​آماده افزایش قیمت شیر خشک در ۶ ماهه دوم سال باشید / پشت پرده تعطیلی خطوط تولید

قصه قیمت شیر خشک همچنان سر دراز دارد و قیمت گذاری این محصول در هاله ای از ابهام است. علت اینکه چرا سازمان غذا و دارو برای تایید و اعلام قیمت های جدید که درخواست تولیدکنندگان است تعلل دارد، مشخص نیست!

اوایل سال ۱۴۰۱ بود که به گفته محمد هاشمی، سخنگوی سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت تأخیر در تأمین ارز تهیه و ثبت سفارش شیر خشک‌های رژیمی را هم با مشکل مواجه کرده و شاهد کمبودهای مقطعی در تأمین این شیرخشک‌ها شدیم. به علت این که به این شیرخشک‌ها ارز ترجیحی تعلق می‌گیرد، قیمت آن پایین‌تر از نمونه آزاد است. اگر این کالا به صورت گسترده در داروخانه‌ها عرضه شود موجب قاچاق معکوس آن می‌شود به همین علت برای مقابله با قاچاق، شیرخشک‌ها به صورت قطره چکانی توزیع می‌شود. متأسفانه برخی داروخانه‌ها موجودی شیرخشک ها را در سامانه تی تک ثبت نمی‌کنند که این باعث قاچاق می‌شود. به همین دلیل مجبوریم شیرخشک را به صورت محدود در سطح داروخانه‌ها عرضه کنیم.

با توجه به گفته سازمان غذا و دارو می شود می‌توان این نتیجه را گرفت که توزیع کم و سهمیه بندی برای جلوگیری از قاچاق است.

همچنین فروردین ۱۴۰۱ هانی تحویل زاد، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد قیمت هر قوطی شیرخشک را بین ۲۸ تا ۴۲ هزار تومان اعلام و اضافه کرد: قیمت شیرخشک نوزاد تیرماه ۱۴۰۰ بین ۸ تا ۱۲ درصد افزایش داشته و بعد از آن هیچ‌گونه افزایش قیمتی در این حوزه اتفاق نیفتاده است.

در ادامه با گذشت یک ماه بهادر صید محمدیان، رئیس اداره شیرخشک سازمان غذا و دارو دلیل کمبود مقطعی در تأمین شیرخشک‌های رژیمی را تأخیر در تخصیص ارز با کیفیت عنوان کرد و یادآور شد: با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده، در صورت تأمین به موقع ارز مرغوب، کمبودی در تأمین این فرآورده نخواهیم داشت.

پایان اردیبهشت ماه نیز هانی تحویل زاده، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد بیان کرد: حدود سه هفته است که قرار است سازمان غذا و دارو قیمت شیرخشک نوزاد را افزایش دهد اما متأسفانه تعلل بسیار زیادی در این حوزه صورت می‌گیرد و همین وارد کنندگان و تولید کنندگان را بلاتکلیف کرده است.

در ادامه سخنگوی سازمان غذا و دارو نیز در واکنش به معطلی تولیدکنندگان شیرخشک های معمولی برای قیمت گذاری، توضیحاتی ارائه داد و گفت: تا این لحظه تغییر قیمتی بابت شیرخشک های معمولی نداشته‌ایم.

با گذشت زمان و افزایش قیمت بسیاری از کالاها این موضوع برای شیرخشک در هاله ای از ابهام باقی ماند. تولیدکنندگان نیز بلاتکلیف که با زیان ده بودند چه کنند؟

اواخر تیر ماه تحویل زاده از مسئولان مربوطه خواست سرعت تصمیم گیری ها را افزایش دهند و هوشیاری لازم را در این حوزه داشته باشند و اضافه کرد: مسئولان باید از سرکوب قیمت دست بردارند و اجازه بدهند که قیمت واقعی و منطقی محصولات لحاظ شود در این صورت خواهیم دید که بازار براساس عرضه و تقاضا و رقابت میان برندها تنظیم می‌شود و نه تولیدکننده زیان می‌کند و نه بازار با کمبود مواجه می‌شود که مصرف کننده به دردسر بیفت

خبرنگار گسترش نیوز برای بررسی علل کمبود شیرخشک های رژیمی در بازار و افزایش قیمت این محصول به گفت و گو با هانی تحویل زاده، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد پرداخت.

