هشدار درباره ورود به بازار قطر / تجارت با این کشور آسان نیست

همایش آشنایی با بازار کشور قطر با تمرکز بر میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ امروز بیست و دوم تیر ماه با حضور فرزاد پیلتن مدیرکل غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ایران، توتونچی رییس اداره خلیج فارس وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، علی غوابش عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی مشترک ایران و قطر، عباس عبدالخانی رایزن بازرگانی ایران در قطر، کرباسیان رییس اجرایی مرکز تجاری ایران و قطر در دوحه و جمعی از فعالان بخش خصوصی در سالن خلیج فارس نمایشگاه بین‌ المللی تهران برگزار شد.

توسعه همکاری های اقتصادی و تجاری ایران و قطر

پیلتن، مدیرکل غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ایران و دبیر این جلسه در ابتدای این همایش اظهار داشت: قطر یک کشور بسیار مهم در حوزه کشورهای همسایه ایران به شمار می رود. بدون توجه به رویداد جام جهانی باید در نظر داشت که ما با این کشور امکان همکاری های اقتصادی و تجاری بی شماری داریم. قطر یکی از ثروتمند ترین و سرمایه دارترین کشورهای دنیا است و با توجه به اینکه این کشور رو به توسعه است و از طرفی واردات محور نیز هست رویکردهای ما با این کشور به سمت توسعه همکاری های اقتصادی و تجاری سوق پیدا کرده است.

وی افزود: ما در کشورهای خود پتانسیل های بسیار خوبی از جمله کالاهای کشاورزی، خدمات فنی و مهندسی و... داریم که می توانیم از آنها برای صادرات به قطر استفاده کنیم. وجود امکاناتی مانند مناطق آزاد هر دو کشور و فراتر از آنها نزدیکی جغرافیایی و فرهنگی میان دو کشور نیز فرصت را برای توسعه صادرات و تجارت میان دو کشور فراهم کرده است.

بعضی فرصت های اقتصادی جام جهانی قطر از دست رفت

این مقام مسئول در ادامه به برگزاری مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ در قطر اشاره کرد و گفت: ما از سال های گذشته با برگزاری جلسات متعدد پیگیری های لازم را انجام داده ایم تا از این فرصت به نفع اقتصاد و تجارت کشور استفاده مقتضی را انجام دهیم. خوشبختانه امروز این فرصت فراهم است اما نباید فراموش کرد که ما بسیاری از فرصت های جام جهامی را پیش از این از دست داده ایم. به عنوان مثال ما موفق نشدیم در حوزه ساخت و سازهای جام جهانی در این کشور وارد شویم.

پیلتن همچنین گفت: نحوه استفاده از فرصت های همکاری میان ایران و قطر نیز از دیگر مباحثی است که در این همایش در خصوص آن تبادل نظر خواهیم کرد.

وی در ادامه به تشریح وضعیت بازار قطر پرداخت و گفت: بازار قطر از استانداردهای بسیار بالایی برخوردار است. ما در تجارت با قطر با بازاری روبرو هستیم که بالاترین شاخص های استاندارد کالاها را در خود جای داده است. بنابراین تولیدکنندگان و صادرکنندگان کشور باید به این موضوع توجه ویژه و اساسی داشته باشند.

 مدیرکل غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ایران در ادامه گفت: صبح امروز، میز قطر در سازمان توسعه تجارت برگزار شد. هدف اصلی از برگزاری این میز توسعه زیرساخت های روابط میان قطر و ایران است.

نقاط عطف ارتباط سیاسی ایران و قطر

در ادامه جلسه توتونچی رییس اداره خلیج فارس وزارت امور خارجه کشور با اشاره به اینکه فعالان بخش خصوصی نقش کلیدی در حوزه تجارت خارجی کشور دارند، اظهار داشت: امیدواریم که این ذهنیت در رویکرد و تفکر مسئولان دولتی کشور نهادینه شود. روابط سیاسی ما با قطر از سال ۱۳۵۰ و یک ماه بعد از اعلام استقلال این کشور شروع شد. در این فاصله ما دو نقطه عطف در این ارتباط سیاسی با این کشور داشته‌ ایم. اولین نقطه عطف به استقلال این کشور و آغاز ارتباطات سیاسی میان ما و قطر باز می گردد و دومین نقطه عطف روابط ما با قطر در سال ۲۰۱۷ که کشورهای عربی منطقه، قطر را تحریم کردند بود. تحریم قطر موجب شد که قطر به نقش کلیدی و اساسی ایران در منطقه واقف شود.

