این گونه خانه را به نیروگاه برق تبدیل کنیم!

راهکار‌هایی وجود دارد که می‌توان با استفاده از آن‌ها در زمینه‌های تولید، بهینه‌سازی و همچنین جلوگیری از هدر رفت انرژی در ساختمان به صورت کوتاه مدت و دراز مدت از آن‌ها بهره جست. انرژی‌ها در حال اتمام هستند بنابراین باید به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر حرکت کرد و از طرفی با راهکارهای اصولی نیز می‌توان از اتلاف انرژی جلوگیری کرد.

دانیال گشایشی در گفت‌وگو با گسترش نیوز اظهار داشت: زمانی که وارد بحث پایداری انرژی می‌شویم با سه شاخه مواجه می‌شویم که قبل از اجرا، حین اجرا و بعد از اجرا باید مورد توجه قرار گیرد که در واقع مرحله ساخت، بهره‌برداری و تخریب را شامل می‌شود. اما فاکتورهایی که در مرحله طراحی ساختمان به آن پرداخته می‌شود مهم‌ترین عامل به حساب می‌آیند. متاسفانه مشکلی که اکنون معماری ایران و دنیا با آن مواجه است با توجه به وابستگی زیادی که ساختمان‌ها به سیستم گرمایشی و سرمایشی پیدا کرده‌اند، مولفه‌های اصلی در طراحی لحاظ نمی‌شوند و در نهایت ساختمان اگر خیلی گرم شود با دستگاه‌های سرمایشی گرم می‌کنند و در صورت سرما نیز از ابزارهای گرمایشی استفاده می‌کنند. این در صورتی است که اگر بتوان به کمک راهکارهایی که وجود دارد به معماری برای کنترل و میزان هدررفت انرژی در ساختمان پرداخت، در این بسیار موفق‌تر خواهد بود.

وی افزود: در رابطه با مصالح ساختمانی موضوعی مطرح است که باید مصالح مصرفی با اقلیم منطقه سازگاری داشته باشند. مشکلی که امروزه در معماری وجود دارد این بوده که اغلب مصالح در تمام نقاط به یک شکل است. به عنوان مثال آجری که دارای ظرفیت گرمایی بالایی بوده در هر دو اقلیم سرد و گرم مورد استفاده قرار می‌گیرد، این در صورتی است که می‌توان از انواع مصالح به عنوان مثال چوب، خشت و گل استفاده کرد.

راهکارهای ساده برای ذخیره انرژی

این کارشناس تصریح کرد: دولت می‌تواند راهکارهایی را به کار گیرد که مردم راغب شوند تا از پتانسیل‌های انرژی خورشیدی استفاده کنند. در بحث آب نیز با مشکلاتی مواجه هستیم که با الزامی کردن استفاده از فاضلاب خاکستری در ساختمان‌ها می‌توان از این بحران به راحتی عبور کرد. برخی از شهرهای ایران همچنان به سیستم فاضلاب وصل نیستند و به شکل چاه‌های جذبی کار می‌کنند که این خود برای محیط زیست بسیار مضر است اما در حین حال می‌توان از فاضلاب خاکستری استفاده کرد که این فاضلاب در دورن ساختمان ایجاد می‌شود و به عنوان مثال آبی که از شستن دست و صورت حاصل می‌شود قابل شرب نیست اما اگر مکانیزمی در درون ساختمان تعریف شود که بدون نیاز به تصفیه‌خانه‌های صنعتی و به کمک راهکارهای ساده فاضلاب ایجاد شده را برای آبیاری درختان، شست وشو نیز استفاده کرد. به عبارت بهتر از آبی که عملا نمی‌توان برای شرب استفاده کرد می‌توان با یک مکانیزم مشخص برای سایر امور از آن بهره جست. این مسائل باید به هنگام بهره‌برداری به آن توجه کرد.

