیدا کرد و گفت: متاسفانه کار اشکالاتی داشت که سهامداران به ویژه سهامداران خُرد را نگران کرده است. نباید مشکلات را پشت گوش انداخت، بلکه باید در دل مشکلات رفت، راه‌حل‌ها را پیدا کرد و با کمک همه کسانی که می‌توانند نقش آفرین باشند، وضعیت را به سرعت اصلاح کرد. بازار بورس و مسائل آن مثل نرخ‌گذاری و دامنه نوسان را نمی‌توان دستوری اداره کرد بلکه باید سازوکارهایی برای آن ایجاد شود.

رئیسی در واکنش به گلایه‌های چند تن از مالباختگان بورس از عدم اجرای مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا برای تزریق ۲۰۰ میلیون دلار به بازار بورس انتقاد کرد و قول داد این موضوع را با جدیت پیگیری کند. رئیسی معتقد بود مبلغ مصوب در جلسه سران قوا باید زودتر به بازار سرمایه تزریق شود تا وضعیت بورس هر چه سریع‌تر سامان یابد.

رئیسی مدیریت درست را از عوامل نابسامانی در بازار بورس دانست و گفت: نباید بورس به محل رفع مشکلات بودجه‌ای کشور و جبران کسری بودجه دولت‌ها تبدیل شود.

و اما داده‌های مجلسیان برای خراب آباد بورس

اما در میانه این کشاکش نمایندگان مجلس هم بیکار ننشستند و از هر نطق میان دستور، تذکر، اخطار، فضای مجازی و سخنرانی در پشت تربیون‌های مختلف فریاد لزوم رسیدگی به وضعیت بورس را سر دادند تا مگر بتوانند به وظیفه وکیل المله‌ای خود جامه عمل بپوشانند. این نمایندگان مجلس علاوه بر این تلاش‌ها به تهیه گزارشی جامع از وضعیت بورس نیز پرداختند که با قرائت آن در صحن علنی مجلس و با تصویب اکثریت نمایندگان منجر به تحقیق و تفحص از سازمان بورس و اوراق بهادار شد.

حجت الاسلام سید ناصر موسوی لارگانی نماینده فلاورجان در مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت بورس اظهار کرد: وضعیت بورس بسیار فاجعه بار است و بسیاری از سرمایه مردم در بورس از بین رفت و باید کسانی که حق مردم را سلب کرده اند مجازات شوند. میلیون‌ها نفر سهامدار اصلی و خانواده‌های آن‌ها امروز منتظر تصمیم نمایندگان مجلس هستند تا آن‌هایی که برای جیب خود سرمایه مادی مردم و از آن مهم تر اعتمادشان به دولت را سلب کرده‌اند، مجازات شوند.

نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: اشخاص دانه درشت سیاسی، حقوقی‌ها، شرکت‌های کاغذی و کارگزاران در یک سال سرمایه ملت را به جیب زدند. سال ۹۹ برای بورس اوراق بهادار تهران دوره ویژه و کم سابقه‌ای بود؛ شاهد رشدهای غیرمنتظره بازار سرمایه و افت شایان توجه شاخص بورس بودیم، حضور آحاد مردم در بازار سرمایه و دخالت‌های صریح دولت در بازار سرمایه و دعوت عملی از آحاد ملت برای سرمایه‌گذاری در بورس موجب شد که بازار سرمایه نوسانات بسیار زیادی داشته باشد.

لارگانی تصریح کرد: یکی از گناهان نابخشودنی دولت قبل پودر کردن سرمایه مردم مظلوم است که تورم، بیکاری و سایر مشکلات معیشتی امانشان را بریده بود و با خودخواهی روحانی فرصت سهامداری مردم و حتی تغییر کلی سیستم بانک محوری به بورس‌محوری، اقتصاد برای دهه‌ها از بین رفت و میراث بی‌اعتمادی را برای مردم به جا گذاشت. سال گذشته کارشناسان همواره هشدار دادند بورس وضعیت شبیه به قمار دارد اما دولت روحانی بر عکس آن بر بورس تأکید کرد و تولید که بخش واقعی اقتصاد است را رها کرد و بورس و سفته‌بازی را تقویت کرد.

نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: در مرداد ماه سقوط شاخص آغاز شد، در ۲۶ مرداد ۹۹ بورس تهران با ۸۹ درصد ریزش رکورد سقوط در ۵۳ سال گذشته را شکست؛ همچنین در دوم شهریور ماه با خروج ۳ هزار هزار میلیارد تومان از بورس رکورد تاریخی خروج نقدینگی از بازار بورس شکسته شد.

مجلس به وظیفه‌ نظارتی خود در بورس عمل می‌کند

اما این سخنان تنها اقدام مجلس یازدهم نیست و علیرضا مرحبا سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره برنامه‌های مجلس برای رسیدگی به وضعیت بورس اظهار کرد: مجلس شورای اسلامی گزارشی از وضعیت بورس به مجلس ارائه داد و بعد از قرائت این گزارش، تحقیق و تفحص از بورس استارت زده شد و در مجلس به تصویب رسید.

مرحبا در ادامه با بیان اینکه در گزارش کمیسیون اقتصادی قید شد که تخلفات عجیب و غریبی در مجلس رخ داده خاطر نشان کرد: با این رخدادها در بورس برخورد خواهیم کرد. کارهای مقدماتی تحقیق و تفحص از بورس در حال انجام است و به زودی شروع به کار خواهیم کرد.

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه مجلس به بعد نظارتی که بر گردنش است عمل خواهد کرد توضیح داد: کار تحقیق و تفحص شروع شده، ولی با توجه به پنهان کاری‌هایی که قبلا در بورس صورت گرفته و توجه به این نکته که کسی که در حال انجام تخلف است به فکر پوشاندن آن هم هست، قطعا به نتیجه رسیدن این تحقیق و تفحص‌ها زمان بر نیز هست.

این نماینده مجلس یازدهم در ادامه توضیح داد: کشف واقعیت و حقیقت کار سختی است، زیرا نباید آبروی کسی به ناحق برده نشود و مسیر را اشتباه برویم و علاوه بر این تحقیقات نباید از مسیر خود خارج شود. با این وجود تحقیق و تفحص‌های مقداری زمان بر است.

وزیر اقتصاد هم هفته جاری به مجلس خواهد آمد و در این حضور گفت‌وگوهای صریحی با وی خواهیم داشت. مطالبی که حول سازمان‌های وزارت اقتصاد مطرح می‌شود قطعا به صراحت و دقت با وزیر مطرح خواهد شد و پاسخ وزیر هم به اطلاع مردم خواهد رسید.

وزیر اقتصاد برای پاسخگویی درباره وضعیت بورس راهی پارلمان می‌شود

علی نیکزاد نائب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در صحن علنی مجلس گفته است که سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و امور دارایی در مجلس حضور خواهد یافت و درباره وضعیت بورس توضیح خواهد داد.

پیگیری سقوط بورس در مجلس چه خواهد شد؟

با بررسی عملکرد مجلس می‌بینیم که نمایندگان مجلس از دو وظیفه قانون گذاری و نظارتی خود برای بورس استفاده کرده اند و تحقیق و تفحص از بورس را کلید زده اند و به گفته‌ سخنگوی کمیسیون اقتصادی به وظیفه نظارتی خود عمل خواهند کرد. علاوه بر این تا سر حد امکان به بیان وضعیت نابسامان بورس پرداخته اند.

با این وجود باید منتظر ماند و دید که داده های پارلمانی‌ها در بهارستان به کجا خواهد رسید و آیا خواهند توانست دردی از زخم خوردگان بورس دوا کنند، هر چند که حسن شجاعی علی آبادی رئیس کمیسیون اصل نود در مجلس شورای اسلامی از پیگیری حقوق سهامداران خُرد خبر داده که نوید شنیده شدن صدای مردم از پشت درب‌های بورس در بهارستان است، اما نباید از خاطر برد که رانت خواران و شرکت‌های کاغذی که سال قبل در بورس حضور داشتند پول مردم را به یکباره بیرون کشیدند و اکنون حداقل چندین گام از مردم و مجلسیان جلوتر هستند.