پیروزی ارزهای دیجیتال در رقابت با بانک ها

ارزهای دیجیتال در ابتدا با مخالفت دولت‌ها مواجه شد اما دولت‌ها کم‌کم جذب این فناوری شدند. بانک‌ها هم راهی جذب پیوستن به ارزهای دیجیتال ندارند. تا به امروز مقاومت بانک‌ها تأثیر بر روند رشد بازار رمزارزها نداشته است. در خصوص روند پیوستن بانک‌ها به بازار ارزهای دیجیتال حسن گلمرادی، عضو هیئت‌علمی موسسه عالی آموزش بانکداری ایران در گفتگو با گسترش نیوز گفت: ورود بانک‌ها به بازار رمزارزها یا کریپتوکارینسی حتی در کشورهای پیشرفته در حال بررسی است و برخی بانک‌ها به عنوان یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر بنا به نیاز مشتریان، تقاضای آن‌ها و تنوع مدیریت پرتفوی خود به صورت محدود وارد این بازار شده‌اند اما در برخی کشورها نظیر چین حتی معامله رمز ارزها را محدود کرده‌اند.

گلمرادی اظهار کرد: دلیل اصلی عدم ورود بانک‌ها به این بخش ناشناخته بودن این صنعت است و به قول مرسوم کسی با دو پا وارد یک گودال نمی‌شود، بلکه ابتدا با یک پا عمق آن را می‌سنجد. نکته بعدی آن است که بازار رمز ارزها دارای نوسانات بسیار بالا است و به خاطر ریسک بسیار بالا و نوسانات زیاد، بانک‌ها نمی‌خواهند و نمی‌توانند با حداکثر توان وارد این بازار شوند؛ زیرا امکان از دست دادن آنی ثروت سپرده‌گذاران و بحران مالی و سرایت آن به سایر بانک‌ها وجود دارد.

وی افزود: حتی برخی از بانک‌های کشورهای اسلامی نظیر اندونزی ورود بانک‌های اسلامی به بازار رمز ارزها را ممنوع و به خاطر موضوع غرر، معاملات رمز ارز را حرام تلقی کرده‌اند. کمیته بازل نیز ورود بانک‌ها به رمز ارزها را منوط به ذخیره گیری صد درصدی زیان احتمالی دانسته است و به نوعی در خصوص ورود بانک‌ها به این بازار با احتیاط رفتار کرده است. بانک‌های مرکزی اکثر کشورهای دنیا و اف ای تی اف نیز به دلایل قانونی، بحث مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم ورود به این بازار را تا زمان تدوین بسترهای حقوقی و قانونی توصیه نمی‌کنند.

رمزارزها رقیب سرسخت بانک‌ها

عضو هیئت‌علمی موسسه عالی آموزش بانکداری ایران تأکید کرد: اصولاً رمز ارزها در بستر بلاک چین که یک بستر رمزنگاری شده است، رشد می‌کنند که اساساً با هدف دور زدن بانک‌های مرکزی، بانک‌ها و دولت‌ها ایجاد شده‌اند و بنابراین رقیب سر سخت آن‌ها هستند. رشد رمز ارزها برای فرار از محدودیت فعلی سیستم بانکی دنیا است. به دلیل رشد سریع این بازار و ضرورت اجتناب‌ناپذیر شکل‌گیری آن، بانک‌ها ناچارا بایستی ورود به این بازار کنند اما به صورت مرحله‌ای و از طریق شرکت‌های وابسته که توانایی ورود به صنایع پر ریسک را داشته باشند، این روند را شاهد خواهیم بود. برخی بانک‌های و صرافی‌های بزرگ دنیا رمز ارز خاص خود راه‌اندازی کرده‌اند.

گلمرادی خاطرنشان کرد: دنیای آتی دنیای توسعه بلاک چین یا بلوک‌های غیرمتمرکز و دیفای است و بانک‌ها بایستی خود را برای عصر جدید و پایان ارزهای فیات آماده کنند. رمز ارزها برخلاف ارزهای فیات تنها یک کد کامپیوتری هستند و هر کافه و رستورانی چه بسا برای مشتریان خود رمز ارز خاصی را منتشر کند، بنابراین عصر جدیدی از پول و بانکداری در حال شکل‌گیری است.