وی همچنین گفت: اقدامات و کمک های منطقی ایران به قطر در ذهن این کشور ثبت و موجب ایجاد ثبات در روابط سیاسی شد اما متاسفانه ما در استفاده از ظرفیت های اقتصادی و تجاری این کشور موفق عمل نکردیم. بخش خصوصی باید در استفاده از این ظرفیت های بکر نقش اساسی ایفا کند.

این مقام مسئول در ادامه عنوان کرد: بیش از ۹۳ درصد محصولات مورد نیاز قطر وارداتی است. این ظرفیت بسیار بزرگی است که باید از آن استفاده کرد. البته دولت سیزدهم با جدیت در پی حل مشکلات موجود است و در همین رابطه توسعه روابط با همسایگان در دستور کار دولت قرار دارد.

وی خاطرنشان کرد: قطری ها در هر حوزه ای برند مخصوص به خود را ساخته اند. امروز نگاه دنیا بر قطر نگاه سرمایه گذاری است. امروزه بسیاری از همایش ها و نمایشگاه ها در قطر برگزار می شود. از این ظرفیت باید استفاده کرد.

چالش های موجود در مسیر تجارت ایران با قطر

توتونچی در ادامه به تشریح مشکلات و چالش های موجود در مسیر تجارت ایران با قطر اشاره کرد و گفت: با توجه به تبعاتی که تحریم ها برای کشور ما به وجود آورده است در حال حاضر در حوزه بانکی نمی توان اقدامات و همکاری های رسمی با قطر انجام داد. البته در این خصوص با طرف قطری توافقاتی انجام داده ایم که امیدواریم به حصول بینجامد.

موضوع حمل و نقل (مخصوصا حمل و نقل از طریق کشتیرانی) یکی دیگر از مشکلات موجود در ارتباط تجاری با قطر است. خوشبختانه حل این مشکل نیز به صورت ویژه در دستور کار قرار دارد و امیدواریم به زودی شاهد نتایج آن باشیم.

در ادامه این همایش علی غوابش عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی مشترک ایران و قطر با بیان اینکه صادرکنندگان باید با علم و تحقیق وارد بازار قطر شوند، بیان داشت: کشور قطر با ۲.۸ میلیون نفر جمعیت جزو کشورهای ثروتمند دنیا به شمار می رود اما با این حال قطر کشور واردکننده محض است. نباید فراموش کرد که قطر به علت کمبود فضا و سایر مشکلات امکان تولید ندارد و به همین دلیل واردات محور شده است. البته قطر در چشم انداز ۲۰۳۰ تولید محصولات استراتژیک را هدف گذاری کرده است.

وی در ادامه با بیان اینکه قطر، پنجره ورود به بازار بین الملل است، خاطرنشان کرد: همانطور که پیشتر عنوان شد ورود به این بازار بدون علم و برنامه ریزی با شکست روبرو خواهد شد چرا که هزینه ها از جمله هزینه های دفتر، پرسنل و... در کشور قطر بسیار بالا است.

دولت، پیگیر تجارت با قطر

عباس عبدالخانی رایزن بازرگانی جمهوری اسلامی ایران در قطر نیز در سخنان خود در این همایش با تاکید بر اینکه سخت ‌ترین ماموریت بنده در طول ۲۲ سال گذشته، ماموریت دوحه است، گفت: علت این است که سطح توقعات در بالاترین سطح است. از سطوح بالای دولت تا تجار پیگیر تجارت با قطر هستند. تجارت و صادرات یک کار حرفه ‌ای است. این حرفه از بسیاری از کارهای تخصصی دیگر سخت ‌تر است چرا که متغیرهای زیادی در آن وجود دارد.

