مانع بزرگی به اسم بانک در مقابل رشد بورس!

وضعیت کنونی بازار سرمایه به عنوان یک چالش بزرگ برای اقتصاد کشور تبدیل شده، زیرا از یک سو ظرفیت بالایی برای تامین نقدینگی تولید و حتی مدیریت پول های سرگردان دارد و از سوی دیگر عده ای به بهانه وعده های که دولت قبلی داده بود تا توانستند از بازار نوسان گیری کردند و حالا نقدینگی از بازار فراری شده و عملا کارکرد تامین مالی شرکت ها از این بازار هم زیر سوال رفته، هرچند کارشناسان معتقدند که عدم کنترل نرخ سود بانکی، ضعف اجرای تعهدات دولت به بورس برای تزریق نقدینگی از طریق صندوق تثبیت و ... به بی اعتمادی و خروج سرمایه دامن زده و همین مساله حتی رئیس سازمان بورس را تا پای استعفا برد و حالا به شرط اجرای وعده ها عشقی را در ساختمان شیشه ای حفظ کرده اند.

در سال های اخیر توان مالی بانک ها برای اعطای تسهیلات هم کاهش پیدا کرده، اما روی کانتر تا ۲۴ درصد سود سپرده پرداخت می کنند و باعث شده اند بزرگترین معضل برای شرکت های تامین سرمایه و صندوق های سرمایه گذاری به وجود بیاید

مدیرعامل تامین سرمایه کاردان در گفتگو با خبرنگار تحلیل بازار ضمن اشاره به اینکه در چند سال گذشته تامین مالی از طریق بازار سرمایه رشد قابل توجهی داشته است، گفت: شرکت ها در کنار تسهیلات بانکی به این سمت تمایل بیشتری پیدا کرده اند، زیرا در سال های اخیر توان مالی بانک ها برای اعطای تسهیلات هم کاهش پیدا کرده، اما بزرگترین معضل کنونی کمبود منابع در همه بخش ها به ویژه در صندوق های سرمایه گذاری وجود دارد. به عبارت دیگر صندوق های سرمایه گذاری در تامین مالی شرکت ها در بازار سرمایه باید نقش محسوسی داشته باشند اما الان گرفتار مشکلات کمبود نقدینگی شده اند و رفع این مساله نیازمند تعامل بانک ها با بازار سرمایه است.

احسان مرادی با بیان اینکه افزایش نرخ سود سپرده ها روی جذب منابع برای بازار سرمایه را با چالش مواجه کرده است، افزود: نرخ بهره بین بانکی در محدوده ۲۱ درصد است که قابل توجه نیست اما بانک ها روی کانتر تا ۲۴ درصد هم سود سپرده پرداخت می کنند و این مساله ضرورت نظارت بیشتر بانک مرکزی را می طلب، هرچند تاکنون بانک مرکزی بارها وعده داده که بانک های متخلف را به کمیته انتظامی می برند اما اثر این وعده ها را تاکنون ندیده ایم.

اگر شرکت های تامین سرمایه در یک طرف و بانک ها را در طرف دیگر قرار دهیم مزیت شرکت های تامین سرمایه بیشتر است، زیرا کاملا شفاف هستند و دارایی های آن‌ها روی کدال منتشر می شود

او افزود: در سال جاری خالص جذب منابع دولتی از طریق اوراق حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان مثبت بوده است و این نشان می دهد دولت به اندازه تسویه سررسید اوراق قبلی اوراق منتشر کرده و عملا در جذب منابع جدید اقدامی نکرده است.

مدیرعامل تامین سرمایه کاردان با تاکید بر اینکه شرکت های ناشر در بازار از ارزندگی سهام خود خبر دارند، اظهار کرد: معاملات اختیار تبعی یک ظرفیت را در اختیار ناشران قرار داده تا بتوانند سهامدار جدید را با اطمینان بیشتر جذب کنند و این مساله به تامین مالی شرکت ها هم کمک کند.

