کاهش تقاضای غیرمشروع ارز با اوراق گواهی

میرهادی رهگشای؛ کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: نوسانات نرخ ارز و جهش های آن در بازه زمانی کوتاه مدت یکی از نواقص مدیریت اقتصادی کشور در زمان گذشته بوده، زمانی که جهش نرخ ارز اتفاق بیفتد این جهش خود را به اقتصاد تحمیل می‌کند، بنابراین انتظار می‌رود هر دولتی برای کنترل این نرخ برنامه‌ای داشته باشد.

وی افزود: از اواسط آبان به صورت ناگهانی نرخ ارز روند صعودی به خود گرفت که این عامل باعث شکل‌گیری صف‌های طولانی جلوی صرافی ها بود. بانک مرکزی در این زمان برای کنترل نرخ ارز اقدامات مناسبی مانند فروش بر خط ارز و عرضه اوراق گواهی سکه و ارز انجام داد.

رهگشای ادامه داد: بانک مرکزی تلاش کرد تقاضاهای غیر رسمی و غیر مشروع برای ارز را مدیریت کند. وارد کنندگان کالا  به طور طبیعی متقاضی ارز در هر کشور هستند. در ایران سامانه نیما برای تامین ارز ایجاد شده و انتظار می‌رود که این سامانه به تقاضای مشروع برای تامین ارز وارد کنندگان پاسخ دهد، به غیر از تقاضای مشروع برای ارز قسمت کمی از سایر تقاضاها مانند ارز برای سفر و ارسال وجه به بستگان قابل قبول و مشروع است.

این کارشناس اقتصادی گفت: بخش عمده از تقاضای ارز که عامل بی ثباتی بازار می‌شود آزادی معاملات غیر مشروع است، بانک مرکزی در این دوره تلاش کرده که این معاملات را سامان دهد یکی از اقدامات بانک مرکزی در این جهت این است که تقاضا کنندگان ارز قبل از مراجعه به صرافی درخواست خود را در سامانه ثبت کنند به همین علت صرافی‌ها نیز فقط به این افراد که احراز هویت شدند ارز می‌فروشند، این عاملی  برای کاهش عطش در بازار ارز بود اما به علت وجود آزادی معاملات در بازار سکه عطش خرید هنوزدر این بازار زیاد است.

وی افزود: اوراق گواهی سکه و ارز به حذف تقاضای غیر رسمی کمک می‌کند، که این تقاضاها موجب سوداگری می‌شود، در ادوار گذشته دولت‌ها، سکه و ارز را به صورت سکه مضروب و اسکناس در بازار پخش می‌کردند، که همین امر معاملات غیر مشروع را توسعه می‌داد، چون که سکه و ارز به صورت فیزیکی در اختیار مردم قرار می‌گرفت، اما اگر ارز به صورت گواهی در اختیار مردم قرار بگیرد به صورت ریالی و در تعامل با بانک ها خرید و فروش خواهد شد، پس وجه تخریبی ندارد و قابل رصد است.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به وضعیت سایر کشورها در نظارت به خرید و فروش سکه و طلا گفت: در سایر کشورهای دنیا اگر فردی بیش از حد طلا، سکه و شمش داشته باشد احتمال دستگیری آن فرد وجود دارد، بنابراین بهتر است در کشور ما نیز گام هایی در این حوزه برداشته شود، همچنین باید به تقاضاهای مشروع در کانال خود پاسخ داده شود و نیز تقاضاهای غیر مشروع  به سمت بازارهای مولد هدایت شود.

رهگشا در رابطه با مزایای اوراق گواهی ارزی گفت: به دلیل التهابات و تورم در کشور، مردم علاقه دارند پول‌های خود را به ارز تبدیل کنند که به علت بی‌ثباتی اقتصادی نمی‌توان به آن‌ها ایراد گرفت البته نباید این تبدیل دارایی از طریق اسکناس باشد بلکه باید از روش گواهی ارزی صورت بگیرد تا افزایش در اسکناس ارزی اتفاق نیفتد.

وی افزود: بهترین روش  پاسخگویی به افراد متقاضی ارز، خریداری گواهی ارزی است، همچنین مردم می توانند در هنگام سر رسید معادل ریالی این اوراق را دریافت ‌کنند، در این روش، ثبت معاملات و هویت سنجی اتفاق می‌اُفتد، که منجر به به ثبات بازار می‌شود.

وی در پایان تاکید کرد: در هیچ کشوری مانند ایران به اندازه وسیع سکه مضروب و یا شمش طلا در اختیار مردم قرار داده نمی‌شود، همچنین در سایر کشورها اگر قرار به سرمایه‌گذاری در بازار طلا و سکه باشد این سرمایه‌گذاری از طریق گواهی صورت می‌گیرد. این گواهی‌ها از مالیات معافند اما بهتر است این معافیت حذف شود تا سرمایه به سمت بازارهای مولد حرکت کند.