وی افزود: مهمترین رکن موفقیت در تجارت زحمت و صبر است. سال گذشته با صرافی در عمان جلسه داشتیم. او یک ایرانی مقیم عمان که یک تاجر موفق بود را به بنده معرفی کرد که سه سال قبل وقتی از من در مورد ورود به تجارت در عمان پرسیده بود او را ناامید کردم چرا که سرمایه، تجربه و دانش زبان انگلیسی یا عربی نداشت اما امروز یکی از تجار موفق در عمان است.

وضعیت بازار کشورهای حوزه خلیج فارس

رایزن بازرگانی ایران در قطر در خصوص وضعیت بازار کشورهای حوزه خلیج فارس گفت: کشورهای حوزه خلیج فارس یک بازار مصرف بزرگ هستند. سهم ایران تنها ۱۵۰ میلیون دلار از بازار مصرف قطر است. وظیفه دولت و بنده کمک به صادرات است. دولت به صورت ماهانه پیگیر رشد صادرات به قطر است. خریدار قطری و عمانی پای خود را در ایران نمی‌گذارد. تجار ما هستند که باید بفروشند.

وی در ادامه گفت: از هیچ کس در بخش خصوصی و دولتی انتظار اطلاعات تخصصی نداشته باشید. اگر کسی می‌خواهد در بازار قطر موفق باشد باید به دنبال برندسازی برود. عطری که فرانسه برای قطری‌ها تولید می‌کند مناسب با تقاضای آنها است. در نتیجه تجار ما نیز باید به این مسئله توجه کنند.

این مقام مسئول در ادامه گفت: متاسفانه برخی افراد سودجو برای استفاده از فرصت جام جهانی اقداماتی انجام می‌دهند. وقتی ما برای دریافت مجوز نمایشگاه اقدام کردیم، دیدیم که ۴۹ درخواست دیگر نیز از ایران ثبت شده شده است. این در حالی است که تنها یک مورد مجوز سازمان توسعه تجارت را دارد. اخیرا در یک مورد سه میلیارد تومان کلاهبرداری کردند در نتیجه به تجار توصیه می‌کنیم حتما مجوزهای مربوطه را چک کنند. اگر تاجری یک برنامه ریزی خوب برای استفاده از فرصت جام جهانی داشته باشد موفق می‌شود. مشاوران و تجار خوب در این زمینه وجود دارند و می‌توان از آن‌ها کمک گرفت.

عبدالخانی با بیان اینکه ۹۰ درصد تماس‌ها و پیام ها به ما مربوط به ۴ دسته کالا است، گفت: عسل، پسته، صنایع دستی و زعفران این چهار دسته هستند. تجار باید این موارد را از ذهن خود بیرون کنند چرا که بازار آن اشباع است. هدف مشترک همه ما منافع ملی است. فردی در عمان سفارش ۵۰ کانتینر سنگ را برای خانه خود داد و در همان لحظه ۱۰۰ هزار دلار بیانه داد. این شخص فردی است که تجار و افراد بانفوذی به خانه او رفت و آمد می‌کنند در نتیجه اگر ما کالای با کیفیتی را در چنین مواردی تامین کنیم خود یک تبلیغ است.

وی افزود: هر کس می‌خواهد به سراغ بازار قطر برود نباید برای بیلبرد هزینه کند. تجارت و ارتباط در قطر رو در رو است. با یک شخص تاجر در خلیج فارس آشنا شدید او می‌تواند شما را با بازارهای دیگر مرتبط کند. هفته‌ای نسبت که میزبان یک مسئول دولتی در قطر نباشیم اما حل مشکلات سخت است. صراف‌ها و بانک‌های قطری با ما کار نمی‌کنند. با این وجود هستند تجاری که سختی ها را تحمل می‌کنند و موفق می‌شوند. در دوره جام جهانی تمرکز برای تامین و صادرات کالاهای مصرفی و غذایی است. از تجار درخواست می‌کنیم که در بازه جام جهانی در همین حوزه کار کنند.

رایزن بازرگانی ایران در قطر در پایان گفت: تجار قطری به ۲۰ نفر نیز نمی‌رسند اما این تجار بسیار بزرگ هستند. متاسفانه ما در کشور تجار بزرگی که بتوانند تعداد زیادی کالا را تامین کنند نداریم. تنها کشور عربی که رایزن تجاری در ایران دارد کشور قطر است و تجار ایرانی می‌توانند از این ظرفیت نیز استفاده کنند.