روز گذشته بیست‌وششمین دوره همایش معرفی شرکت‌های برتر ایران (IMI100) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای صنعتی کشور از سوی سازمان مدیریت صنعتی در مرکز همایش‌های صداوسیما برگزار شد. در این همایش که با حضور وزیر صمت، وزیر اقتصاد، مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی، مدیرعامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) و جمعی از مسئولان و فعالان اقتصادی و صنعتی برگزار شد، از ۱۰۰ شرکت برتر کشور در گروه‌های گوناگون براساس رتبه‌بندی IMI100 تقدیر و تجلیل شد.

رشد صنعتی پایدار، محور سنجش شرکت‌های برتر باشد

وزیر صنعت، معدن و تجارت در بیست‌وششمین همایش رتبه‌بندی شرکت‌های برتر ایران (IMI100) با اشاره به اینکه صنعت باید محور توسعه باشد، اظهار کرد: الگوی مصرف کنونی و سیاست‌های حاکم بر اقتصاد کشور که متکی بر منابع سرشار نفت و گاز است به نظر نمی‌رسد به توسعه کشور کمکی کنند و در آینده بتوان روی آنها حساب کرد. در این میان، وضعیت آب هم به‌گونه‌ای نیست که کشاورزی محور توسعه قرار گیرد. با این اوصاف تنها گزینه‌ای که باقی می‌ماند حرکت به سمت صنعتی شدن است.به گزارش صمت عباس علی‌آبادی با تاکید بر اینکه در برنامه‌های آتی صنعت باید موردتوجه باشد، افزود: برای حرکت در مسیر صنعتی شدن، در گام نخست باید مضامین جدیدی خلق کنیم و روایت جدیدی از توسعه ارائه دهیم تا همه ما را در این مسیر ببینند. در این رویکرد شرکت‌ها، تکه‌های پازل توسعه هستند و با رتبه‌بندی آنها می‌توانیم بسنجیم که آیا در مسیر توسعه صنعتی قرار داریم یا نه. وزیر صمت در ادامه همچنین گفت: شخصا به اینکه همه شرکت‌های نیمه‌تعطیل باید احیا شوند، اعتقاد ندارم، چراکه عمر یک‌سری از فناوری‌ها تمام شده و زیرساخت‌های آنها فراهم نیست؛ ضمن اینکه برای آنها هزینه‌های حمل بیش از هزینه‌های تولید می‌شود؛ از این‌رو لازم است از سوی سازمان گسترش و نوسازی صنایع رصد فناوری‌ها موردتوجه قرار گیرد.

وی با بیان اینکه باید جدی‌تر به توسعه صنعتی کشور بیندیشیم، تاکید کرد: استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان نیز موضوع بسیار مهمی است که در حوزه صنعت باید موردتوجه قرار گیرد.

علی‌آبادی با اشاره به اینکه رتبه‌بندی شرکت‌های برتر برای شفاف‌سازی فضای کسب‌وکار و میزان اثرگذاری مهم است، گفت: امسال در رتبه‌بندی ۵۰۰ شرکت، ۶۱ شرکت دانش‌بنیان حضور داشتند؛ همچنین در ۱۰۰ شرکت برتر، پنج شرکت دانش‌بنیان است. وزیر صمت خاطرنشان کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌های فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، فناوری‌های شیمیایی، ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته، برقی‌سازی، داروسازی و تجاری‌سازی حائز رتبه‌های خوبی شدند که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد خوبی داشته است.

وی همچنین به اهمیت موضوع صادرات اشاره و اظهار کرد: منشأ بیش‌اظهاری واردات و کم‌اظهاری صادرات در تجارت، ارز چندنرخی است. بسیاری از شرکت‌های فعال در یک صنعت فقط به‌دلیل استفاده از منافع ارزی وارد آن حوزه شده‌اند. باید شرکت‌های بزرگ در عرصه بین‌المللی حضور پیدا کرده و به رقابت بپردازند و رشد صنعتی پایدار و صادرات‌محور باید به محوری در سنجش شرکت‌های برتر تبدیل شود.

