رقم عجیب اتلاف نفت به ۲۵ میلیارد دلار رسید | کشور روزانه معادل ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام ظرفیت دارد

بنابر گفته امین کاوه، کارشناس حوزه انرژی، روزانه معادل ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام ظرفیت بهینه‌سازی در کشور وجود دارد که می‌توان با اتخاذ سازوکارهای مناسب، این پتانسیل را محقق کرد. همچنین وی تصریح کرده که اتلاف انرژی در کشور سالانه معادل ۵۰۰ میلیون بشکه نفت خام است، که با قیمت نفت ۵۰ دلار در هر بشکه، این امر موجب اتلاف ۲۵ میلیارد دلار در سال می‌شود.

وی در خصوص مصرف انرژی در ایران گفت: برنامه‌های اجرایی که در کشور طی ۲۰ سال اخیر اجرایی شده است بیشتر بر محور عرضه انرژی بوده و آنطور که باید به مسئله مدیریت تقاضا توجه نشده است و همین موضوع موجب شده که با شدت بالای مصرف انرژی در کشور مواجه باشیم.

این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: علیرغم اینکه ایران در اقلیم معتدلی قرار دارد، اما بین کشورهای دیگر جزء ۱۰ کشور با مصرف بالای انرژی است، به‌طوری که طبق آمار مصرف انرژی در ایران معادل کانادا و روسیه است. باید توجه داشت که این کشورها دارای اقلیم سرد هستند و نباید میزان مصرف ایران با آنها یکسان باشد.

وی افزود: میزان مصرف انرژی در ایران بیش از ۲ برابر استاندارد جهانی تخمین زده شده که برای گذر از این شرایط چاره‌ای جز بهینه‌سازی مصرف نیست، هرچند طی سال‌های اخیر در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی آنطور که باید اقدام نشده و همین مسئله موجب ایجاد ناترازی‌های زیادی در حوزه انرژی شده است.

کاوه با بیان اینکه به طور کلی می‌توان علت ناترازی انرژی را رشد فزاینده مصرف، هدررفت بالای انرژی و نیز در عدم رشد تولید متناسب با نیاز کشور دانست، گفت: یکی از آسیب‌های موجود حوزه انرژی کشور افت میزان تولیدات فعلی از جمله تولید از میدان گازی پارس جنوبی در سالیان آتی و عدم توسعه میادین به‌ویژه میادین گازی متناسب با ذخایر کشور است.

وی با بیان اینکه رشد بهره‌وری این امکان را فراهم می‌کند که با وجود ثابت‌ ماندن ظرفیت تولید و از محل صرفه‌جویی در مصرف انرژی، صادرات و درآمدهای ارزی افزایش یابد که اثر مستقیمی بر رشد اقتصادی کشور دارد، گفت: می‌توان از ظرفیت بخش خصوصی به‌ویژه در بهینه‌سازی مصرف انرژی و افزایش بهره‌وری تولید با هدف ازدیاد برداشت و جلوگیری از هدررفت گاز در خطوط انتقال، جلوگیری از سوزاندن گازهای همراه و مواردی از این قبیل استفاده کرد که همه این موارد می‌تواند به رشد بهره‌وری کمک کند.

این کارشناس حوزه انرژی تاکید کرد: بدمصرفی انرژی تنها به رفتار مصرف‌کننده مربوط نیست، تجهیزات موجود نیز مصرف بالایی دارند، مصرف خودروهای موجود در ایران به ازای ۱۰۰ کیلومتر پیمایش دو تا سه برابر میانگین جهانی است و از همین رو نمی‌توان انتظار داشت تنها با تغییر رفتار مصرف‌کننده، مصرف سوخت کاهش یابد.

وی با بیان اینکه علاوه بر این قیمت سوخت در کشور پایین است و با توجه به اختلاف قیمت سوخت در ایران و کشورهای همسایه، قاچاق سوخت جذابیت بالایی برای سودجویان دارد، اظهار داشت: باید فرسودگی را در بخش‌های مختلف اصلاح و به سمت اصلاح مصرف سوخت خودروها حرکت کنیم، برای تغییر الگوی مصرف باید با وحدت رویه و وحدت فرماندهی عمل کنیم و در سیاست‌گذاری، نقشه راه، در اختیار گرفتن عوامل و شیوه اجرا حفظ این وحدت رویه الزامی است، بنابراین باید ساختاری ایجاد شود تا اختیار اجرای تصمیم‌های کلان سران سه قوه را داشته باشد.

کاوه گفت: عرضه گواهی صرفه‌جویی گاز در بورس انرژی اقدام مثبتی بود که در این حوزه صورت گرفت اما لازم است تا مشوق‌های بیشتری برای افزایش صرفه‌جویی صورت بگیرد و در صورت مشارکت بیشتر مردم درجهت جذب سرمایه‌گذاری و حضور بخش خصوصی، با کاهش هدررفت انرژی، رشد اقتصادی بخش نفت و گاز محقق خواهد شد.

وی با بیان اینکه مصرف باید بهینه شود و دولت باید در کنار سیاست‌های مدیریتی در حوزه مصرف برای افزایش تولید نیز برنامه داشته باشد، تاکید کرد: باتوجه به اینکه اجرای طرح‌های نفتی اینگونه نیست که در کوتاه‌مدت پاسخگو باشد، باید تدابیری برای مصرف بهینه نیز صورت بگیرد.

این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه ساخت یک پالایشگاه به حداقل چهار سال زمان نیاز دارد، تصریح کرد: برای توسعه یک میدان گازی به سه الی چهار سال زمان نیاز داریم، بنابراین باید روی هر دو زمینه بهینه‌سازی مصرف و افزایش تولید نفت و گاز فکر جدی شود چراکه ناترازی بین تولید و مصرف می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند.

وی گفت: در حال حاضر اتخاذ رویکرد مدیریت مصرف انرژی در اولویت بالاتری نسبت به طرح‌های افزایش تولید داشته و باید برای این موضوع برنامه‌هایی تدوین شود چراکه در غیر این صورت در آینده نه چندان دور با چالش‌های متعددی مواجه خواهیم شد.