دور زدن به معنای خنثی سازی تحریم نیست | آمریکا نگران قطع نفت ایران بود

مناظرات چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، محور اقتصادی هم داشت اما به صورت محدود به آن پرداخته شد. کارشناسان بسیاری بر این باور هستند که باید بیشتر به مباحث اقتصادی پرداخته می شد و برای رفع تحریم ها چاره اندیشی صورت می گرفت. محمدرضا یزدی خواه، کارشناس اقتصادی  پیرامون این محور گفتگویی با خبرنگار گسترش نیوز داشت. در ادامه همراه ما باشید. 

باید مشکلات اقتصادی را بدانیم

محمدرضا یزدی خواه، کارشناس اقتصادی در ارتباط با برنامه های اقتصادی در دولت چهاردهم به خبرنگار گسترش نیوز گفت: اگر قرار است در دولت آینده، شاهد تحول اقتصادی باشیم، باید مشکلات اقتصادی را به درستی بشناسیم. اولین صحبتی که باید به آن توسط هرکدام از کاندیدا اشاره می شد، این است که آسیب شناسی گذشته را بداند که چرا در ۴۰ سال گذشته، باوجود درآمد نفتی سرشار به جایی نرسیدیم. پس می توان اولین اقدام را آسیب شناسی دانست.

یزدی خواه ادامه داد: زمانی که آسیب شناسی صورت گرفت، باید مشکلات لیست بندی شود و از مهم ترین تا پیش پا افتاده ترین آن ها بررسی و برطرف شود. بزرگ ترین مشکلی که در کشور وجود دارد، نبود استراتژی اقتصادی است. دوستانی که اعلام می کنند قرار است برنامه هفتم را اجرا کنیم و برنامه ای نداریم، یعنی قرار است ۱۲ برنامه شکست خورده اقتصادی را ادامه دهند. اگر این برنامه ها قابل اجرا بودند، افرادی که قبل از شما حضور داشتند، آن را اجرایی می کردند. باید اشاره کرد که اصول برنامه نویسی در کشور مورد دارد و اولین کار برنامه نویسی، نوشتن برنامه مبتنی بر سناریو است. یعنی تمام حالت ممکن دیده شود و طبق آن برنامه ریزی اقتصادی صورت گیرد.

وی افزود: برنامه ای که اساس آن بر مبنای یک متغیری است به نام نفت که به فرموده مقام معظم رهبری نه فروش آن دست ماست و نه قیمت آن؛ پس چرا صحبت درباره فروش نفت و اقتصاد فعال مطرح می شود؟ برنامه ای که کاندیدا درنظر می گیرند باید پویا و منعطف باشد و تمام حالت های ممکن که بدترین آن فروش نفت صفر است تا فروش آزاد با قیمت ۲۰۰ دلار دیده شود. باید برای تمام حالت ها آماده بود و باید دانست که اگر فروش نفت صفر اتفاق افتاد، چه اقدامی باید انجام داد تا به نابودی کشیده نشویم. این ها یعنی داشتن برنامه که در تمام حالت های ممکن، یک راه فرار از بحران را نشان می دهد.

این کارشناس اقتصادی در ادامه به خبرنگار گسترش نیوز گفت: مورد بعد که وجود دارد این است که برخی کاندیداها مدعی شده اند، برای رشد ۸ درصدی و کاهش تورم، به سالیانه ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز داریم و چون ۲۰۰ میلیارد دلار را نداریم باید آغوشمان را به روی آمریکا باز کنیم و وارد مذاکره و برجام ۲ شویم. فرمول تولید ناخالص داخلی کاملا مشخص است و در کتاب اقتصاد کلان یک آماده است. تولید ناخالص داخلی در ایران با دلار آزاد چیزی نزدیک ۱۵۰ میلیارد دلار می شود. قرار است در برنامه این مقدار به میزان ۸ درصد رشد کند. آقایان مطرح کرده اند که برای آنکه تولید ناخالص داخلی ۱۲ میلیارد بالا بی آید باید ۲۰۰ میلیارد فقط در یکی از اجزای آن که سرمایه گذاری داخلی است اضافه کنم. چنین حرفی اصلا عقلانی و منطقی نیست. چطور می توان یک معادله ساده را ندانست؟

یزدی خواه خاطرنشان کرد: موضوع استراتژی، آنقدر در کشور اهمیت دارد که مشاهده می شود در بخش نظامی و اتمی مهم ترین موانع برطرف شده و به بالا ترین میزان تکنولوژی رسیده ام و این موضوع تنها با داشتن استراتژی و مدیریت منسجم به سرانجام رسیده است و با تغییر رئیس جمهور این برنامه ها عوض نشده است. پس چرا در کشور، خیلی از ساده ترین چیز ها را نتوانسته ایم به سرانجام برسانیم؟ طراحی استراتژی دست بخش اجرایی کشور است که این کار اشتباه است.

وی افزود: دوستان، بحث تحریم ها را مطرح می کنند و باید اشاره کرد که تحریم همیشه همراه ما خواهد بود. تحریم تبدیل به بخشی از روابط دنیا شده است و این موضوع را باید بدانیم. این نکته را هم باید بدانیم، آن روز که آمریکا با ما مذاکره می کرد، نگران قطع نفت ایران و شوک به بازار نفت بود اما امروز، آمریکا صادرکننده نفت و رقیب ایران است و از ممنوع کردن صادرات نفت ایران نفی می برد. بنابراین باید بدانیم که شرایط برجام و مذاکرات تغییر کرده است. آمریکا قطعا دنبال توافق عادی با ایران نیست. زمانی که صحبت از خنثی سازی تحریم ها می شود، باید بدانیم که خنثی سازی به معنای دور زدن تحریم ها نیست و باید بدانیم که تحریم ها در کدام بخش از اقتصاد بی ثباتی ایجاد می کند و همان نقطه را بررسی و آسیب شناسی کرده و اثر تحریم را کم کنیم.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بزرگ ترین پاشنه آشیل در اقتصاد را می توان یک بازار خودساخته به نام بازار آزاد ارز دانست. بازاری که محل ایجاد تشنج روانی، اجتماعی، سیاسی و بی ثباتی اقتصادی در کشور است. چرا می توان این بار روانی را ایجاد کرد؟ چون پذیرفته ایم که اسکناس ارز و شمش طلا در کشور دارایی بی نام باشد و این موضوع در هیچ جای دنیا وجود ندارد و زمانی که دارایی بی نام شد، در جنگ اقتصادی با لشکر اشباح طرف خواهیم بود.

وی در بخش پایانی صحبت هایش با اشاره به رفع تحریم ها گفت: بنابراین دولت به جای توسعه و ادامه برنامه هفتم، باید نقاط آسیب پذیر اقتصاد را شناسایی کند و برای رفع تحریم تلاش کند. باید رئیس دولت آینده اشاره کند که برای رفع تحریم و حالت تحریم شدید تر از این هم برنامه هایی را دارم.