تحویل زاده در خصوص تغییر قیمت شیرخشک اظهار داشت: هفته گذشته ۲۰ درصد افزایش قیمت برای شیرخشک انجام شد. اما بر اساس هزینه های تولید ۵۰ تا ۷۰ درصد افزایش قیمت نیاز است.

وی با اشاره به اینکه ممکن است برخی از داروخانه ها این تغییر قیمت را در حال حاضر شاهد نباشند گفت: داروخانه ها از ۲ ماه قبل موجودی انبار دارند. در نتیجه یک الی ۲ ماه زمان میبرد تا قیمت ها خودش را نشان دهد.

درخواست افزایش ۵۰ درصدی قیمت ها

رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد با بیان دلایل افزایش قیمت هزینه های تولید، افزود: حمله روسیه به اوکراین و افزایش ۳۰ درصدی قیمت مواد اولیه و قانون ترخیص مواد اولیه با ارز نیمایی نیز باعث چند برابر شدن هزینه ترخیص شد. افزایش ۵۰ درصدی ملزومات بسته بندی نسبت به سال گذشته و افزایش قیمت شیر خام نیز که ۱۵ درصد در ماده اولیه را نیز باید در نظر گرفت. همچنین ۸۵ درصد موادی که ما تهیه می کنیم وارداتی است. در نتیجه با افزایش قیمت ارز محصول ما نیز گران می شود. همه این عوامل باعث افزایش قیمت محصول نهایی ما شد. تمام مواد اولیه ما تحت کنترل نرخ دولتی نیست و سازمان غذا و دارو برای تهیه یک بخشی از مواد اولیه ما، را ارز دولتی می دهد.

وی گفت: ما تقاضای ۵۰ درصد افزایش قیمت دادیم اما با ۲۰ درصد آن موافقت شده است.

تحویل زاده با توجه به نیاز مصرف کنندگان اظهار داشت: دولت باید پله پله قیمت شیرخشک را واقعی کند و همزمان مقدار ارز دولتی را حذف کند. البته ما خواهان حذف دفعی ارز ترجیحی شیرخشک نیستیم، ولی معتقدیم باید ارز این بخش نیز به‌تدریج کاهش یابد و قیمت متناسب با آن افزایش یابد تا فشار قیمتی به خانوارها وارد نشود.

قیمت گذاری به چه قیمت؟

رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد با بیان اینکه ۱۰۰ درصد نیاز داخل را تولید می کنیم، افزود: موضوع سهمیه بندی شیرخشک های رژیمی به علت بی سلیقگی نهاد های دولتی است. قیمت ندادن موجب شد تا برخی از تولیدکنندگان خط تولید شیرخشک های رژیمی خود را به علت زیان ده بودن تعطیل کنند. هنگامی که اقای تابش در سازمان حمایت بودند نیز این موضوع را مطرح کردم اما ایشان گفتند برای ما قیمت مصرف کننده مهم است اگر نمی توانید تولید نکنید. برای آن ها قیمت مهم تر از تولید است.

هیچ مشکلی در تولید محصولات رژیمی نوزاد نیست

وی بااشاره به هزینه های تحمیلی برای واردات شیرخشک گفت: ارزبری ما برای تولید شیرخشک های رژیمی ۱.۲ یورو است. اما همین شیر خشک رژیمی اگر بخواهد از خارج وارد شود ۴ یا ۵ یورو هزینه دارد و این هزینه به بانک مرکزی تحمیل می‌شود. توصیه ما به سازمان غذا و دارو این بود که به ما قیمت بدهید و بگذارید گران شود اما در مقابل ما تولید داشته باشیم و شیر خشک در جامعه باشد. ۱۸ سال است که ما تولید انجام می‌دهیم و هیچ سالی کمبود نداشتیم.