وی ابراز کرد: در رابطه با نور نیز می‌توان گفت از راهکارهای بهینه‌ساز سیستم BMS در ساختمان استفاده کرد که توسط اپلیکیشن‌های نصب شده روی گوشی می‌توان از بیرون نیز ساختمان را کنترل کرد. زمانی که نیاز نباشد با استفاده از این تجهیزات می‌توان لامپ‌های اضافی را خاموش کرد و یا سیستم‌های سرمایش و گرمایش را نیز کنترل کرد. این نوع راهکارها برای کشوری همچون ایران که شرایط انرژی مطلوبی ندارد می‌تواند بسیار مفید واقع شود. راهکار دیگری که در سطح کلان می‌توان ارائه داد که دولت باید در آن دخالت کند این است که حتما باید قیمت حامل‌های انرژی در ایران افزایش یابد. یک دغدغه بزرگی که در کشور حاکم بوده قیمت بسیار پایین حامل‌های انرژی است که نتیجه آن می‌شود که فرهنگ عمومی مردم در استفاده از انواع انرژی به صورت غلط و نادرست جا می‌افتد و همچنان این الگوی مصرف ادامه می‌یابد. اگر قیمت حامل‌ها افزایشی باشد و در کنار آن مشوق‌هایی برای صرفه‌جویی و اصلاح مصرف به مردم ارائه شود و امکان تولید انرژی‌های جدید فراهم شود، مردم به صورت ناخودآگاه مجبور به استفاده از آن‌ها می‌شوند. اما اکنون به دلیل قیمت پایین انرژی مردم و سازندگان ساختمانی به هیچ عنوان دنبال راهکارهای نوین نیستند.

قیمت حامل‌های انرژی باید افزایش یابد

گشایشی ادامه داد: دولت باید روند افزایش قیمت گوشت، مرغ و برنج که کالاهای اساسی مردم هستند تغییر دهد و این تغییر قیمت را بر روی انواع انرژی اعمال کند، گفتنی است که با استفاده از راهکارهای نوین مردم می‌توانند قیمت انرژی را نیز کنترل کنند. مرحله تخریب آخرین مرحله پایداری به حساب می‌آید، به طوری که مواد و مصالحی که از تخریب ساختمان‌ها بر جای می‌ماند قابلیت بازیافت در طبیعت را ندارد که بتن مهم‌ترین نمونه برای عدم بازیافت است. بنابراین باید سعی شود در مرحله ساختن ساختمان تا حد امکان از مصالح بومی منطقه و سازگار با محیط زیست استفاده شود. به عنوان مثال در مناطق شمالی از چوب و در نواحی گرمسیری از خشت و گل و سنگ بهره جست. اگر به هر دلیلی از این نوع مصالح در ساختمان‌سازی استفاده نکردیم، مصالحی همچون بتن که تجزیه نمی‌شوند را قابلیت دوباره به آن داد. به عنوان مثال در حال حاضر آلمانی‌ها بسیاری از بتن‌های تخریب شده را در کارخانه‌ها به وسایل و ابزارآلات تبدیل می‌کنند.

وی عنوان کرد: باید سعی شود عمر مفید ساختمان‌ها را افزایش داد. در حال حاضر عمر مفید یک ساختمان در اروپا ۷۵ تا ۸۰ سال بوده و این عمر در ایران بین ۳۰ تا ۴۰ سال است و این تفاوت ناشی از آن است که نتوانستیم صنعت ساختمان را مطابق با علم روز و شرایط محیطی پیش ببریم و همچنین دوراندیشی برای این صنعت در گذر زمان نیز در نظر گرفته نمی‌شود. در دهه ۵۰ شمسی پلانی به نام ترکی استانبولی در معماری ایران باب شد که به این حالت بود زمانی که وارد ساختمان می‌شدیم چند پله ما را به طبقه زیرزمین و چند پله به طبقه اول متصل می‌کرد و در واقع چیزی به نام طبقه همکف وجود نداشت. این نوع ساختمان‌ها یک مشکل عمده داشتند و آن عدم وجود پارکینگ بود که اکنون با نیاز روز مطابق نیستند و باید تخریب شوند که این یک آسیب است.

این کارشناسی در پایان خاطرنشان کرد: در صورتی که برای صنعت ساختمان از پلان‌های آزاد استفاده شود گام‌های بزرگی برداشته شده است. پلان‌های آزاد پلان‌هایی هستند که طراح فضاهای اصلی همچون دیوارها، سرویس بهداشتی و آسانسور را مشخص می‌کند و فضاهای میانی مانند اتاق‌ها به بهره‌بردار واگذار می‌کند که به سلیقه خود و مطابق با اقلیم ساخته شود. نتیجه این نوع طراحی این است که با اقتضای زمان و نیاز مردم امکان جابه‌جایی دیوارها وجود دارد و عمر مفید ساختمان نیز افزایش می‌یابد که متاسفانه اینگونه مسائل در کشور ما مورد توجه واقع نمی‌شوند.