تزریق نقدینگی به بانک ها / استقراض از بانک مرکزی تمامی ندارد!

در هفته اخیر، بانک مرکزی با تزریق ۱۴۵ هزار میلیارد تومان پول به بازار بین بانکی، حدود ۹۰ درصد از کسری نقدینگی بانک‌های کشور را تأمین کرد.

بانک مرکزی با تزریق پول در بازار باز سعی می‌کند منابع مالی مورد نیاز برای تامین نقدینگی بانک‌ها را فراهم کند؛ به همین جهت این نهاد نیز طی سال‌های اخیر از عملیات بازار باز در جهت کنترل نوسانات نرخ بهره استفاده می‌کند.

بانک‌های کشور در بازار باز می‌توانند در ازای گرو گذاشتن اوراق خود نزد بانک مرکزی، منابع نقدی استقراض کنند و در سررسید معین، کل بدهی را به همراه سود به بانک مرکزی پرداخت کنند.

کسری نقدینگی بالای بانک‌ها در ماه‌های پایانی سال

گزارش بانک مرکزی از عملکرد چهل‌وهفتمین مرحله از عملیات بازار باز در هفته منتهی به ۲۳ بهمن ماه امسال نشان می‌دهد این نهاد ۱۰۰ درصد کسری نقدینگی بانک‌ها را تامین نکرده و حدود ۹۰ درصد آن را پوشش داده و کمتر از ارزش‌ سفارش‌های ارسال شده، اقدام به تزریق نقدینگی در بازار کرده، اما با این حساب همچنان حجم تزریق نقدینگی در بازار باز طی هفته‌های اخیر در سطح بالایی قرار دارد.

در هفته منتهی به ۲۳ بهمن ماه امسال ۱۶۰.۶ همت سفارش از سوی بانک‌ها ارسال شده و بانک مرکزی با تزریق ۱۴۴.۸ همت پاسخگوی ۹۰.۱ درصد تقاضای بانک‌ها در بازار باز بوده است.

با توجه به پیش‌بینی بانک مرکزی از وضعیت نقدینگی در بازار بین‌بانکی و با هدف کاهش نوسانات نرخ بازار بین‌بانکی حول نرخ هدف، موضع عملیاتی این نهاد در این هفته توافق بازخرید بوده است.

بانک مرکزی نرخ بهره بازار باز را برای سال جاری ۲۳ درصد تعیین کرده است.

همچنین بازپرداخت استقراض پیشین بانک‌ها از بازار باز که سررسید آن در هفته اخیر فرارسیده برابر با ۱۴۵.۶ همت بوده است.

تداوم تزریق نقدینگی سنگین در بازار شبانه

بانک مرکزی در این مرحله از بازار باز، کسری نقدینگی ۲۴ بانک شرکت‌کننده در حراج را در قالب توافق بازخرید تامین کرده است؛ در همین راستا ۶ بانک نیز در بازار شبانه و در قالب اعتبارگیری قاعده‌مند معادل ۴۷.۱ همت از بانک مرکزی استقراض کرده که رقم چشمگیری بوده و دومین رکورد از نظر بیشترین میزان استقراض در بازار شبانه در سال جاری بوده است.

شیوه دیگر استقراض بانک‌ها در هر هفته، بازار شبانه است. در این بازار تاریخ سررسید معاملات کوتاه مدت‌تراست. نرخ سود داد و ستد در این بازار را بانک مرکزی تعیین می کند که در بازه ۱۷ تا ۲۴ درصد قرار دارد.

تفاوت اعتبارگیری قاعده‌مند و تامین مالی از بازار باز این است که در اعتبارگیری قاعده‌مند نرخ بهره ۲۴ درصد و سررسید بین ۱ تا ۲ روز است و در مقابل نرخ بهره بازار باز ۲۳ درصد و سررسید ۷ روزه است.

بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی می‌توانند در روزهای شنبه تا چهارشنبه از اعتبارگیری قاعده‌مند (دریافت اعتبار با وثیقه از بانک مرکزی مطابق با ضوابط تعیین شده) مشروط به در اختیار داشتن اوراق مالی اسلامی دولتی و در قالب توافق بازخرید با نرخ سقف دالان نرخ سود (۲۴ درصد) استفاده کنند.

به طوری کلی بانک مرکزی از ابتدای سال جاری میزان تزریق نقدینگی در بازار باز را نسبت به سال گذشته افزایش داده تا از فشار تقاضای بانک‌ها برای رفع کسری نقدینگی در بازار بین بانکی کاسته شود.