تحویل زاده با ذکر سوالی مبنی بر اینکه چرا امسال بحث کمبود پیش می‌اید؟ گفت: دلیل آن این است که قیمت گذاری دستوری باعث زیان ده شدن بعضی از خطوط تولید شده که به دنبال آن تعطیل شده‌اند. دلیل دیگر نیز عدم تخصیص به موقع ارز بود. ما باید ارز را به موقع دریافت کنیم و به تولید کننده مواد اولیه بدهیم و این کار در فواصل زمانی مشخصی باشد. سازمان غذا و دارو تخصیص ارز را به صورت منظم انجام نمی دهد. این مورد باعث می‌شود که ما نتوانیم به صورت یکنواخت مواد اولیه وارد کنیم و در نتیجه آن شاهد کمبود باشیم.

تحویل زاده در ادامه گفت: تولیدکنندگان هیچ مشکلی در تولید محصولات رژیمی نوزاد ندارند و تمام مشکلات به قوانین و اتفاقات اخیر در کشور برمی‌گردد.

افزایش قیمت با فشار رسانه ها

رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد با بیان اینکه ما همه انواع شیر خشک را می‌توانیم در کشور تولید کنیم و هیچ مشکلی از این بابت نداریم، افزود: سهمیه بندی ایجاد شده نیز از سمت تولیدکننده نیست. ما در سال های قبل زیان ده نبودیم و تولید خود را داشتیم. اما الان با بروز این اتفاقات، مصرف کننده مجبور می‌شود با چند برابر قیمت بیشتر شیر خشک را از بازار سیاه تهیه کند. با افزایش قیمت همچنان در بحث تولید شیر خشک مشکل وجود دارد و کافی نیست.

وی با اشاره به اینکه برای افزایش قیمت شیرخشک تنها دستور سازمان غذا و دارو کافی نیست، گفت: سازمان غذا و دارو در فشار است که از مقامات بالا دستور امده و قیمت ها نباید افزایش پیدا کند. ما هر بار که مجوز افزایش قیمت گرفتیم با سختی و اطلاع رسانی و مصاحبه بود. اگر منطقی برخورد و یک سازمان سوم را وارد قضیه کنند، روی قیمت ها بررسی داشته باشند. اگر ما حق گفتیم قیمت ها افزایش پیدا کند.

افزایش قیمت ۳۸ درصدی شیر خشک در سال ۱۴۰۱

تحویل زاده با بیان اینکه آخرین افزایش قیمت حدود ۷ روز گذشته اتفاق افتاد، افزود: بعد از سه ماه، شاهد افزایش قیمت بودیم. از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون برای شیرخشک های معمولی ۳۸ درصد و برای شیرخشک های رژیمی ۲۰ درصد افزایش قیمت داشتیم. این تغییر قیمت نیز به خاطر فشار رسانه ها حل شد.از نظر ما هر دو مورد میزان افزایش قیمت به خصوص برای شیر خشک های رژیمی منطقی نیست.اگر این روند ادامه داشته باشد همچنان شاهد سهمیه بندی خواهیم بود. اما اگر قیمت جدید بدهند مشکل حل می‌شود و تولید نیز صورت می‌گیرد.

تنها دو هفته فرصت برای مصرف شیر خشک

وی در خصوص میزان مصرف این محصول برای نوزادان گفت: یک نوزاد معمولا هر هفته دو قوطی شیر خشک لازم دارد. تا ۶ ماه اول هفته ای یک قوطی و ۶ ماه دوم تا یک سالگی میزان آن بالا می‌رود. این شیرخشک ها به صورتی هستند که اگر درب آن ها باز باشد تا دو هفته امکان مصرف دارند و در غیر این صورت باید دور ریخته شوند.

