میدان گازی چالوس وجود خارجی ندارد!

در هفته‌های گذشته اخباری مبنی بر بهره‌مندی بالاتر روسیه از میدان گازی چالوس نسبت به ایران منتشر شد. در نوک پیکان این اخبار نشریه اویل پرایس قرار داشت که در ماه‌های گذشته نیز اخبار مشابهی را منتشر کرده بود که مورد انتقاد و تکذیب مسئولین و کارشناسان قرار گرفت و از طرفی انتشار این اخبار با موج‌سواری گسترده رسانه‌های معاند همراه شد.

در همین راستا ، شاهین فرهمندیان، کارشناس ارشد انرژی در پاسخ به سوالی مبنی بر چگونگی میدان گازی چالوس گفت: همانطور که می‌دانید آب‌های خزر در سمت ایران بسیار عمیق است و حداکثر عمق آب ۱۲۰۰ متر و میانگین ۳۰۰ متر است به همین دلیل اکتشافات در این محدوده بسیار پیچیده و به طور کامل اتفاق نیفتاده است.

وی افزود: درواقع علت شکل‌گیری این غلط رایج این بود که چند سال قبل در سمت شرقی این میدان فرضی، میدان رودسر پیدا شد و پس از آن در لرزه‌نگاری‌های دو بُعدی و سه بُعدی، مسئولین منطقه متوجه شدند که این منطقه دارای منابع رسوبی است و این استعداد را دارد که ذخایر هیدروکربوری داشته باشد به همین دلیل این منطقه به میدان گازی چالوس مشهور شد.

این کارشناس انرژی تأکید کرد: این لرزه‌نگاری چندین سال پیش اتفاق افتاد و خبر جدیدی نیست البته این لرزه‌نگاری به علت پیچیدگی‌هایی که داشت، توسط پیمانکاران اروپایی انجام شد.

فرهمندیان ادامه داد: با توجه به اینکه در میادین مجاور منابع نفتی پیدا شده بود، این حدس زده شد که ممکن است در این منطقه نیز میدان گازی وجود داشته باشد و بر اساس برآوردی که از آن منطقه کردند، پیش‌بینی شد که این میدان اگر گاز داشته باشد، می‌تواند اندازه سه فاز پارس جنوبی منابع تحویل دهد.

وی با اشاره به اینکه این بحث نیازمند توسعه و حفر چاه‌های اکتشافی است، گفت: باید مشخص شود که این میدان به طور کلی چقدر اقتصادی است؛ یعنی دقیقاً مشخص شود که چقدر منابع دارد و این منابع از چه کیفیتی برخوردار است.

این کارشناس انرژی اظهار داشت: مدل اکتشاف هم مهم است یعنی پس از آنکه یک چاه اکتشافی زده شد، یک چاه توصیفی زده می‌شود و باید بررسی شود که در طول این بهره‌برداری توصیفی، تداوم تولید به چه اندازه است.

فرهمندیان با بیان اینکه اولویت شرکت نفت در توسعه میادین مشترک است و در این سال‌ها اتفاق جدیدی برای این میدان نیفتاده است، افزود: البته شنیده‌ام که یک چاه اکتشافی زده شده ولی به طور رسمی اعلام نشده است.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر برداشت کشورهای همسایه از منابع دریای خزر گفت: در حال حاضر بیشترین برداشت مربوط به کشور آذربایجان است. سواحل این کشور در بعضی مناطق بسیار کم‌ عمق و حتی به زیر ۱۰ متر می‌رسد و این باعث شده که آذربایجان بتواند بیش از ۸۰۰ هزار بشکه از این میدان برداشت کند ولی سایر کشورها از جمله روسیه برداشت بسیار پایین و به اندازه کمتر از ۵۰ هزار بشکه دارند.

این کارشناس انرژی تأکید کرد: یک نکته مهم در دریای خزر نظام حقوقی بهره‌برداری از منابع زیر آب‌ها است که مورد قبول ایران و ترکمنستان نیست. در مورد منابع زیردریا توافق جامعی بین پنج کشور رخ نداده و به همین دلیل ایران و ترکمنستان به مرزهای فرضی کشورها انتقاد دارند.

فرهمندیان گفت: میادین نفتی که در آب‌های دریای خزر وجود دارد، به صورت حوضچه‌های کوچک و مستقل است. درواقع مثل پارس جنوبی نیست که مشترک باشد و به همین دلیل بهره‌برداری سایر کشورها تأثیری بر مخازن ما نمی‌گذارد.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر گزارش‌های این ایام نشریات خارجی مبنی بر توافقات ایران و روسیه در میدان گازی چالوس گفت: این بحث‌ها دارای اشکالات فنی است که احتمالا ناشی از خطای ترجمه‌ای یا بحث‌های کارشناسی است. در حال حاضر ایران به هیچ توافقی در میدان گازی چالوس نرسیده است، زیرا هنوز میدانی کشف نشده است و بعد از کشف میدان باید این بحث‌ها مشخص شود. هرچند با توجه به عمق بالای آن منطقه دریای خزر، اگر بنا بر حفاری و اکتشاف باشد احتمالا باید با پیمانکاران خارجی تعامل کنیم.