علی‌آبادی در ادامه با بیان تعدادی از شاخص‌هایی که برای ارزیابی شرکت‌های برتر پیشنهاد شده بود، افزود: مسئولیت‌پذیری یکی از شاخص‌های پیشنهادی اهل فن برای سنجش شرکت‌ها بود. شکی نیست که بخشی از درآمد شرکت‌ها باید صرف توسعه منطقه استقرار آنها شرکت شده و منافع جامعه محلی نیز باید در نظر گرفته شود..

وی همچنین با بیان اینکه یکی از مشکلات کشور تشکیل سرمایه است، اظهار کرد: در لایحه بودجه 1403 نکته‌ای گنجانده شده که فرصت تشکیل سرمایه را از ما می‌گیرد که امیدوارم مجلس آن را رد کند. اگر بنا باشد همه ثروت بنگاه‌ها به بهانه رفع نیاز کشور از آنها گرفته شود، دیگر پولی برای تشکیل سرمایه باقی نمی‌ماند.

علی‌آبادی با بیان اینکه در همه جای دنیا فساد وجود دارد، گفت: ابا توجه به این موضوع باید مرام‌نامه برای مدیران پاکدست و جسور از سوی تمامی سازمان‌ها و مراجع ذی‌ربط وزارت صمت با همکاری سازمان بازرسی کل کشور تدوین و از ظرفیت مدیران پاکدست در حوزه صنعت و تولید بهره گرفته شود.

اقتصاد ایران از تله رکود خارج شد

وزیر امور اقتصاد و دارایی نیز در همایش معرفی ۱۰۰ شرکت برتر با اشاره به مشکلات بنگاه‌های اقتصادی گفت: بنگاه‌های اقتصادی در چند سال اخیر با موانع بسیاری روبه‌رو بوده‌اند که ادامه فعالیت را برای آنها سخت کرده بود. هر چند دولت تلاش کرده بخشی از مشکلات را برطرف کند، اما نیاز به تلاش بیشتر وجود دارد. سیداحسان خاندوزی با بیان اینکه در ۱۴ فصل اخیر و از سال ۱۳۹۵ اقتصاد ایران نرخ رشد صعودی را تجربه کرده، اظهار کرد: امسال نیز نرخ رشد مشابه سال قبل مثبت خواهد بود. بر این اساس می‌توان این‌گونه جمع‌بندی کرد که اقتصاد از دام رکود رها شده است. خاندوزی با اشاره به اینکه تسهیل تولید و خروج از رکود و سرمایه‌گذاری در دستور کار است، افزود: مسئله تسهیل در سطح محیط کسب‌وکار محور دیگری در همین راستاست. سال گذشته تلاش وزارت اقتصاد تسهیل صدور مجوز از طریق درگاه ملی مجوزها بود، اما امسال مسئله روان شدن چرخ حرکت برای بازیگران بالفعل اقتصاد ایران در دستور کار قرار گرفته است. وی تصریح کرد: در ابتدای سال دولت مصوب کرد هیچ سازمان و نهادی حق غافلگیر کردن فعالان اقتصادی را ندارد و براین اساس تمام ابلاغیه‌ها باید از قبل از اجرا در سامانه بارگذاری شود. به‌دنبال این تاکید و توجه تا پایان دی‌ماه شاهد کاهش ۵۰ درصدی بخشنامه‌های تجاری و گمرکی کشور بودیم. وزیر امور اقتصاد و دارایی ادامه داد: در سال گذشته متوسط رشد واقعی بخش صنعت بین ۴ تا ۵ درصد در نوسان بوده، اما میزان فروش شرکت‌های بزرگ حدود ۱۸ درصد رشد کرده است. خاندوزی با اشاره به اینکه تامین مالی و تامین انرژی برای شرکت‌ها از موضوعات بسیار مهم است، اظهار کرد: برای اینکه در این بخش بتوانیم درست حرکت کنیم، نیازمند یک توافق مشترک هستیم. برای امسال برنامه تحقق تامین مالی ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی از طریق بورس در دستور کار است. ضمن اینکه سال گذشته ۲۸ درصد تامین مالی بانکی جدید برای بخش‌های غیردولتی از طریق بازار سرمایه انجام شد. وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه در وزارت اقتصاد تلاش کرده‌ایم تامین مالی بانکی را با کنترل نقدینگی محقق کنیم، گفت: ابزارهای متفاوت را برای شرکت‌های خوشنام و معتبر در دستور کار قرار داده‌ایم. تامین مالی شرکت‌های غیردولتی از بازار سرمایه در ۹ ماه سال گذشته ۲۱۰ هزار میلیارد تومان بود که امسال ۲۵۰ هزار میلیارد تومان از ظرفیت تامین مالی بورس استفاده کرده‌اند و امیدواریم این رقم تا پایان سال به ۵۰۰ هزار میلیارد تومان برسد. وی همچنین افزود: از شرکت‌های بزرگی که سرحلقه جذب سرمایه‌گذاری خارجی در کشورمان باشند، حمایت ویژه‌ای انجام خواهیم داد. ضمن اینکه از شرکت‌های بزرگ درخواست داریم برای خوشه‌سازی و زنجیره‌های مرتبط صنعتی اقدام کنند.  وزیر اقتصاد ادامه داد: هدف این است که روحیه جمعی موردتوجه قرار گیرد تا سایر صنایع نیز به مرحله رقابت‌پذیری برسند. همچنین باید از منابع داخلی شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری‌ها استفاده کنیم.  در این راستا دولت هم از فعالان اقتصادی حمایت می‌کند و بر این اساس در تبصره ۲ لایحه بودجه معافیت مالیاتی از محل سود انباشته را برای شرکت‌ها در نظر گرفته‌ایم که اولویت ما رشد اقتصادی است هر چند از نظر درآمدی برای دولت نقصان ایجاد شود. خاندوزی با اشاره به اینکه مهم‌ترین وظیفه دولت کمک به رفع مشکلات تولید و صنعت کشور است، تاکید کرد: مسئولیت ما کاهش دشواری‌های تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی است. نرخ رشد اقتصادی که سال‌ها منفی بود به سمت مثبت شدن رفته و می‌توان گفت اقتصاد ایران از تله رکود خارج شده است.