تحویل زاده در ادامه به دلایل این موضوع پرداخت و افزود: مسئله این است که بسته بندی ما تحت گاز نیتروژن است و تا ۲ سال امکان مصرف شیر خشک وجود دارد. گاز نیتروژن بی اثر است و روی شیر خشک اثری ندارد. وقتی درب شیر خشک باز می‌شود اکسیژن وارد آن خواهد شد و مواد غذایی در کنار اکسیژن اکسیده و خراب می‌شوند. در عرض دو هفته محصول فاسد خواهد شد و اگر نوزاد مصرف کند مریض می‌شود. راه حل این موضوع این است که ما بسته های کوچک تر یک وعده ای درست کنیم اما باید فرهنگ استفاده از آن وجود داشته باشد. البته بسته بندی آن گران تر می‌شود و هزینه تولید آن بالااست. اما در کل اقبال مردم نیز به مصرف شیر خشک های قوطی فلزی است.

تعیین قیمت بر اساس عرضه و تقاضا

رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد در خصوص افزایش قیمت مجدد این محصول اظهار داشت: ما درخواست افزایش قیمت ۴۷ درصدی داشتیم و می‌خواهیم این اتفاق بیفتد. در ۶ ماه دوم سال حتما باید منتظر افزایش قیمت شیر خشک باشیم.

وی با بیان درخواستی از سازمان غذا و دارو افزود: درخواست ما از سازمان غذا و دارو این است که پنج شرکت تولید شیر خشک وجود دارد و هر کدام از این شرکت ها دو یا سه برند دارند. این برندها در حال رقابت با یکدیگر در بازار هستند. این رقابت باعث به حداقل رساندن قیمت آن ها است. باید عرضه و تقاضا قیمت را تعیین کند و به صورت دستوری وارد قضیه نشوند. اجازه بدهند که به صورت طبیعی روال تولید و همچنین عرضه و تقاضا قیمت ها را تعیین کند.

صادرات شیر خشک؛ سود یا ضرر؟

رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد در پایان پیرامون صادرات این محصول بیان کرد: صادرات وجود دارد اما یک بخش بالایی به صورت قاچاق انجام می‌شود و این کار به زیان ما است.در بحث صادرات نیز سود تولیدکننده را نداریم و به ضرر کشور است. تاجری که از ما خرید می‌کند به قیمت آن نگاه می‌کند. یک قوطی شیر خشک ۶۰ هزار تومان است و قیمت یورویی آن ۱.۸ یورو می‌شود. چنین شیرخشکی با این قیمت در دنیا وجود ندارد. قیمت ها ۴ الی ۵ یورو است. در نتیجه آن ها تمایل دارند شیر خشک را از بازار آزاد خریداری و صادر کنند. در نتیجه خرید رسمی از شرکت ها صورت نمی گیرد.

خبرنگار گسترش نیوز برای بررسی این موضوع از سمت سازمان غذا و دارو به گفت و گو با کیانوش جهانپور، سخنگوی پیشین سازمان غذا و دارو پرداخت.

جهانپور نیز در خصوص تاخیر در قیمت گذاری شیرخشک اظهار داشت: متاسفانه برای هر محصول زمانیکه که مکانیسم قیمت گذاری است با تاخیر مواجه هستید. مشکلات اقتصادی و ارزی، بروکراسی اداری و باقی تاخیرها در سایر بخش ها در حوزه ارزی و مالی نیز قطعا موجب تشدید این تاخیر می شود. این موضوعات شامل همه قیمت گذاری ها می شود.

کمبود عرضه به خاطر قیمت ها

وی با توجه به اینکه کمبود تولید به دنبال تاخیر اعلام قیمت رخ داده است، گفت: در اصل موضوع به تولیدکنندگان و واردکنندگان شیرخشک حق می دهم. همیشه قیمت که منطقی نباشد ما کمبود عرضه را خواهیم داشت.

