چشم فعالان بازار ارز به نتیجه برجام/ افت دلار ادامه‌دار خواهد بود؟

نکته جالب توجه تغییر واکنشی است که به نظر می‌رسد دلار در این دور از مذاکرات نسبت به ۴ دور قبلی داشته است. به طوریکه از دور چهارم گفت‌وگوها به بعد عمدتا شاخص ارزی مسیری صعودی را طی می‌کرد. اما این بار حداقل آغازی نزولی داشته است و باید دید این روند تا روزهای آینده تا چه میزان حفظ خواهد شد.

به نظر می‌رسد دلار در این دور از مذاکرات واکنشی متفاوت در مقایسه با ۴ دور قبلی داشته است

مذاکرات در مسیر مطلوب؟

اخبار مذاکرات نقش اصلی را در افت امروز قیمت ارز بازی کرده است. آنچه به نظر می‌رسد موجب برخی خوشبینی‌های برجامی در روز جاری شده مجموعه‌ای از اخبار است: ۱- وزیر امور خارجه کشور امروز اعلام کرد مذاکرات در مسیر خوبی وجود دارد. ۲- الجزیره به نقل از علی باقری کنی نوشته است طرف مقابل اصل راستی آزمایی لغو تحریم‌ها (یکی از اصلی‌ترین موضوعات مورداختلاف طرف‌ها) را پذیرفته و مذاکرات کنونی سازوکاری برای آن را بررسی خواهد کرد. ۳- مقامات روسیه و چین دیروز نسبت به دسترسی سریع به توافق ابراز خوشبینی کرده‌اند؛ روسیه توافق در دور هشتم (کنونی)

را ممکن می‌داند، چین نیز به احتمال موفقیت مذاکرات تا ماه فوریه باور دارد. در همین حال، برخی شایعات درباره رسیدن به توافق تا پیش از ۲۲ بهمن هم امروز بین معامله‌گران ارزی دست به دست می‌شد.

تحلیل بانک مرکزی از تغییر مسیر انتظارات تورمی

با این حال، کاهش رشد نقدینگی پس از رشد حدود ۱۱ درصدی در سه ماه گذشته نیز احتمالا در عقب‌نشینی خریداران بی‌تاثیر نبود. بانک مرکزی در گزارش اخیر خود از تحولات اقتصاد کلان آبان‌ماه تحلیل کرده است که تداوم مذاکرات حول برجام، هم‌ جهت شدن نرخ‌های سود اوراق خزانه اسلامی و نیز کاهش تورم ماهانه سیگنال کاهش انتظارات تورمی را می‌دهد.

مانور دولت روی افزایش درآمدهای ارزی

همچنین اخباری که در روزهای گذشته مبنی بر افزایش درآمدهای ارزی و رشد عرضه ارز در سامانه نیما نیز منتشر می‌شود در تعدیل انتظارات معامله‌گران بازار ارز بی‌تاثیر نیست.

آمار ارائه شده توسط صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی نشان می‌دهد درآمدهای ارزی حدود ۵۰ درصد در سه ماهه اول ۱۴۰۰ افزایش یافته است. در هفته‌ها و ماه‌های گذشته دولت به کرات روی این مانور داده است که کل تأمین ارزی کشور (برای واردات تمام کالاها) در ۹ ماهه نخست امسال معادل ۴۰میلیارد دلار بوده که از مجموع ارز تامین شده در ۱۲ ماه سال قبل بیشتر است.

امروز بهادری جهرمی، سخنگوی دولت نیز ضمن بیان اینکه وضعیت درآمد ارزی کشور مناسب است، نوید داد «با مسیرهایی که دولت در حال طی کردن آنها است باید مستمرا منتظر شنیدن خبرهای خوب گشایش های ارزی بود».

با این حال، نسبت به پایداری و تداوم این روند تردیدهایی وجود دارد. چراکه به عقیده برخی، افزایش درآمدهای ارزی ناشی از شل شدن بند تحریمی در دولت بایدن بوده است که عدم حصول نتیجه مطلوب در وین می‌تواند این شرایط را تغییر داده و بار دیگر به منابع ارزی کشور فشار وارد کند که طبیعتا بر چشم‌انداز دلار اثرگذار خواهد بود.

با وجود افت امروز نرخ ارز، دلار همچنان در محدوده نوسان محدود دو هفته گذشته (بین ۲۹۴۰۰ تا ۳۰۴۰۰ تومان) باقی مانده است و برای ادامه مسیر نزولی نیاز به اخبار مثبت بیشتر یا جدی‌تر از مذاکرات خواهد داشت. از این رو، هنوز شاید برای اطمینان از پایداری دلار در چنین محدوده‌ای زود باشد. شکستن کف محدوده نوسان مذکور می‌تواند سیگنال جدی‌تری در این خصوص دهد.

ضمن آنکه احتمال دارد که جمع‌بندی مذاکرات در انتهای سال ۲۰۲۱ بتواند مسیر مشخص‌تری به دلار بدهد. مذاکرات دور هشتم تا پنجشنبه جاری جریان خواهد داشت و پس از سه روز وقفه در روزهای پایانی سال میلادی، از سوم ژانویه (۱۳ دی) پیگیری می‌شود. در همین میان، سفر آتی رئیسی به روسیه و احتمال امضای سند ۲۰ ساله همکاری با این کشور نیز زیر ذره‌بین معامله‌گران بازار ارز قرار خواهد داشت.