بودجه ۱۱ میلیاردی صدا و سیما برای محدودسازی فضای مجازی

ساترا یا همان سازمان تنظیم مقررات صدا و سیما سال آینده ۱۱ هزار میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بودجه در اختیار دارد تا بر محتوای تولید شده در فضای مجازی نظارت کند. اما ماجرای این بودجه چیست و از کجا تامین می‌شود؟

بودجه ساترا در سال ۱۴۰۰ حدود دو هزار میلیارد تومان بود. دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، بودجه ساترا را حذف کرد. اما ناگهان در جریان بررسی لایحه بودجه، ۱۱ هزار میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بودجه به این نهاد زیرمجموعه صدا و سیما تخصیص یافت. معادل سه ماه یارانه نقدی کل جمعیت!

بر این اساس اولین نکته‌ای که درباره بودجه ساترا وجود دارد این است که دولت چنین بودجه‌ای را در لایحه ندیده و این ابتکار مجلس است. اما سوالی که وجود دارد این است که مجلس از تصویب چنین بودجه‌ای چه نفعی می‌برد؟

نکته دوم این است که قرار است بخشی از بودجه ۱۱ هزار میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومانی ساترا، از جیب مردم پرداخت شود. بر اساس بودجه سال ۱۴۰۱، هزینه هر پیامک ۳۰ ریال افزایش پیدا می‌کند و این هزینه‌ای که مردم برای پیامک می‌دهند، در اختیار ساترا قرار می‌گیرد. یعنی نه تنها این نهاد بخشی از بودجه عمومی را از آن خود کرده، بلکه قرار است هزینه پیامک از جیب مردم افزایش پیدا کند و به این نهاد تعلق بگیرد.

اما سوال مهم‌تری که وجود دارد این است که ساترا با این بودجه قرار است چه کند؟ بودجه ۱۱ هزار میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومانی ساترا قرار است صرف تولید محتوا و نظارت بر محتواهای تولید شده در فضای مجازی شود. یا به گفته برخی از کارشناسان این بودجه قرار است صرف تشدید نظارت بر محتوای تولید شده در اینترنت شود.

همچنین تا پیش از این، مسئولیت صدور مجوزهای سریال‌های خانگی برعهده وزارت ارشاد بود. اما از چندی قبل، این مسئولیت بر عهده صدا و سیما گذاشته شد و صدا و سیما هم این مسئولیت را به ساترا داد؛ یکی از نهادهای زیرمجموعه خود.

اما نکته مهم‌تری که وجود دارد این است که چه نظارتی بر تخصیص بودجه این نهاد وجود دارد؟ سال گذشته دو هزار میلیارد تومان بودجه به ساترا تخصیص داده شد. اما مشخص نیست این بودجه چگونه و در کدام بخش هزینه شده است. حالا پای بودجه شش برابری میان است و لازم است که حداقل شفاف‌سازی در این مورد انجام شود.

اما چند نکته جالب دیگر هم درباره بودجه تخصیص داده شده به ساترا وجود دارد. اینکه آیا قرار است بودجه این نهاد صرفاً صرف حمایت از تولید محتوا در فضای مجازی، صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر و نظارت بر آن شود و یا اینکه این نهاد با ساخت یک پلتفرم جدید که گفته می شود نام آن «تلوبیون پلاس» است کمر به تعطیلی پلتفرم های خارجی از جمله فیلیمو، فیلم نت و نماوا و..بسته است.

مدیرعامل هلدینگ صباایده در رابطه با همین مطلب و در واکنش به بودجه میلیاردی ساترا در توییترش نوشت: "اگر می‌خواهید تولید و پخش ما را خشک کنید چرا واضح نمی‌گویید؟ هر هفته از معاونت پایش و نظارت ساترا به ما نامه می‌زنند و آن را یک فرایند تلقی می‌کنند و عدول ما از آن را، رفتار غیر فرایندی و بی نظمی پلتفرم قلمداد می‌کنند! کجای دنیا این‌گونه یک صنعت با این عرض و طول را تنظیم گری می‌کنند؟ همه چیز باید روشن و با ثبات باشد سازمانی با این همه نابسامانی و ابهام و سردرگمی به ذات بزرگترین مانع تولید در سالی با نام ممانعت زدایی از تولید شده است! و صدایمان به هیچ کجا نمی‌رسد. نمایندگان محترم مجلس و شورای محترم نگهبان سوال بنده این است که مگر می‌شود در چند بند مبهم در یک لایحه بودجه یک ساله حکم حقوقی برای این صنعت و اهالی انبوه آن بدون تعاریف، چارچوب و فرآیند مشخص صادر کرد؟ صدا و سیما با فعالیت‌های اخیر در حوزه فضای مجازی رسما به رقابت و شکستن کمر بخش خصوصی اهتمام دارد، نمی‌شود هم داور باشد و هم بازیکن! این رویکرد خلاف شرع و اخلاق نیست؟"

اشاره مدیر فیلیمو به کمیسیون تلفیق مجلس، وزارت ارشاد را از حوزه فضای مجازی کنار گذاشت و صدا وسیما را ناظر آثار حرفه‌ای کرد! طبق مصوبه ۲۹ بهمن کمیسیون تلفیق صدا وسیما را ناظر آثار حرفه‌ای در فضای مجازی کرد. طبق این مصوبه ساترا با بودجه بیش از یازده هزار میلیاردی مجوز نظارت بر همه تولیدات رسانه ای خبرگزاری ها و سایت را عهده دار می شود و می تواند در تولیدات صوتی تصویری رسانه ها دخل و تصرف کند.