سخنگو پیشین سازمان غذا و دارو در پایان اظهار داشت: با اطلاعات کلی که بنده دارم با توجه به اقدامات صورت گرفته در حوزه تخصیص یارانه ها و حذف ارز ترجیحی که صورت گرفته است این موضوع در حال انجام است و این مشکل حل می شود.

پس از آن به سراغ داروخانه های سطح شهر رفتیم و در خصوص این موضوع به گفت و گو با دکتر زهرا منصورنیا موسس و مسئول فنی یکی از داروخانه های تهران پرداختیم.

کمبود شیر خشک های رژیمی در بازار

منصورنیا در خصوص کمبود شیرخشک در بازار اظهار داشت: برندهای مختلف شیرخشک های معمولی که برای نوزادان نرمال در بازار است با کمبودی مواجه نیست. اما درخصوص شیر خشک های رژیمی که شامل شیرخشک های فاقد لاکتوز، شیر خشک هایی که مخصوص بچه هایی است که به پروتئین های گاوی حساسیت دارند، شیر خشک هایی که مخصوص بچه های نارس است و یا شیر خشک هایی که بر پایه سویا هستند با کمبود روبرو هستیم.

این داروساز با اشاره به توزیع سهمیه ای شیرخشک های رژیمی اظهار داشت: در یک بازه زمانی اصلا شیرخشک های رژیمی در بازار نبود اما در حال حاضر کمبود داریم و به صورت قطره چکانی عرضه می شود. برای مثال در هر باری که برای داروخانه آورده می شود ۶ الی ۱۲ دانه وجود دارد. ما بر اساس نسخه یا کدملی یک عدد به مریض داده می شود.به همین دلیل مردم برای تهیه شیر خشک های رژیمی فرزندانشان مشکلات دارند.

منصورنیا در خصوص شیرخشک هایی که در بازار با قیمت های نجومی به فروش می رسند نیز گفت: شیرخشک هایی که با قیمت بسیار بالایی عرضه می شوند برای بیماری های خاص تر است. این محصولات در داروخانه های معمولی پیدا نمی شود و تنها در داروخانه های دولتی عرضه می شوند. اما این محصولات همیشه در بازار کمبود دارند.

قیمت شیرخشک در بازار

وی قیمت شیر خشک در بازار را اعلام کرد و افزود: قیمت شیرخشک های معمولی از ۴۰ هزار تومان شروع و تا ۶۰ هزار تومان به فروش می رسد. این محصول در سال جدید افزایش قیمت داشت.

این داروساز در پایان با اشاره به مقدار مصرف این محصول نیز اظهار داشت: مقدار مصرف شیرخشک اصلا عدد مشخصی نیست چون بسیاری از بچه ها در کنار شیر خشک، شیر مادر نیز مصرف می کنند. اما نوزادانی که تنها شیر خشک مصرف می کنند هر ۳ روز یکبار به یک قوطی شیر خشک ۴۰۰ گرمی نیاز دارند.

کلام آخر

مدت زیادی است که قیمت شیر خشک پا در هوا مانده و سازمان غذا و دارو نیز گوش شنوایی برای تولیدکنندگان این محصول ندارد. هر چند که سازمان غذا و دارو ادعا دارد که پیگیر حل این موضوع است. اما همچنان تولیدکنندگان سردرگم هستند و بسیاری از آن ها میزان تولید خود را کاهش دادند. اینکه برای سازمان حمایت تنها قیمت اهمیت دارد نیز جای تعجب است! موضوعی که بیشتر از این اهمیت دارد تامین شیرخشک کودکانی است که هزینه درمان آن ها نیز سر به فلک می کشد. در این میان خط تولید برخی از تولیدکنندگان نیز تعطیل شده است و عامل اصلی آن همین قیمت گذاری های دستوری است. با وجود افزایش قیمت در سال جاری هنوز تولیدکنندگان در ضرر هستند و همچنان سازمان غذا و دارو ساکت!