وزیر اقتصاد همچنین گفت: مهم‌ترین کار ما تسهیل روند تولید، خروج از رکود و افزایش سرمایه‌گذاری است. در راستای کمک به تولید تلاش کردیم بروکراسی و قهر مقررات و نظام اداری با تولید را بهبود ببخشیم. ما با تمرکز روی تسهیل در نظام مقرراتی شرایط را پیش بردیم، چون بیشتر تولیدکنندگان در این بخش با هزینه‌های فرساینده روبه‌رو بودند.

سهم ۴۱ درصدی صنایع کوچک در اشتغال

در این همایش همچنین دبیر بیست و ششمین همایش رتبه‌بندی شرکت‌های برتر ایران با ارائه گزارشی از فعالیت‌های انجام شده از سوی سازمان مدیریت صنعتی در دوره بیست و ششم اظهار کرد: مهم‌ترین شاخص در رتبه‌بندی شرکت‌های برتر کشور، شفافیت و فرآیند رتبه‌بندی است. این فرآیند براساس رتبه‌بندی بین‌المللی فورچون انجام می‌شود که البته در جهان رتبه‌بندی IMI100 به نام ایران شناخته می‌شود.

مجید درویش ادامه داد: شاخص فروش در رتبه‌بندی، نشان‌دهنده سهم شرکت‌های تاثیرگذار در اقتصاد کشور است و از این‌رو بسیار اهمیت دارد. در واقع در این رتبه‌بندی آمار و ارقام مرتبط با ۵۰۰ شرکت برتر کشور مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا روند فعالیت آنها را در طول سال‌ها رصد کنیم.

معاون مشاوره و تحقیق سازمان مدیریت صنعتی در ادامه اظهار کرد: صنایع کوچک ۴۱ درصد، صنایع متوسط ۱۲ درصد و صنایع بزرگ ۴۷ درصد از اشتغال سهم دارند. همچنین شغل‌ها در شرکت‌های بزرگ کیفی است. وی افزود: ارزش‌افزوده ۵۰۰ شرکت حدود ۱۳ درصد تولید ناخالص ملی و ارزش‌افزوده ۱۰۰ شرکت اول برتر ۱۱ درصد تولید ناخالص ملی است. میزان فروش ۵۰۰ شرکت ۴۶ درصد تولید ناخالص ملی و ۱۰۰ شرکت برتر ۴۱ درصد تولید ناخالص ملی است.

