آموزش اقتصاد کلان

در مطالعه‌ی علم اقتصاد کلان، اقتصاد به صورت کلی و یکپارچه با تجمیع عوامل مختلف بررسی می‌شود. حوزه اقتصاد کلان در قرن گذشته کاملاً متحول شده است. قبل از جنگ جهانی اول، هیچ کشوری سیستمی واحد و یکپارچه برای اندازه‌گیری کلی فعالیت‌های اقتصادی نداشت. در آن زمان، اقتصاددانان با بررسی عوامل جزئی شرایط را می‌سنجیدند.

سنجش وضعیت اقتصاد کلان در گذشته

اقتصاددانان مواردی مانند مقدار فولاد تولیدشده یا حجم باری که در خطوط ریلی حمل می‌شد را بررسی می‌کردند. از این شاخص‌ها برای رسیدن به حدس‌های آگاهانه درباره‌ فعالیت‌های کل اقتصاد استفاده می‌کردند. اگر حمل محموله‌ها رونق داشت، احتمالاً به این معنی بود که اقتصاد نیز در رونق است، اما هیچ‌کس نمی‌توانست مطمئن باشد.

سنجش وضعیت اقتصاد کلان در زمان حال

امروز دیگر لازم نیست حدس بزنیم در اقتصاد چه اتفاقی می‌افتد. اقتصادهای مدرن دارای سیستم‌های پیچیده‌ای هستند که سطح فعالیت‌های کل اقتصاد را اندازه‌گیری می‌کند. این اندازه‌گیری و آمارهای گوناگون اقتصادی امکان مطالعه اقتصاد به‌عنوان یک کل و سیاست‌گذاری برای بهبود عملکرد آن را فراهم کرده است.

تحلیل اقتصاد کلان

تحلیل اقتصاد کلان، الگوهای گذشته فعالیت‌های اقتصادی را توضیح می‌دهد، تلاش دارد عملکرد فعلی را شرح دهد و سعی می‌کند تغییرات آینده را پیش‌بینی کند. به‌عنوان مثال، اقتصاددانان علاقه‌مند هستند تا دلایل تفاوت درآمد سرانه کشورهای مختلف را بررسی کنند و دلایل اینکه چرا مناطقی از جهان نسبت به مناطق دیگر رشد و توسعه بیشتری داشته‌اند را توضیح دهند. یا بررسی کنند که چه تغییراتی باعث شده‌است تا چین در چند دهه گذشته رشد بسیار سریعی داشته باشد و یا آینده‌ی کشور هند چه خواهد شد؟

همچنین در آموزش اقتصاد کلان و تحلیل آن، به بررسی دلایل بیکاری و چگونگی بهبود وضعیت اشتغال پرداخته می‌شود. اثر تورم بر فعالیت‌های اقتصادی و انواع آن که شامل تورم طرف عرضه و تورم طرف تقاضا می‌شود مورد توجه اقتصاددانان است. مکاتب فکری گوناگونی از روش‌های مختلف سعی دارند تا به این سوالات پاسخ دهند و هرکدام روش‌شناسی خاص خودشان را دارند.

تاریخ اقتصاد کلان

جنگ جهانی اول علاوه بر تاثیرات بسیاری که بر روابط و نظم بین‌الملل داشت، اثرات مختلفی نیز روی اقتصاد، مطالعات اقتصادی و حتی مکاتب اقتصادی گذاشت. دوران پیش از جنگ جهانی اول، عصر سلطه‌ی طلا بر جهان بود و این فلز گران‌بها به‌طور رسمی به عنوان پول رایج در دنیا استفاده می‌شد و امپراتوری بریتانیا نیز باتوجه به جایگاهی که به دلایل قدرت نظامی و گستردگی در جهان داشت، تبدیل به مرکز مالی جهان شده بود.

نقش بانک مرکزی انگلستان در اقتصاد ابتدای قرن 20

بانک مرکزی انگلیس جایگاه ویژه‌ای در این عصر داشت. در این دوران با توجه به گسترش تجارت جهانی و لزوم تسویه‌ حساب‌های بین‌المللی، بانک‌های مرکزی به یکی از اصلی‌ترین ارکان نظام مالی تبدیل شدند و بخش عمده‌ای از طلای جهانی در بانک‌های مرکزی ( به خصوص بانک مرکزی انگلیس) ذخیره شده و تجارت و اقتصاد جهانی بر مبنای ارزهای طلا پایه بنا نهاده‌شد.

استاندارد طلا در اقتصاد ابتدای قرن 20

با آغاز جنگ جهانی اول، دولت‌های جهان به‌طور موقت از استاندارد طلا خارج شدند تا از طریق انبساط پولی هزینه‌های جنگ را پوشش دهند. پس از اتمام جنگ دولت‌ها به خصوص دولت بریتانیا تلاش کردند تا با حفظ نرخ برابری پیش از جنگ پول‌های ملی در برابر طلا به این استاندارد بازگردند، بیشترین تلاش در این زمینه را بانک مرکزی انگلیس انجام داد. اما این عمل موفقیت‌آمیز نبود و شاید بتوان جنگ جهانی اول را آغازی بر پایان عصر استاندارد طلا در اقتصاد دانست.