وی افزود: چنانچه بانک‌ها وارد عرصه رمز ارزها شوند، حتماً در پاسخ به نیاز مشتریان باید ابزارهای مدیریت پرتفوی و نگهداری آن در قالب کیف پول ارائه کنند و یا از والت های موجود که به سرعت در آپ‌های مختلف توسعه می‌یابد، استفاده کنند.

عضو هیئت‌علمی موسسه عالی آموزش بانکداری ایران اظهار کرد: خدمات بانکی دیجیتال با ورود رمز ارزها پیچیده می‌شود. تجهیز و تخصیص منابع شکل دیگری به خود می‌گیرد و چه بسا رقبای قوی و ناشناخته‌ای مثل استارت آپ‌ها ظهور خواهند کرد و جایگزین فعالیت سنتی بانک‌ها می‌شوند. بسیاری از خدمات فعلی چه بسا حذف و یا به شکلی دیگر ارائه شوند. مشتریان آینده دنبال مدیریت ثروت نه تنها فیزیکی هستند، بلکه ثروت دیجیتال یک رقیب سرسخت سایر اشکال ثروت و سرمایه خواهد بود. سرمایه‌دار آتی الزاماً دارندگان ساختمان‌های بلند، ماشین‌آلات و دارندگان سهام نیستند، بلکه ثروت زیادی می‌تواند داخل یک تراشه کامپیوتری باشد که به راحتی با یک دستور در بستر بلاکچین به هر نقطه از دنیا بدون چشم ناظران و دولت‌ها منتقل خواهد شد و همین موضوع می‌تواند ثبات سیستم مالی فعلی را به هم بزند.

رمزارزها مهمان موقت نیستند

گلمرادی در ادامه گفت: بانک‌ها باید رمز ارزها و بستر بلاکچین را به خوب بشناسند و تا زمان پایداری ارزش رمزارزها با احتیاط وارد شوند. همچنین باید برای یک عصر جدید برنامه‌ریزی کنند. بانک‌ها باید بدانند، رمزارزها آمده‌اند و مهمان موقت نیستند؛ به عبارت دیگر رمز ارزها مهمان ناخوانده نیستند و خود میزبان خواهند شد. به نظر می‌رسد، دنیا به سمت پذیرش رمز ارزها حرکت می‌کند اما حرکتی همراه با احتیاط و هوشمندی است. هنوز در مرحله رشد و توسعه این صنعت هستیم و تا مرحله بلوغ باید صبر کرد.

وی افزود: رمز ارزها در حال شکل‌دهی به دنیایی بدون نظارت، کنترل و به صورت همتا به همتا در بستر بلاکچین هستند که نظارت همگانی و عدم تغییر اطلاعات بدون اطلاع همگان را دنبال می‌کند. قانون‌مدار نبودن و عدم شناسایی هویت از جمله ایده‌های اصلی آن است. در حالی سیستم متمرکز بانکی به دنبال شناسایی هویت و تحت لوای قانون در آوردن رمز ارزها است که همین دوگانگی، ابهامات آینده ورود سیستم بانکی به رمزارزها را پیچیده کرده است. اگر دولت‌ها و بانک‌ها و یا هر نهاد دیگری بخواهند رمزارزها را مدیریت کند، به نوعی رمزارز تبدیل به پول دیجیتال خواهد شد.

عضو هیئت‌علمی موسسه عالی آموزش بانکداری ایران در پایان تأکید کرد: گرچه دنیای رمز ارز با آمدن نسل جدید بلاکچین و نامحدود شدن تراکنش‌ها، خدمات بانک‌ها را می‌تواند تسهیل کند اما رمز ارزها رقیب اصلی خدمات بانکی خواهند بود و بانک‌ها به دلیل نیاز مشتریان در بلندمدت باید وارد این حوزه شوند. به دلیل نوسان زیاد در بازار رمز ارزها باید دقت و احتیاط لازم در مدیریت ریسک، ورود به این حوزه از زاویه حقوقی، مالی و اقتصادی داشته باشیم. شاید کشمکش میان رمز ارز با سیستم غیرمتمرکز و سیستم متمرکز نظیر پول دیجیتال با پشتوانه، روزی با ثبات قیمت رمزارزها و رعایت مقررات حاکم نظیر شناسایی هویت مشتریان و در نتیجه پشتیبانی بانک‌های بزرگ و مرکزی در آینده به سامان برسد.