افزایش قیمت سرسام آور حبوبات / دست دولت و فروشگاه ها در یک کاسه است

حبوبات در سفره خانوار ایرانی اهمیت ویژه ای دارد و در وضعیتی که برخی توان خرید گوشت و محصولات پروتئینی را ندارند، جایگاه حبوبات در تغذیه خانوار اهمیت بیشتری پیدا کرده است. اما متاسفانه شاهد این موضوع هستیم که قیمت انواع حبوبات نیز نسبت به چند سال گذشته، افزایش قیمت شدیدی پیدا کرده است و با این حساب، بار هزینه ها را برای خانواده ها چندین برابر کرده است.

از طرفی خرید حبوبات به صورت بسته بندی اختلاف قیمت فاحشی نسبت به خرید حبوبات به صورت فله ای دارد. در همین رابطه خبرنگار گسترش نیوز در گفتگو با وحید صمدی یکی از بنکداران فعال در حوزه حبوبات و خشکبار به بررسی دغدغه های مختلف در حوزه بنکداری حبوبات پرداخته است.

علت اختلاف قیمت حبوبات در بازار

وحید صمدی بنکدار فعال در حوزه حبوبات و خشکبار در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز گفت:  اولین دلیل اختلاف قیمت فروش حبوبات به صورت بسته بندی شده در مقایسه با فروش حبوبات به صورت فله ای به هزینه بر می گردد و دومین عامل این اختلاف قیمت مالیات است.

وی افزود: تصور کنید، حبوبات را باید یک ماشین بار بزند و به سمت کارخانه برود و این بار در کارخانه تمیز می شود و بعد این بار در پلاستیک های بسته بندی تقسیم می شود، کارتن می شود و به سمت مقصد بعدی حرکت می کند. بنابراین طی این پروسه چندین هزینه مشمول این بار حبوبات می شود.

این بنکدار حبوبات خاطرنشان کرد: قیمت تمام شده بر خلاف نظرات گفته شده بسیار منطقی نیز به نظر می رسد و حتی شاید در مقابل حق و حقوق کارخانجات بسته بندی ظلم هم می شود. قیمت تمام شده حبوبات بیشتر در اختیار فروشگاه ها است و این فروشگاه ها کاملا انحصاری رفتار می کنند. فروشگاه هایی مثل رفاه، شهروند، کوروش و جانبو انحصار بازار را در دست گرفته اند و هیچ وقت بخش خصوصی توان رقابت با آن ها را ندارد.

بازار در انحصار فروشگاه ها است

صمدی در ادامه گفت: فرض کنید یک بنکدار در بخش حبوبات، محصولات خود را بسته بندی کند و بهترین پک را هم برایش انتخاب می کند اما چیزی که اتفاق می افتد این است که محصولات بخش خصوصی به فروشگاه ها راه پیدا نمی کند! هر کدام از فروشگاه ها تنها با چند برند خاص فعالیت دارد و البته در این بین لابی داشتن هم نقش مهمی دارد و بازار در اختیار یک الی ۴ برند خاص است و اگر سری به فروشگاه ها بزنید در اغلب آن ها فقط همین برندها را می بینید.

وی افزود: من به عنوان تولیدکننده در بخش خصوصی وقتی بخواهم بار خود را بفروشم و با رقبای دیگر رقابت کنم، باید از هزینه ها کاسته و قیمت را کاهش بدهم؛ اما وقتی راه ورود برای امثال بنده وجود ندارد، هیچ کدام از این راه حل ها به جایی نمی رسد. متاسفانه دولت با تمام سود جویانی که راه را برای شرکت های خصوصی بسته اند، همکاری دارد و هیچ اقدامی برای رفع این مشکل نمی کند.

این بنکدار حبوبات اظهارداشت: کارخانجات بسته بندی با ضرر مواجه هستند اما اگر در فروشگاه ها توجه کرده باشید، محصولات به صورت فله ای هم وجود دارد. مردم بیشتر ترجیح می دهند خریدهایشان را از فروشگاه های بزرگ انجام بدهند به این دلیل که اجناس مختلفی را ببینند و از بین آن انتخاب کنند و این موضوع هم باز به ضرر خوار و بار فروشی های کوچک و واحدهای صنفی خرد تمام می شود. باید به این نکته اشاره کرد که بخشی از این پروسه به رقابت و بازاریابی نیز برمی گردد و فروشگاه ها به دلیل داشتن پول بیشتر، گوی رقابت را ربوده اند.

مشکل بزرگ مالیات برای تولیدکننده

صمدی تاکید کرد: مشکل دیگری که در صنف ما حل نشده باقی مانده است، موضوع مالیات است. نرخ مالیات به شدت صعودی شده است، طوریکه همکاران ما روز به روز نسبت به سنوات گذشته کمتر می شوند. چه کسی به این موضوع فکر می کرد که ۲ سال پیش عدس کیلو ۷ هزار تومانی به کیلو ۸۰ هزار تومان برسد؟ این تفاوت قیمت خیلی دور از ذهن بود ولی اتفاق افتاد. سرمایه ها هم نسبت به چند سال پیش به شدت با کاهش ارزش روبرو شده است. مثلا ۲ سال پیش می توانسیتم ۳ تریلی عدس بخریم ولی در حال حاضر ۱۰ تن هم نمی توانیم عدس بخریم! از خرید که بگذریم بعد از خرید محصول مشکل بعدی فروختن آن است چون یا باید زیر قیمت فروخت که صرفه اقتصادی ندارد و یا باید بار محصولات خود را به صورت نسیه به فروش برسانیم.

وی ادامه داد: در مورد تغییر نرخ مالیات اگر بخواهیم یک مثال واضح بزنیم می توان گفت به فرض در ۲ سال پیش رقم پرداخت مالیات ۱۰ الی ۲۰ میلیون تومان بود، برای سال جدید هنوز مالیات مشخص نشده است اما برای سال گذشته مالیات ۸۰۰ میلیون تومان برای ما بسته شد. رقم مالیات بر اساس گردش حساب بسته می شود و این را نمی گویند که ۲ سال پیش قیمت ها خیلی پایین تر از الان بوده است و طبیعی است که رقم گردش حساب بالاتر برود. ۲ سال پیش ۱۰ تن عدس حدود ۷۰ میلیون تمام می شد و در حال حاضر رقم آن به ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون رسیده است!

این بنکدار خاطرنشان کرد:  با این وضعیت تولیدکننده توان ادامه فعالیت ندارد و خیلی از افراد سرمایه خود را به ارز یا طلا تبدیل کرده اند و قصد خروج از کشور را دارند. یک زمانی می گفتند دارایی و مالیات شریک کار است اما امروزه باید گفت دارایی صاحب کار شده است و امثال بنده برای دارایی کار می کنیم! دارایی باید محاسبه کند و ببیند مثلا در حوزه کاری ما چند تن محصول آمده است و چه مقدار به فروش رسیده است و بعد مالیات را مشخص کند.

افزایش قیمت سرسام آور حبوبات

صمدی در پایان به خبرنگار گسترش نیوز گفت: قیمت حبوبات نسبت به ماه گذشته حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته است. حبوباتی که در بازار عرضه می شود حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد آن وارداتی است و خیلی درصد کمی از آن تولید داخل است. هزینه واردات نیز به شدت بالا رفته است و مثلا هزینه بیمه کشتی ها حدود ۵ برابر شده است و واردکننده انگیزه برای وارد کردن محصول ندارد. بنابراین افزایش قیمت حبوبات در بازار در اثر کاهش واردات و همچنین عدم تخصیص ارز به قسمت واردات حبوبات به کشور است.