توسعه تجارت گاز / اقدامات ایران نتیجه می دهد؟

بازار انرژی، زمینه های رقابت پذیری در عرصه صادرات را فراهم کرده است و تجارت در این بازار کار سخت و دشواری است. ایران توانسته است تاکنون با کشورهای بسیاری وارد مذاکرات صادرات گاز و مبادلات انرژی شود.

تعهد دولت به عملیاتی کردن کامل قراردادهای صادرات گاز با کشورهای همسایه، گسترش قراردادهای سوآپ گاز و افزایش ظرفیت تولید گاز، نشان‌دهنده تلاش برای توسعه بیشتر تجارت گاز ایران و تحکیم موقعیت کشور به‌عنوان بازیگر پیشرو در بازار جهانی گاز است. برخورداری از یک دیپلماسی فعال انرژی برای کشورهای دارنده نفت و گاز از اهمیت بالایی برخوردار است، به‌ویژه اگر این کشور در موقعیت خوبی به لحاظ ژئوپلتیکی قرار داشته باشد و بتواند نقش واسط انتقال انرژی را برعهده بگیرد، این اهمیت دوچندان می‌شود. کشور ما از تمامی این شرایط برخوردار است؛ بنابراین وزارت نفت هم به‌درستی دیپلماسی فعالی را در حوزه انرژی مبتنی بر افزایش تعاملات با کشورهای همسایه به اجرا گذاشته است. در همین رابطه صمت نظر کارشناسان مربوطه را جویا شده که در ادامه می‌خوانید.

اقدامات کلیدی ایران برای توسعه تجارت گاز

کارشناسان بر این عقیده‌اند که افزایش تعاملات با کشورهای همسایه بستر مناسبی برای افزایش ثبات سیاسی در منطقه به‌وجود می‌آورد که به نفع همه است. از سوی دیگر، این اقدامات به تقویت جایگاه کشورمان در بازارهای انرژی جهانی منجر می‌شود. با توجه به‌تمامی مزیت‌هایی که در این زمینه وجود دارد، وزارت نفت سیاست افزایش تعاملات انرژی کشور را با پاکستان، ترکمنستان، ترکیه، عراق و... در دستور کار قرار داده است. کارشناسان معتقدند روابط با همسایگان قابلیت تحریم‌پذیری ندارد و به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است.

اقدامات کلیدی ایران در زمینه توسعه تجارت گاز در افزایش رشد اقتصادی و امنیت انرژی کشور بسیار مهم بوده است. دیپلماسی گاز منطقه‌ای کشور نقش بسزایی در تقویت روابط ایران با کشورهای همسایه و گسترش بازار صادرات گاز این کشور داشته است. تمرکز ایران بر عملیاتی کردن کامل قراردادهای صادرات گاز خود با ترکیه و عراق، تعهد دولت به توسعه تجارت گاز ایران با همسایگان غربی خود را برجسته می‌کند.

تمدید قرارداد صادرات گاز با عراق در نوروز ۱۴۰۳، یک استراتژی کلیدی در دیپلماسی گاز منطقه‌ای ایران بوده است. ایران با تداوم عرضه و صادرات گاز خود به عراق، نه‌تنها روابط اقتصادی خود را با همسایه شیعی خود تقویت کرده، بلکه جایگاه خود را به‌عنوان یک تامین‌کننده قابل اعتماد گاز در منطقه نیز مستحکم کرده است.

تلاش‌های دولت برای تمدید و اجرای قراردادهای سوآپ گاز با ترکمنستان و روسیه، نقش ایران را به‌عنوان نقطه اصلی ترانزیت گاز در منطقه افزایش داده است. این رویکرد از این جهت اهمیت دارد که با تکیه بر توسعه روابط گازی در زمینه واردات حداکثری از شمال کشور و همچنین صادرات حداکثری گاز به کشورهای همسایه، زمینه برای تحقق نقش کلیدی تجارت گاز در بازطراحی تجارت انرژی کشور فراهم خواهد شد.

از سوی دیگر با واردات گاز از کشورهای شمالی، نیاز مصرفی گاز کشور که عمدتا در نیمه‌شمالی کشور است؛ از همان شمال کشور فراهم خواهد شد و از سویی هم هزینه انتقال گاز کاهش خواهد یافت و در زمینه گازرسانی به صنایع نیز به صورت هدفمند پیشرفت خواهیم داشت.