اسباب‌ بازی محبوب بزرگسالان ایرانی

ابزارهای دیجیتال تمام جوانب زندگی بشر امروز را احاطه کرده است. سرگرمی و اوقات فراغت کودکان نیز از این قاعده مستثنی نیست. اسباب‌بازی‌ و بازی‌های دیجیتال در طی دو دهه اخیر تا حد زیادی جایگزین اسباب‌بازی‌های سنتی و شده‌اند. بسیاری بر این اعتقاد هستند که مجازی‌محور شدن بازی‌های کودکانه و حذف کالای فیزیکی، پیامدهای مخربی به همراه دارد. از طرف دیگر  رونق بازی‌های دیجیتال بر چرخه اقتصادی و تولید اسباب‌بازی سنتی نیز تاثیر سوء گذاشته است. بیشتر تولیدکنندگان اسباب‌بازی‌، متهم اصلی رکود بازار خود را بازی‌های دیجیتال و اشتیاق روزافزون نسل نو به آنها می‌دانند. با این همه مشکلات تولیدکنندگان بسیار فراتر از باختن بازار به بازی‌های دیجیتال است. در حال حاضر بازار اسباب‌بازی‌های سنتی در چه شرایطی قرار دارد؟ برای یافتن پاسخ سوال خود با گسترش‌نیوز همراه باشید.

فروشندگان تولید و فروش این کالا را به دلیل واردات پی‌درپی از چین و تقاضای کم مردم؛ چندان به صرفه نمی‌دانند. آنها بر این باورند که ساخت محصولات باکیفیت و جذاب در ایران به دلیل کمبود مواد اولیه و قالب‌های ساخت بسیار گران تمام می‌شود. علیرضا لولاگر، دبیر انجمن تولیدکنندگان اسباب‌بازی در ابتدای این گفتگو؛ تقسیم‌بندی اسباب‌بازی به مدرن و سنتی را قابل‌بحث دانست و گفت: «به طول کلی جایگاه اسباب‌بازی، نه‌تنها در ایران بلکه در دنیا حفظ شده است. عده‌ای تصور می‌کنند که بازی‌های دیجیتال و در جامعه ایرانی بسیار گسترش پیدا کرده است؛ پس نیاز به اسباب‌بازی به طور کلی مرتفع شده است. این باور اشتباه است. واقعیت آن است که در جوامع دیگر این نکته را می‌توان دقیق‌تر و بهتر دید».

مزیت بزرگ اسباب‌بازی‌ سنتی

وی در تشریح بیشتر موضوع گفت: «در جوامع غربی بازی‌های دیجیتال، رشد مطلوبی داشته است اما به موازات آن برای گروه‌های مختلف اجتماعی فرهنگی و اقتصادی اسباب‌بازی‌های مناسبی وجود دارد. در رابطه با بازی‌های دیجیتال می‌توان گفت کارکردهایی آنها؛ متناسب با حوزه کاری خودشان است. به این مفهوم که یکی از ساده‌ترین دلایلی که اجازه می‌دهد جایگاه اسباب‌بازی حفظ شود؛ موضوعاتی مثل قیمت، تنوع و تکثر بازیکنان است. باید بدانیم که تبلت و یا یک کنسول بازی کارکردی که دارد یعنی اینکه به ازای هرنفر معمولا بیشتر مواقع به صورت شخصی استفاده می‌شود. یکی از مهم‌ترین مزایای‌ رقابتی اسباب‌بازی‌ها این است که می‌توانند در اختیار چندین و چند نفر قرار گیرند. این موضوع در مقایسه با قیمتی که این محصولات دارند نکته قابل‌توجهی است».

وی در ادامه به تقویت هوش حرکتی کودکان اشاره کرد و گفت: «اسباب‌‌بازی‌ها مهارت‌های حرکتی را تقویت می‌کنند.  بعضی انواع اسباب‌بازی‌ها؛ مهارت‌های ذهنی، روانی و اجتماعی را هم تقویت می‌کنند. بازی‌های دیجیتال سعی دارند تا حدی این مهارت‌ها را پوشش دهند اما دشوار بتوانند چنین کنند. بنابراین استفاده از اسبا‌ب‌بازی نه تنها محدود نمی‌شود بلکه با پیشرفت تکنولوژی شاهد تغییر جدیدی هستیم؛ به این معنا که ترکیب و استفاده از ظرفیت‌هایی که بازی‌های دیجیتال ایجاد می‌کنند زمینه گسترش اسباب‌بازی‌ها را فراهم می‌آورد. در آینده اسباب‌بازی‌های موسوم به اسباب‌بازی‌های هیدرولیکی یا سنتی با توانمندی‌های جهان دیجیتال ترکیب می‌شود. به این ترتیب اهمیت لمس کردن افزایش می‌یابد».

