حمل و نقل متهم اصلی آلودگی هوا/ آلایندگی کلانشهرها بحران جدی است

حمیدرضا سهرابی گفت: آلایندگی هوا و منابع آلاینده در تمامی فصول وجود دارد، اما در فصول سرد با تغیرات جوی و بحث وارونگی هوا شاهد تشدید آلودگی هوا در کلانشهرها هستیم.

وی ادامه داد: آلایندگی هوا بحثی جهان شمول است و کشورهای متعددی در جهان با درک حساسیت‌های این موضوع، اقدام به انعقاد معاهده‌های زیست محیطی کرده‌اند و تلاش کرده‌اند با تغییراتی در روندها، بحث آلایندگی را مدیریت کنند و آنچه مشخص شده اصل آلایندگی هوا چیزی جز استفاده از سوخت‌های فسیلی نیست.

عضو هیئت مدیره انجمن صنفی CNG خاطرنشان کرد: در ایران نیز موضوع آلایندگی کلانشهرها بحران جدی در دو دهه اخیر بوده و سال به سال هم تشدید می‌شود. ضمن آنکه منابع آلاینده شامل صنایع، نیروگاه‌ها، مصارف خانگی و حمل‌و نقل است اما سهم هر بخش در آلایندگی هوا، سهمی متفاوت است.

وی با اشاره به اینکه سهم مصارف خانگی با توجه به مصرف گاز در خانه‌ها در مقایسه با دیگر بخش‌ها در آلایندگی هوا، سهمی ناچیز است، خاطر نشان کرد: صنایع و نیروگاه‌ها نیز در طول سال از سوخت گاز برای فعالیت بهره می‌برند اما با توجه به ناترازی گاز در فصول سرد، مصرف گازوئیل و مازوت، با بخشی از مصرف گاز آنها جایگزین می‌شود که بسته به میزان گوگرد و کیفیت آنها، آلایندگی‌های محلی ایجاد می‌کنند.

سهرابی افزود: با این‌حال، اگر سهم آلایندگی منابع مختلف را در سطح کلان و نه به صورت محلی، بررسی کنیم، بیشترین سهم آلایندگی هوا مربوط به بخش حمل و نقل است که این سهم بیش از ۷۰ درصد است و تنها حدود ۳۰ درصد از آلایندگی هوا به بخش‌های غیر حمل و نقل مثل نیروگاه‌ها، صنایع و مصارف خانگی و غیره بازمی‌گردد.

به گفته عضو هیئت مدیره انجمن سی ان جی در بخش حمل و نقل نیز عمده آلایندگی مربوط به بخش حمل‌و نقل زمینی است و سهم حمل‌و نقل هوایی و ریلی در آلایندگی هوا در مقایسه با سهم حمل‌و نقل زمینی بسیار ناچیز است. در واقع عمده آلایندگی هوا به مصرف بنزین و گازوئیل در بخش حمل‌و نقل عمومی و خودروهای سواری بازمی‌گردد.

سهرابی اضافه کرد: پارامترهای متعددی بحث آلایندگی مصارف سوخت در بخش حمل‌ونقل را تشدید می‌کند"، یکی از این موارد، پرمصرفی خودروهای داخلی است که نسبت به خودروهای روز جهان، مصرف سوخت بالاتری در پیمایش مشابه دارند؛ مورد دیگر استفاده بیش از حد از بنزین در بخش حمل‌و نقل است و مصارف افسارگسیخته بنزین، به آلایندگی بیشتر بخش حمل‌و نقل منجر شده است.

وی افزود: همچنین تکنولوژی قدیمی تولید خودرو در کشور و کیفیت بنزین توزیعی نیز در بحث آلایندگی مؤثر است و اگر احتراق ناقص ناشی از سیستم سوخت خودرو و یا کیفیت و اکتان پایین بنزین صورت بگیرد، به تشدید آلایندگی منجر می‌شود.

سهرابی با بیان اینکه "طرح ملی توسعه CNG با عنوان پروژه ملی سوخت پاک در اوایل دهه ۸۰ تنها به موضوع کاهش آلایندگی هوا آغاز شد"، گفت: در آن زمان نه‌بحث تحریم‌های شدید مطرح بود و نه ناترازی بنزین مثل امروز بود، بلکه بحث کاهش آلایندگی هوا با جایگزینی یک سوخت پاک به جای بنزین، محور توسعه CNG در کشور بود.

وی ادامه داد: آنچه به عنوان زیرساخت در اختیار داریم و می‌توان با استفاده از آن، هم بحث کاهش آلایندگی هوا و هم بحث ناترازی بنزین را بهبود ببخشیم، صنعت CNG است.

در ادامه این نشست، احسان جان‌محمدی، کارشناس انرژی و دبیر هیئت مدیره انجمن صنفی CNG‌کشور اظهار داشت: مصرف بنزین و گازوئیل در بخش حمل‌ونقل سهمی ۷۰ تا ۸۰ درصدی در آلایندگی هوا دارند و در حالی که می‌توان با استفاده از CNG و جایگزینی آن با این دو فرآورده، به عنوان یک سوخت پاک، گام مؤثری در کاهش آلایندگی هوا برداشت، توجه به این سوخت پاک، سال به سال کمتر می‌شود.

وی افزود: سهم CNG در سبد سوخت بخش حمل‌ونقل کشور از ۲۲ درصد به ۱۵ درصد رسیده و این کاهش ۷ درصدی، نقش خود را در افزایش آلایندگی هوا برجای می‌گذارد.

جان‌محمدی این مسئله که بحث توسعه CNG را با بحث ناترازی گاز و کمبود گاز در زمستان به چالش می‌کشند، اشتباه دانست و گفت: سهم CNG از مصرف گاز کشور حدود ۲ درصد است، در حالی که هم‌اکنون از ۴۴ درصد ظرفیت ایجاد شده در بخش CNG استفاده می‌شود و اگر از تمامی این ظرفیت هم استفاده شود، این سهم به بیشتر از ۴ درصد نمی‌رسد.

وی ادامه داد: در حال حاضر به‌طور متوسط روزانه ۲۲ میلیون مترمکعب CNG مصرف می‌شود در حالی که ظرفیت عرضه ۴۵ تا ۵۰ میلیون مترمکعب CNG را در شبانه روز داریم و می‌توان سهم ۱۵ درصدی CNG در سبد سوخت بهش حمل‌و نقل را به ۴۵ درصد افزایش داد که هم بحث ناترازی بنزین حل می‌شود و هم آلایندگی بخش حمل‌و نقل به‌طور قابل توجه کاهش می‌یابد.