رشد باورنکردنی صادرات آمریکا به ایران در سال ۲۰۲۴ | تحریم ها بی اثر شده؟

در گزارش جدید خود، دفتر آمار آمریکا اعلام کرد که مبادلات تجاری بین ایران و آمریکا در چهار ماه اول سال جاری به مبلغ ۳۰.۶ میلیون دلار رسیده است، که نشان از رشد ۷۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد.

در ماه‌های ژانویه تا آوریل سال ۲۰۲۳ میلادی بالغ بر ۱۷.۸ میلیون دلار کالا بین دو کشور مبادله شده بود.

بر اساس این گزارش در ۴ ماهه نخست ۲۰۲۴ ارزش صادرات آمریکا به ایران رشد ۵۱ درصدی داشته و به ۲۶.۵ میلیون دلار رسیده است. در ۴ ماهه نخست سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۱۷.۵ میلیون دلار کالا از آمریکا به ایران صادر شده بود.

واردات این کشور از ایران در ۴ ماهه نخست ۲۰۲۴ نیز رشد ۱۳ برابری داشته و از ۰.۳ میلیون دلار در ماه‌های ژانویه تا آوریل سال قبل به ۴.۱ میلیون دلار در مدت مشابه امسال رسیده است.

میزان تجارت ایران و آمریکا در مقایسه با کل مبادلات تجاری دو کشور با جهان رقم قابل توجهی نیست. ایران در بین مقاصد صادراتی آمریکا در ۴ ماهه ۲۰۲۴ رتبه ۱۵۳ و در میان منابع وارداتی این کشور رتبه ۱۶۸ را داشته است.

همچنین آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که ارزش تجارت بین ایران و آمریکا در ماه اول سال میلادی به ۱۰.۶ میلیون دلار رسیده است. در این بازه زمانی، صادرات آمریکا به ایران با رشد ۱۳۰ درصدی به ۷.۲ میلیون دلار افزایش یافته و واردات ایران از آمریکا نیز با رشد ۱۰۰ درصدی به ۳.۴ میلیون دلار رسیده است.

مقاسیه روند صادرات آمریکا به ایران در مدت زمان مورد بررسی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد، آمریکا در ژانویه سال میلادی گذشته ۳.۱ میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده بوده که با توجه به رشد ۱۳۰ درصدی ارزش کالای صادر شده از سوی این کشور به ایران به ۷.۲ میلیون دلار رسید.

از سوی دیگر براساس داده‌های اعلام شده روند واردات آمریکا نیز نشان می‌دهد که در نخستین ماه سال ۲۰۲۳ واردات آمریکا از ایران صفر بوده است، این در حالی که در ژانویه امسال ۳.۴ میلیون دلار کالای ساخت ایران از مبادی رسمی وارد آمریکا شده است.

با توجه به این عوامل، پیش‌بینی می‌شود که تجارت ایران و آمریکا در سال ۲۰۲۴ روند صعودی خود را ادامه دهد؛ البته، باید به این نکته توجه داشت که تجارت دو کشور هنوز به سطح قبل از تحریم‌ها نرسیده  و ایران در میان مقاصد صادراتی آمریکا در ژانویه ۲۰۲۴ در جایگاه ۱۴۸ و در میان منابع تامین واردات این کشور در رتبه ۱۳۶ قرار دارد.

بر اساس این گزارش صادرات آمریکا به ایران در ماه‌های ژانویه تا دسامبر ۲۰۲۳ بالغ بر ۵۹ میلیون دلار بوده است که این رقم نسبت به سال ۲۰۲۲ رشد ۲۹ درصدی داشته است. آمریکا در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۴۵.۵ میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده بود.

اما واردات آمریکا از ایران در سال ۲۰۲۳ کاهش قابل توجه داشته و به ۲.۲ میلیون دلار رسیده است. در سال ۲۰۲۲ واردات آمریکا از ایران ۱۱.۲ میلیون دلار گزارش شده بود.

ایران در میان مقاصد صادراتی آمریکا در سال ۲۰۲۳ رتبه ۱۶۸ و در میان منابع وارداتی این کشور رتبه ۲۰۰ را به خود اختصاص داده است.

