اثرات لایحه بودجه بر ادامه معاملات بورسی

رئیس‌جمهوری، امروز لایحه بودجه ۱۲۵۰هزار میلیارد تومانی سال آینده ایران را تقدیم مجلس می‌کند. این نخستین لایحه بودجه دولت سیزدهم است. بودجه پیشنهادی دولت، با فرض فروش روزانه ۱٫۲میلیون بشکه نفت به نرخ هر بشکه ۶۰دلار، بسته شده است. هدف از تدوین این بودجه، خنثی‌سازی تحریم‌ها، کنترل نرخ تورم و تحقق رشد اقتصادی ۸درصدی اعلام شده است. براساس اخبار منتشر شده، میانگین افزایش حقوق کارکنان دولتی در سال آینده ۱۰درصد خواهد بود، اما حقوق حداقل‌بگیران حداکثر ۲۸درصد افزایش می‌یابد. دریافتی سایر حقوق‌بگیران هم به روش پلکانی افزایش خواهد‌یافت.

دولت تصمیم دارد با کسب مجوز از مقام معظم رهبری، سقف واریز درآمدهای نفتی به‌حساب صندوق توسعه ملی را برای سال آینده در محدوده ۲۰درصد فریز کند. براساس قانون برنامه ششم توسعه ملی، ۴۰درصد از درآمدهای نفتی باید به‌حساب این صندوق واریز شود. مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه پیش‌تر از سبک‌سازی و کاهش محسوس تعداد ردیف‌های بودجه سال آینده خبر داده و گفته بود: تنظیم بودجه بر مبنای تداوم تحریم‌ها با رویکرد انقباضی، تقویت معیشت به جای افزایش حقوق‌ها، کاهش تعداد ردیف‌های بودجه و واقعی‌نگری بودجه صورت گرفته است. رئیس‌جمهوری هم پیش از این تأکید کرده بود: بودجه سال آینده باید بدون کسری و با رویکرد ضدتورمی بسته شود. بودجه امسال دولت با کسری دست‌کم ۴۰۰هزار میلیارد تومانی مواجه بود.

سرنوشت ارز در بودجه

یکی از چالش‌های بودجه سال آینده به تعیین‌تکلیف ارز ۴۲۰۰تومانی بازمی‌گردد. دولت تصمیم دارد ارز ترجیحی بر مبنای هر دلار ۴۲۰۰تومانی جز برای واردات دارو و گندم را حذف کند.

معمای افزایش حقوق‌ها

افزایش ۱۰درصدی حقوق کارکنان منوط به افزایش قدرت خرید و ارتقای معیشت برنامه‌ریزی شده است. افزایش حقوق‌ها در سال ۱۴۰۱ در یک بازه شش تا ۲۸درصدی رخ خواهد داد که متوسط آن را ۱۰درصد اعلام کرده‌اند.

بودجه انقباضی یا انبساطی

درصورتی که سقف بودجه سال آینده ۱۲۵۰هزار میلیارد تومان باشد، ایران سال آینده یک بودجه به‌شدت انقباضی را تجربه خواهد کرد؛ زیرا سقف منابع عمومی بودجه امسال دولت ۱۲۷۸هزار میلیارد تومان بوده است.

درآمد نفتی به شرط توافق یا تهاتر

سهم فروش نفت در سال‌جاری به ۴۰۰هزار میلیارد تومان افزایش یافته است و همین رقم برای درآمدهای مالیاتی درنظر گرفته شده. دولت برای تحقق درآمد ناشی از صادرات و فروش نفت خام باید روزانه ۱٫۲میلیون بشکه نفت به‌صورت میانگین در سال

یکی از مهم‌ترین هزینه‌های جاری سال آینده دولت تامین کسری بودجه صندوق‌های بازنشستگی است که گفته می‌شود در سال آینده دولت ۲۰۰هزار میلیارد تومان برای آن درنظر گرفته است.

کاهش محسوس تراز منفی بودجه

در پیش‌نویس لایحه بودجه سال ۱۴۰۱به‌دلیل رشد ۷۱درصدی درآمدهای گمرکی و مالیاتی، کسری تراز عملیاتی از ۴۶۴هزار میلیارد تومان بودجه سال ۱۴۰۰، به ۲۷۱هزار میلیارد تومان رسیده که بابت توقف رشد کسری تراز عملیاتی اقدامی مثبت است.

تغییر مسیر بودجه به نفع بورس

اخبار منتشر شده از جزئیات لایحه بودجه‌ای که امروز تقدیم مجلس می‌شود، از پالس‌های مثبت بودجه به بازار سهام حکایت دارد؛ ازجمله تخصیص بودجه مستقل برای صندوق توسعه و تثبیت بازار و ثابت ماندن نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، در کنار کاهش ۵درصدی مالیات شرکت‌ها.

ضمن اینکه به‌نظر می‌رسد، دولت برای حمایت از بازار سرمایه هیچ‌گونه افزایشی در فرمول محاسبه نرخ خوراک پتروشیمی‌‌ها در بودجه ۱۴۰۱ نداده است. علاوه بر این گفته شده، در بودجه ۱۴۰۱افزایش نرخ بهره مالکانه هم منتفی است که این تصمیم دولت به تقویت بازده صنایع معدنی در سال آینده خواهد انجامید.

حذف مالیات ۵درصدی شرکت‌های تولیدی، افزایش نرخ تسعیر ارز و تغییر تدریجی سوخت صنایع هم از دیگر خبرهایی است که به‌گفته فعالان بازار سرمایه به نفع این بازار تمام خواهد شد.