۲ استراتژی مورد نیاز سهامداران در بازار سرمایه

بورس در وضعیت نوسانی و نزولی قرار گرفته است. خروج از این وضعیت نیازمند تزریق نقدینگی به این بازار است که در حالت رکود دست و پا می‌زند.

بسیاری از سهامداران خروج از بورس و ورود به بازارهای دیگر را انتخاب کرده‌اند. در بین بازارهای مالی، بورس بدترین بازار آبان ماه لقب گرفت. این رویه در حال تکرار در آذرماه نیز هست، اما سهامداران باید در چنین وضعیتی چه کنند؟

اغلب کارشناسان حاضر در بازار معتقدند که سهامداران نباید تحت تاثیر نوسان‌های ایجاد شده نسبت به سرمایه ‌گذاری در این بازار تصمیم ‌گیری و دست به اقدام ‌های هیجانی برای سهام خود در بورس بزنند.

مدت‌هاست که هم مقامات دولتی و هم کارشناسان بورسی از لزوم نگاه بلندمدت به سرمایه ‌گذاری در بازار سهام سخن می‌گویند. سخنانی که البته چندان به مذاق معامله ‌گرانی که حالا ۱۵ ماه است در انتظار تغییر مسیر قیمت‌ها و خروج از زیان هستند، خوش نیامده است.

اینکه گفته می شود افراد باید نگاه بلندمدت به بازار سرمایه داشته باشند، زمانی در بین سهامداران بسیار گفته می‌شد. اما به دلیل این که بورس دچار ریزش سنگین شده و تعداد زیادی از سهامداران که عمدتا تازه وارد بودند، دچار زیان شده بودند، این جمله بیان می شد. به نظر می‌رسد که این نگاه به عنوان یک راهکار برای جبران زیان سهامداران در بازار مطرح می شده است.

برای یک سرمایه‌گذاری می توان از زوایای مختلف استراتژی تعریف کرد. از جمله استراتژی ها در بازار سرمایه، زمان است که به سه بازه کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تبدیل می‌ شود و از نظر شخصیت سرمایه‌گذار به سه محور، ارزش محور، رشد محور و نوسان گیر تقسیم می ‌شود. در نتیجه در انتخاب نوع استراتژی باید هر دو استراتژی را ارزیابی کرد.

نگاه بلندمدت در بازار سرمایه ایران جواب می‌دهد؟

نگاهی به عملکرد بازارهای دارایی در ۴ سال گذشته نشان می‌دهد بازار سرمایه در میان سایر بازارها عملکرد بهتری داشته است. اگر به ۴ سال گذشته یعنی از ابتدای سال ۹۷ تاکنون برگردیم، شاخص کل بورس تهران در حالی جهشی ۱۳۴۰‌ درصدی را رقم زده که بازارهای رقیب مانند سکه، دلار و مسکن به ترتیب با رشد ۶۶۷، ۴۷۸ و ۴۶۴‌ درصدی همراه شده‌اند.

با کاهش این بازه زمانی به حدود ۳ سال نیز نتایج مشابهی به دست می‌آید؛ به طوری که از ابتدای سال ۹۸ تاکنون در مقابل رشد ۶۷۶‌ درصدی بورس، بازارهای رقیب در بهترین حالت ۱۹۰‌ درصد سود از آن سرمایه‌گذاران خود کرده‌اند.

حتی در دو سال اخیر نیز بورس برنده بازار دارایی‌ها بوده است. هرچند با توجه به زیان‌ های هنگفت بورس ‌بازان در ۱۵ ماه گذشته، نمی‌توان به راحتی این موضوع را مطرح کرد؛ اما به نظر می‌رسد افرادی که نگاه بلندمدت به سرمایه‌گذاری در بازار سهام داشته‌اند، همیشه برنده بوده‌اند.

سهامداران در سرمایه‌گذاری بلندمدت به چه چیزی توجه کنند؟

سهامداران در سرمایه‌ گذاری بلند مدت، باید ابتدا عامل بنیادی رشد سهام در یک سال پیش رو را بررسی کنند؛ اگر در این مدت عامل بنیادی که بر رشد سهام تاثیر گذار است، وجود نداشته باشد، اصرار و ایستادن در آن سهم با این نگاه که در آینده سهم رشد می‌کند، برای سرمایه‌گذار خطرناک است

مدافعان نگاه بلند مدت در سرمایه‌گذاری نرخ تورم سالانه را دلیل این دیدگاه مطرح می‌کنند. در کشوری که نرخ سالانه تورم به صورت میانگین ۴۰ درصد وجود داشته، هر نوع سرمایه‌گذاری با نگاه بلندمدت می‌تواند سود ده باشد.

یک اصل مهم در سرمایه ‌گذاری در بورس وجود دارد که سهامداران مسئول رشد شرکت‌ها نیستند؛ بلکه شرکت‌های بورسی ابزار سرمایه‌گذاری افراد در این بازار هستند. معمولا سهامدارانی که با نگاه بلند مدت در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند، سبدی از سهام ‌بنیادی درست می‌کنند و با امید کاهش زیان و سوددهی آن را به مدت یک سال و یا بیشتر نگه می‌دارند.

تفاوت بورس با سایر بازارهای مالی در چیست؟

مهم‌ترین عاملی که باعث تفاوت سرمایه‌گذاری در بورس با دیگر بازارها می‌شود، طول مدت سرمایه‌ گذاری در این بازار است. بازار سرمایه، بازاری کوتاه‌ مدت برای مدت یک یا دو ماه نیست، بلکه بازار بلندمدتی است که باید سهامداران با نگاه میان ‌مدت یک ساله یا بلند مدت سه تا پنج‌ساله به این بازار نگاه کنند.

یکی از موضوعاتی که در حال حاضر سهامداران را با مشکل جدی مواجه کرده است، همین مسئله نگاه کوتاه مدت به بورس است. برخی کارشناسان معقتدند، اگر زمانی که همه افراد جامعه را به بورس دعوت می کردیم، چنین مسائلی را به‌ عنوان آموزش برای افراد تازه وارد، بیان می شد، دیگر شاهد فشار صف‌های خرید و فروش هیجانی از طرف سهامداران نبودیم و شاید بازار سرمایه نیز به این حال و روز نمی‌افتاد.

تفاوت دیگری که بازار سرمایه با سایر بازارها دارد، مولد بودن بازار سرمایه است. در بازه‌هایی، سهام شرکت‌ها ممکن است پایین تر از ارزش ذاتی (Under Value) یا بالاتر از ارزش ذاتی (Over Value) خود قرار گیرد، از آنجایی که بازار سرمایه، بازاری مولد است و شرکت‌ها در آن به طور پیوسته به تولید و ارائه خدمت مشغول هستند، طبیعتا خرید سهام شرکت ها در هر شرایطی حتی اگر مقداری بالاتر از ارزش ذاتی باشد (و خریداران از این حیث دچار خطای ارزش گذاری شوند)، باز هم در بلند مدت نتایج مثبتی را در پی دارد.

تقریبا هیچ بازار دیگری از این حیث توان رقابت با بورس را ندارد. البته سودآور بودن شرکتها و تداوم فعالیت آن و ارزنده بودن از نظر بنیادی نیز شرط مهمی در این موضوع است.