رشد ۲ برابری صادرات آمریکا به ایران در دسامبر ۲۰۲۳

این گزارش همچنین از رشد قابل توجه تجارت دو کشور در آخرین ماه سال ۲۰۲۳ خبر داده است. صادرات آمریکا به ایران در دسامبر این سال تقریباً ۲ برابر شده و به ۱۰.۱ میلیون دلار رسیده است. واردات آمریکا از ایران در این ماه نیز ۶ برابر شده و به ۰.۶ میلیون دلار رسیده است.

آمریکا در دسامبر سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۵.۲ میلیون دلار کالا از ایران وارد و ۰.۱ میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده بود.

آیا این رشد در مبادلات تجاری نشان از بهبود روابط اقتصادی بین دو کشور دارد؟

رشد ۸ درصدی در مبادلات تجاری بین ایالات متحده و ایران می‌تواند نشان از بهبود روابط اقتصادی بین دو کشور داشته باشد، اما نمی‌توان آن را به طور قطعی بهبود روابط اقتصادی تفسیر کرد. روابط اقتصادی بین دو کشور به عوامل گوناگونی وابسته است که شامل سیاست‌های داخلی و خارجی هر کشور، تحریم‌ها، موافقت‌نامه‌های تجاری، محدودیت‌های تجاری، نیازهای اقتصادی و سیاست‌های تجاری هر دو طرف می‌شود.

از طرفی، رشد در مبادلات تجاری می‌تواند نشان دهنده افزایش تبادلات کالا و خدمات بین دو کشور باشد، که ممکن است بهبود روابط اقتصادی را نشان دهد. این رشد می‌تواند ناشی از افزایش صادرات، واردات، سرمایه‌گذاری‌ها، همکاری‌های تجاری و توسعه روابط تجاری بین شرکت‌ها و صنایع دو کشور باشد.

بنابراین، هرچند رشد در مبادلات تجاری نقشی مهم در بهبود روابط اقتصادی بین دو کشور دارد، اما برای ارزیابی کامل و دقیق تأثیر این رشد، باید به عوامل دیگری همچون سیاست‌ها، تحریم‌ها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی دقت کرد.

آیا سیاست‌ها و تحریم‌ها تأثیری در رشد مبادلات تجاری بین دو کشور دارند؟

سیاست‌ها و تحریم‌ها تأثیر قابل توجهی در رشد مبادلات تجاری بین دو کشور دارند. سیاست‌های داخلی و خارجی هر کشور و تصمیمات سیاسی که اتخاذ می‌شوند، می‌توانند تحت عنوان تحریم‌ها یا تسهیلات تجاری، تأثیر مستقیمی بر روابط تجاری داشته باشند. در این زمینه، تحریم‌ها معمولاً به عنوان ابزار سیاسی برای تحقق هدف‌های سیاسی، اقتصادی یا امنیتی توسط یک کشور نهادینه می‌شوند.

تحریم‌ها می‌توانند تأثیرات مستقیم و غیرمستقیمی بر رشد مبادلات تجاری داشته باشند. تحریم‌ها می‌توانند موجب محدودیت‌ها و موانع در مسیر تجارت، افزایش هزینه‌ها و کاهش تجارت بین دو کشور شوند. این می‌تواند منجر به کاهش صادرات، واردات، سرمایه‌گذاری‌ها و همکاری‌های تجاری شود. همچنین، تحریم‌ها می‌توانند اعتماد و اطمینان بازار را تحت تأثیر قرار داده و به تبدیلات تجاری میان کشورها ایجاد ناپایداری کنند.

از سوی دیگر، تسهیلات تجاری و سیاست‌های اقتصادی یا تجاری مثبت، می‌توانند رشد مبادلات تجاری را تشویق کنند. این شامل افزایش آزادی تجارت، امضای توافقنامه‌های تجاری، تسهیلات مالی و مالیاتی، ایجاد زیرساخت‌های تجاری و تسهیلات بانکی بین دو کشور است.

بنابراین، سیاست‌ها و تحریم‌ها از طریق ایجاد محدودیت‌ها یا تسهیلات در روابط تجاری، تأثیر قابل توجهی بر رشد مبادلات تجاری بین دو کشور دارند.