بورس در تله دولت / بازار سهام خودش را نجات می دهد؟

تحت تأثیر اخبار مربوط به تعیین قیمت خوراک و فرآورده‌های نفتی پالایشگاه‌ها، بازار سهام در آخرین روز معاملاتی دی‌ماه ریزشی شد. اکنون در معاملات نخستین روز بهمن، بازار سهام همچنان ممکن است در تله خوراک پالایشی‌ها قرار بگیرد.

دولت امسال یک بار با کارت خوراک پتروشیمی‌ها و یک بار با کارت خوراک پالایشی‌ها، بازار سهام را به بازی گرفته و ریزشی کرده است. این فضای منفی هر بار پس از یک دوره امیدواری به پویایی بازار رخ داده و بر همین اساس، این بار معامله‌گران در فضای بی‌اعتمادی شدیدی قرار گرفته‌اند.

ریسک تازه بازار سهام چیست؟

ماجرا از این قرار است که در آخرین روز دی‌ماه ۱۴۰۲، دستورالعمل تعیین نرخ خوراک و فرآورده‌های اصلی تولیدی پالایشگاه‌ها ابلاغ و منتشر شد. بر اساس این دستورالعمل که اجرای آن، بازه زمانی ابتدای امسال تا پایان سال ۱۴۰۴ را در برمی‌گیرد، فرمول فروش نفت خام به پالایشگاه‌ها تغییری نداشته است

این رویکرد در ابتدا، معامله‌گران را خشنود و امیدوار کرد اما بررسی بیشتر این دستورالعمل، نقشه دولت برای پالایشگاه‌ها را رو کرد و موجب ریزش یکپارچه نمادهای پالایشی و به تبع آن، منفی شدن کلیت بازار سهام در آخرین روز معاملاتی دی‌ماه شد.

نگاه دقیق‌تر به مصوبه جدید دولت نشان می‌دهد که در سمت خرید فرآورده‌های نفتی، بنزین مرجع از بنزین اکتان ۹۵ سنگاپور به بنزین اکتان ۹۵ فوب خلیج فارس تغییر کرده است. آن‌طور که تحلیلگران بازار سرمایه اعلام کرده‌اند، در سال ۱۴۰۲ نرخ خلیج فارس به‌طور میانگین ۴.۱ دلار کمتر از نرخ سنگاپور بوده است که به معنای کاهش قیمت خرید بنزین از پالایشگاه‌های داخلی خواهد بود!

در همین حال، این دستورالعمل به کاهش کرک اسپرد بنزین اکتان ۸۷ و کاهش کرک اسپرد گازوییل سولفور بالا منجر خواهد شد. بر اساس این مصوبه، پیش‌بینی می‌شود گزارش‌های پالایشی‌ها دچار تعدیلات منفی شود. ناظران سیاسی و اجتماعی معتقدند، دولت از ترس تبعات افزایش قیمت بنزین، سراغ پالایشگاه‌ها رفته و برای حفظ قیمت کنونی بنزین، پالایشگاه‌ها را دچار زیان کرده است.

بازدهی منفی بازار سهام در دی‌ماه

انتشار دستورالعمل تازه دولت برای نرخ خوراک و فرآورده‌های اصلی پالایشی‌ها در آخرین روز معاملاتی دی‌ماه، روز سرخی را برای سهامداران رقم زد و عقب‌نشینی ماهانه شاخص کل بورس را تشدید کرد.

بر این اساس، در حالی که شاخص کل بورس تا پایان معاملات روز چهارشنبه ۲۷ دی‌ماه، عقبگرد ماهانه ۱.۰۹ درصدی را تجربه کرده بود، با فروشنده شدن بازار سهام در سی‌ام دی‌ماه، بازدهی منفی ۱.۹ درصدی را ثبت کرد.

شاخص هم‌وزن نیز که تا پایان معاملات روز چهارشنبه ۲۷ دی‌ماه، بازدهی مثبت ۰.۱۲ درصدی را ثبت کرده بود، با فشار منفی اخبار پالایشگاه‌ها، در نهایت بازدهی ماهانه منفی ۰.۹ درصدی را ثبت کرد.

پیش بینی بورس یکشنبه

اگرچه انتشار مصوبه دولت درباره قیمت خوراک و فرآورده شرکت‌های پالایشی، ضربه سختی به بازار روز شنبه زد اما بررسی بیشتر جزئیات این مصوبه و افشای شرکت‌ها که از ظهر روز شنبه روی سامانه کدال قرار گرفته، همچنین بررسی صورت‌های ۹ ماهه شرکت‌ها که با احتساب همین دستورالعمل منتشر شدند، حاکی از آن است که ترکش‌های این مصوبه همه شرکت‌های پالایشی حاضر در بازار سرمایه را هدف قرار نمی‌دهد.

بر همین اساس پیش بینی می‌شود در معاملات روز یکشنبه فضای منفی بازار اندکی تعدیل شود و معامله‌گران با مطالعه بیشتر درباره مصوبه حاشیه‌ساز دولت، با نگاه منطقی‌تری وارد دادوستدها شوند.