جان مینارد کینز ناجی رکود بزرگ 1929

سلسله اتفاقاتی که بین سال‌های 1900 تا 1929 رخ داد در نهایت منجر به بروز رکود بزرگ آمریکا شد. اقتصاددانان مختلف تلاش کردند تا علل وقوع این رکود را توضیح دهند و هر یک از دید خود این رکود و پیامدهای آن‌ را شرح دادند. اما به دلایل مختلفی توضیح جان مینارد کینز توسط جامعه اقتصاددانان مورد پذیرش قرار گرفت و به‌سرعت ایده‌های کینز در سطوح بالای حاکمیت پذیرفته شد.

آموزش اقتصاد کلان

اکثر کتاب‌های مرجع دوره اقتصاد کلان در دانشگاه‌های مختلف، تحلیل‌های اقتصادی را به سه بخش کوتاه‌مدت، بلندمدت و بسیار بلندمدت تقسیم می‌کنند و مطالب را در این سه دسته‌ی مجزا از یکدیگر ولی مرتبط آموزش می‌دهند.

پیش‌نیاز اصلی در درک و یادگیری اقتصادکلان، دانش اقتصاد خرد است، بنابراین افرادی که قصد مطالعه‌ی اقتصادکلان را دارند باید بر اقتصاد خرد نیز مسلط شوند.

نقش اقتصادکلان در تصمیم‌گیری‌ها

اما آیا فقط اقتصاددانان باید اقتصاد کلان بدانند؟ پاسخ این است که خیر. آحاد اقتصادی هر روز درحال تصمیم‌گیری هستند و تقریبا اکثر تصمیماتی که می‌گیرند به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی است. از دریافت وام گرفته تا انتخاب یک بازار برای پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری، همه و همه به شرایط اقتصاد کلان وابسته است. بنابراین برای اتخاذ تصمیمات درست باید شرایط اقتصادی را به خوبی شناخت.

اهمیت آموزش اقتصاد کلان در علوم مختلف

اگر تحلیلگر روابط بین‌الملل هستید، برای بهبود سطح کیفی تحلیل‌های خود ملزم به شناخت کافی از اقتصاد می‌باشید، برای مثال تحلیل و بررسی جنگ‌های جهانی یا رقابت چین و آمریکا بدون آشنایی با اقتصاد کلان میسر نخواهد بود. اگر در حوزه‌ی تاریخ و حقوق یا جامعه‌شناسی مطالعه و پژوهش می‌کنید باید اقتصاد و تاریخ اقتصادی را به خوبی درک کنید تا بتوانید نتیجه‌گیری‌های قابل قبولی را در پژوهش‌های خود به دست آورید.

اقتصاد، دانش تحلیل کنش‌های انسانی است و به شناخت دقیق‌تر رخدادها کمک می‌کند. بنابراین اگر بخشی از زمان به یادگیری این علم اختصاص یابد، می‌تواند منجر به بهبود تحلیل‌ها و تصمیم‌گیری‌ها شود.

آموزش اقتصاد کلان در کلینیک اقتصاد

کلینیک اقتصاد بهترین آموزش اقتصاد کلان را در سه سطح مقدماتی، میانی و پیشرفته در مجموع به مدت 129ساعت برای علاقه‌مندان فراهم کرده است. در این دوره مانند سایر دوره‌های مجموعه کلینیک اقتصاد تلاش شده است تا از بهترین و به‌روزترین منابع دنیا برای تدریس استفاده شود، منبع اصلی این دوره کتاب اقتصاد کلان پروفسور منکیو، استاد دانشگاه هاروارد و رییس اسبق شورای مشاورین اقتصادی ریاست جمهوری آمریکا، و کتاب اقتصاد کلان پرفسور بلانچارد، استاد دانشگاه MIT است.

در دوره‌ی جامع اقتصاد کلان 5 موضوع زیر تدریس می‌شود:

1. اقتصاد در کوتاه‌مدت: نظریه کلاسیک، ارتباط تورم و بیکاری، رژیم‌های نرخ ارز

2- اقتصاد در میان‌مدت: چرخه‌های تجاری، بازار کار، منحنی فیلیپس، تورم و علل آن، اقتصاد باز

3- اقتصاد در بلندمدت: نظریه رشد، پیشرفت و تکنولوژی، چالش‌های رشد

4- انتظارات، اقتصاد باز و بازارهای مالی: رژیم‌های نرخ بهره، تولید، نرخ بهره و نرخ ارز

5- سیاست‌گذاری و نوسان‌های اقتصادی: مدل پویای نوسان‌های اقتصادی، نگرشی دیگر بر سیاست‌های تثبیت، بدهی دولت و کسری بودجه

این دوره توسط استادیار سابق بانکداری و فاینانس دانشگاه استرالیایی وولونوگونگ و نائب رئیس اسبق Citibank دبی، دکتر علی سعدوندی همراه با اسلایدهای دو زبانه و پرسش و پاسخ همراه با مثال‌های متعدد از شرایط روز کشور ارائه شده است.