سیاست جدید بانک مرکزی در قبال بانک ها

در هفته نخست پاییز سیاست بانک مرکزی پس از چهارماه تغییر کرد. این نهاد که تاپیش از این در راستای مدیریت نقدینگی بانک‌ها اقدام به جذب پول از آنها کرده بود در نخستین هفته پاییز ۱۴۰۰ مجبور به تزریق نقدینگی شد.

رکورد بسط نقدینگی در بازار باز

به طور کلی بازار باز عملیاتی است که بانک مرکزی به صلاح دید خود از وضعیت حساب بانک‌ها اقدام به بسط یا جذب پول می‌کند. در همین رابطه پس از هفته‌های متوالی بسط پول در نهادهای مالی از میانه خرداد تاکنون سعی در کوچکتر کردن دایره نقدینگی بانک‌ها داشت. اما این عمل نهایتا تقریبا ۴ ماه دوام داشته و در شروع پاییز دوباره به ماهیت انبساطی خود بازگشت.

در همین خصوص طبق گزارش بانک مرکزی در این بازه درهفته اخیر ۱۱ هزار و ۸۵۰ میلیارد تومان نقدینگی در بانک‌ها بسط داده شد که بالاترین رکورد در یک سال گذشته بوده است. به عبارت دیگر از ابتدای برگزاری بازار باز در سال گذشته تاکنون این میزان بسط پول در بانک‌ها بی‌سابقه بوده است.

رکورد مهم دیگر در این بازار کاهش نرخ سود عملیات انبساطی است. در سال گذشته و در شرایطی که بانک مرکزی اقدام به بسط نقدینگی در بانک‌ها می‌کرد حداقل نرخ سودبرابر با ۱۹.۸ درصد بوده است. این در حالی است که در هفته اخیر حداقل نرخ برابر با ۱۹ درصد عنوان شده که در برگزاری این بازار در شرایط انبساطی بی‌سابقه بوده است.

بازار بین بانکی درنخستین هفته پاییز

بازار دومی که به طور هفتگی به دخالت بانک مرکزی در حساب بانک‌ها اشاره دارد، بازار بین بانکی است. در این بازار بانک‌های مقروض با وام گیری از بانک‌های دارای مازاد سعی در جبران کسری‌های کوتاه مدت خود دارند. نرخ سود دراین بازار را به صورت موزون نرخ سود بین بانکی نامیده و تاریخ سررسید این وام‌ها نیز کوتاه مدت می‌باشد.

نکته مهم در این بازار آن است که بانک‌ها با نرخ هایی که در دالان نرخ سود عنوان شده بایکدیگر معامله می‌کنند. سقف نرخ سود در این بازار برابر با ۲۲ درصد بوده که در اختیار بانک مرکزی است. گزارش هفتگی معاملات در این بازار در هفته اخیر نشان می‌دهد نهادهای مالی اقدام به قرض ۲۸ هزار و ۳۹۰ میلیارد تومان پول از بانک مرکزی کرده‌اند که در سطح بالایی قرار دارد.

به طور کلی مجموع دو بسط صورت گرفته در این هفته نشاندهنده سومین رکورد پیاپی بسط پول در سال بوده است.

این رویدادهها در دوبازار درمجموع بیان می‌کند وضعیت حساب جاری بانک‌ها در موقعیت کسری بوده و این اتفاق موجب تغییر سیاست گزاری در بانک مرکزی شده است. از طرفی می‌تواند انجام بسط پول در بازار باز از روند افزایشی نرخ سود بین بانکی کمی کاسته و از سرعت رشد آن جلوگیری کند.