او با تاکید بر اینکه صنعت تامین سرمایه، سود قابل توجهی دارد و در چند وقت گذشته شرکت های تامین سرمایه های جدید پذیره نویسی کرده اند و بازدهی خوبی را هم عاید سهامداران کردند، تصریح کرد: اگر شرکت های تامین سرمایه در یک طرف و بانک ها را در طرف دیگر قرار دهیم مزیت شرکت های تامین سرمایه بیشتر است، زیرا کاملا شفاف هستند و دارایی های آن‌ها روی کدال منتشر می شود، اما بانک ها دارایی های غیرشفافی مانند دارایی منجمد و تسهیلات معوق و ... دارند که در کدال هم منتشر نمی شود و همین وضعیت ارزندگی آن‌ها برای سهامداران خرد را نسبت به صندوق های سرمایه گذاری غیرشفاف کرده است.

چرا سهم تامین مالی بورس کم است؟

در دو سال گذشته شرکت های تامین مالی به واسطه جوینت شدن چندین شرکت پتروشیمی یا معدنی و فلزی شکل گرفته است تا آن‌ها با فعال شدن در بورس بتوانند منابع مالی مورد نیاز پروژه های این شرکت ها را تامین کنند، اما حالا با ادامه خروج پول از بازار سرمایه عملا برنامه این شرکت های تامین هم با چالش مواجه شده و این مساله نشان می دهد که سیاست گذاری یکپارچه ای درباره بهره گیری از منابع مالی سرگردان در اقتصاد کشور وجود ندارد.

در شرایط کنونی سهم عمده تامین مالی کشور از طریق بانک هاست و شاید کمتر از ده درصد تامین مالی از طریق بورس اتفاق می افتد، به همین دلیل باید حداقل تامین مالی این بخش دو برابر شود و به عبارت دیگر سهم تامین مالی از طریق بورس در مجموع به بالای ۲۵ درصد برسد

یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بازار ضمن تاکید بر اهمیت فعال‌سازی بازار سرمایه در تامین نقدینگی شرکت ها گفت: در شرایط کنونی سهم عمده تامین مالی کشور از طریق بانک هاست و شاید کمتر از ده درصد تامین مالی از طریق بورس اتفاق می افتد، به همین دلیل باید حداقل تامین مالی این بخش دو برابر شود و به عبارت دیگر سهم تامین مالی از طریق بورس در مجموع به بالای ۲۵ درصد برسد.

جواد صلاحی با بیان اینکه توسعه بازار بدهی یکی از برنامه های دولت در سال های گذشته بوده است، تصریح کرد: اما این برنامه به خوبی اجرا نشده و بسیاری از شرکت های که قرار بود به بورس وارد شوند هنوز وارد نشده اند و از طرف دیگر سهم بازار بدهی از مجموع معاملات بازار سرمایه کم است و دولت باید تمهیدات لازم برای عمق بخشی به بازار را تدوین و اجرا کند.

او با تاکید بر اینکه بازار سرمایه در شرایطی می تواند به حالت تعادل برگردد که سیاست های کلان اصلاح شود، اظهار کرد: نمی شود اقتصاد کشور تورم بالایی داشته باشد و بانک ها در صورت های مالی خود ورشکسته باشند و زیان بالایی را شناسایی کنند و از طرف دیگر همین بانک ها سپرده های را با نرخ سود بالا جذب کنند و بعد انتظار داشته باشیم بازار سرمایه وضعیت مساعدی داشته باشد و بتواند نقدینگی سرگردان را جذب کند.

براساس این گزارش، دولت اگر بخواهد بار دگر اعتماد را به بورس برگرداند باید فعالیت شرکت های سرمایه گذاری را تقویت کند و این مساله محقق نمی شود، مگر اینکه روی نرخ سود سپرده های بانک ها نظارت بیشتری بکند و از طرف دیگر انتشار اوراق در بورس را کنترل کند و خصوصا در شرایطی که جو بازار منفی است با انتشار این اوراق به مشکلات بازار دامن نزند.