بازی‌های رومیزی را دست‌کم نگیرید!

لولاگر در ادامه ضمن پرداختن به بازی‌های رومیزی و بازی‌های فکری خاطرنشان کرد: «واقعیت این است که دید مردمان جهان امروز نسبت به این بازی‌ها نسبت به جهان ۲۰ سال قبل بسیار جدی‌تر شده است؛ نه فقط به واسطه امکان تولید بیشتر بلکه به این دلیل که بازی‌های دیجیتال مضراتی دارند. بازی‌های رومیزی امکانات و محسنات زیادی  برای بزرگسالان به همراه دارند».

علیرضا لولاگر تولید اسباب‌بازی را همچنان مقرون به صرفه دانست و درباره محبوب‌ترین آنها گفت: «اسباب‌بازی نسبت به بسیاری از حوزه‌های صنعتی دیگر بسیار گسترده است. انواع متنوعی از جمله عروسک، اسباب‌بازی‌های حرکتی، بسته‌های آموزشی و بازی‌های رومیزی و سرگرمی‌های پلاستیکی و لگوها و انواع و اقسام سازه‌های دیگر تولید می‌شود. این گروه‌ّ‌ها از نظر مواد مصرف، تکنولوژی ساخت و بازار هدف تمایزهای بسیاری با هم دارند. گستره‌ متنوعی وجود دارد و برای هر گروه سنی می‌توان اسباب‌بازی‌های متفاوتی را نام برد».

دو آفت صنعت اسباب‌بازی

لولاگر در ادامه اظهار داشت: «واقعیت این است که در بازار ایران در سالیان گذشته، نگاه جامع و متمرکزی نسبت به مقوله اسباب‌بازی وجود نداشته است و همواره به عنوان کالایی جنبی دیده شده و وسیله‌ای برای سرگرم کردن کودکان زیر ۷ سال قلمداد شده است. در نتیجه اینکه چه محصولی قرار است تولید شود و در طراحی‌ باید چگونه به تولید نگریست و آن را عرضه کنیم دغدغه مهمی برای جامعه نبوده است. نگاه وجود نداشته است. در نتیجه این نگاه، کپی‌کاری و واردات طرح‌های خارجی در اولویت قرار گرفته است».

گذر از ماروپله به لگو

دبیر انجمن تولیدکنندگان اسباب‌بازی در ادامه گفت: «قبلاً بسیاری از محصولات در همه جای دنیا مشترک بود. محصول شاخصی مانند لگو محصولی است که در تمام دنیا طرفدار دارد و نه تنها کودکان بلکه بزرگسالان همه جوامع با آن سرگرم می‌شوند. اگر از جنبه‌های فرهنگی به اسباب‌بازی نگاه کنیم می‌توانیم مزایایی را در ساخت آنها اعمال کنیم تا خانواده ایرانی بهتر و بیشتر، محصول ما را بشناسند و مورد قبولش واقع شود. این موضوعی است که جای کار بسیار دارد. در حوزه بازی‌های رومیزی در دهه گذشته شاهد اقبال بسیار خوبی اتفاق بوده‌ایم. امروزه در جهان بیشتر از صد هزار عنوان بازی وجود دارد که اصطلاحاً  به آنها بردگیم یا بازی‌ رومیزی گفته می‌شود».

وی افزود: «این محصولات به واسطه متفاوت بودن تجربه‌ای که برای بازیکن رقم می‌زنند طیف متنوعی از مخاطبان را جذب می‌‌کنند. کودکان امروز دیگر مجبور نیستند فقط منچ یا مار و پله بازی کنند بلکه صدها عنوان محصول در بازار ایران وجود دارد. نه تنها کودکان بلکه بزرگسالان نیز می‌توانند مخاطبان این بازی‌ها باشند. اگر در سال‌های گذشته بازی‌های تخته یا شطرنج به عنوان بازی بزرگسالان مطرح بود در حال حاضر تنوع بسیار زیادی از بازی‌های بزرگسال در حوزه بازی‌های رومیزی وجود دارد. کیت‌های آموزشی و مهارتی که در حوزه نوجوانان تولید می‌شود به نوبه خود حوزه‌ای است که هنوز به اندازه کافی به آن پرداخته نشده است. حوزه بازی‌های ساختنی که یک مورد آن لگو است و انواع و اقسام سازه‌های ساختنی را شامل می‌شود مخاطبان زیادی از کودکان در پایین‌تر از ۷ سال تا سنین بالای نوجوانان دارد و برایشان جذاب است».