درویش با بیان اینکه رتبه‌بندی شرکت‌های برتر از سال ۱۳۷۷ آغاز شده، گفت: بررسی ۱۰۰ شرکت برتر ایران از نظر شاخص میزان فروش شروع شد، چراکه میزان اثرگذاری یک بنگاه اقتصادی در ابعاد اقتصاد ملی با میزان فروش آن رابطه مستقیم دارد. در سال‌های بعد با استقبال شرکت‌ها، از نظر تعداد شرکت‌ها اکنون به معرفی ۵۰۰ شرکت بزرگ رسیدیم که براساس شاخص میزان فروش و ۳۳ شاخص دیگر با یکدیگر رتبه‌بندی و مقایسه کردیم. با این رتبه‌بندی جایگاه هر شرکت در فهرست عمومی و همچنین جایگاه شرکت در گروه‌های صنعتی مشخص می‌شود. معاون مشاوره و تحقیق سازمان مدیریت صنعتی تصریح کرد: هدف سازمان مدیریت از رتبه‌بندی شرکت‌ها، تولید اطلاعات درباره بنگاه‌های اقتصادی کشور و شفاف‌سازی فضای کسب‌وکار، گسترش رقابت بین بنگاه‌های اقتصادی، برنامه‌ریزی در بنگاه‌های اقتصادی و میزان اثرگذاری در اقتصاد ملی است. درویش با اشاره به اینکه شرکت‌های بزرگ در حوزه تولید و صادرات نقش بسزایی در اقتصاد کشورها دارند، گفت: رتبه‌بندی شرکت‌های برتر در سطح جهانی، منطقه‌ای و کشوری نیز صورت می‌گیرد و کشورهای امریکا، چین، ترکیه و هندوستان هر ساله ۵۰۰ شرکت برتر را معرفی می‌کنند.

حضور امیدوارکننده دانش‌بنیان‌ها در IMI100

در این همایش مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی نیز با اشاره به اینکه مهم‌ترین هدف این سازمان در اجرای رتبه‌بندی شرکت‌ها ایجاد شفافیت است، ادامه داد: در IMI100 براساس داده‌هایی که براساس گزارش‌های حسابرسی‌شده به‌دست آمده به‌دنبال کمک به فضای کسب‌وکار کشور هستیم. مصطفی مومنی با تاکید بر اینکه این ارزیابی براساس گزارش‌های حسابرسی شده شرکت‌ها در سال ۱۴۰۱ انجام شده، گفت: شاخص فروش اصلی‌ترین شاخص برای معرفی شرکت‌های این دوره بوده است. البته کمیته علمی همایش روی شاخص‌های جدید برای ارزیابی شرکت‌ها متمرکز است که در آینده بتوانیم شرکت‌ها را با شاخص‌های دیگر نیز موردسنجش قرار دهیم. مومنی با اشاره به اینکه گزارش امسال حامل چند خبر خوب است، اظهار کرد: با وجود اینکه در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال قبل نرخ رشد همراه با تورم، کاهشی بود، اما نرخ واقعی فروش، افزایشی بود و به نظر می‌رسد در یک سال گذشته قدری تورم و قیمت‌ها کنترل شده است. براساس گزارش IMI100 شاهد افزایش حدود ۱۱ درصدی نرخ واقعی فروش بوده‌ایم که به نظر می‌رسد ناشی از رشد تولید، افرایش بهره‌وری یا افزایش ارزش‌افزوده بوده که البته نیاز به بررسی علمی و دقیق‌تر دارد. وی ادامه داد: خبر خوب بعدی حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در بین ۱۰۰ شرکت اول است. از آنجا که این ۱۰۰ شرکت برتر به‌واسطه سهمی که در تولید و صنعت کشور دارند به‌نوعی موتور محرک اقتصاد ایران هستند، حضور دانش‌بنیان‌ها در بین آنها اتفاق خوبی به‌شمار می‌رود. مومنی در پایان با اشاره به اینکه گزارش IMI100 بیست و ششم امیدوارکننده بود، اظهار کرد: نتایج بررسی‌های رتبه‌بندی شرکت‌ها برای این دوره از IMI100 در آینده نزدیک برای کمک به سیاست‌گذاران، صنعتگران، پژوهشگران و پژوهشگران منتشر خواهد شد.