استقبال از سهام بانک‌ هاچطور بود؟

با پایان فرصت پذیره‌نویسی صندوق‌های سرمایه‌گذاری دولتی بیش از ۳ میلیون و ۴۸۱ هزار نفر در واحدهای سرمایه‌گذاری مالی یکم مشارکت کردند. مشارکتی که سرمایه‌ای بالغ بر ۵ هزار و ۸۸۶ میلیارد تومان به همراه داشت. این صندوق که در بورس نیز با نماد «دارا یکم» قابل پذیره‌نویسی بود شامل برخی نمادهای گروه بانکی و بیمه‌ای بودند. سهام سه بانک صادرات، ملت و تجارت و همچنین باقیمانده سهام دولت در دو شرکت بیمه البرز و بیمه اتکایی امین، در این پذیره‌نویسی از سوی دولت عرضه شدند.

بدین ترتیب بزرگترین صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) با نزدیک سه میلیون و ۵۰۰ هزار سهامدار حقیقی تشکیل شد که از میان آنها تنها یک میلیون نفر دارای کدبورسی بودند. البته به گفته معاون وزیر اقتصاد دو صندوق ETF دیگر نظیر این صندوق نیز در تیر و مرداد عرضه خواهد شد. در این پذیره‌نویسی هر کد ملی می‌توانست ۲۰۰ واحد از این صندوق را با مبلغ ۱۰ هزار تومان به ازای هر واحد را با تخفیف ۳۰ درصدی خریداری کند. این در حالی است که بر اساس محاسبات انجام شده، هر واحد ۱۰ هزارتومانی از این صندوق، در پایان اردیبهشت حدود ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان ارزش داشت.

بر اساس اعلام وزارت اقتصاد، امکان معامله این واحدهای سرمایه‌گذاری از تیرماه فراهم می‌شود و هیچ محدودیتی در خرید یا فروش این صندوق‌ها در بورس نخواهد بود. با این حال هر چه به پایان پذیره‌نویسی این صندوق‌ها نزدیکتر شدیم، قیمت سهام بانکی حاضر در این صندوق‌ها روندی نزولی در پیش گرفت، تا میزان تخفیف در نظر گرفته شده برای هر واحد این صندوق نسبت به بهای روز کمی کاهش پیدا کند. موضوعی که نگرانی‌هایی را در خصوص ادامه این روند نزولی در میان سهامداران ایجاد کرده است.

برخی تحلیلگران معتقدند اگر چه قیمت ارائه شدی فعلی برای این صندوق‌ها ارزان‌تر از قیمت روز است، اما با توجه به غیرقابل معامله بودن این صندوق‌ها تا تیر ماه ( که البته ابتدا اعلام شده بود که این صندوق‌ها تا دو ماه قابلیت معامله نخواهند داشت) و همچنین تداوم روند نزولی احتمالی قیمت سهام بانکی تا آن زمان، از جذابیت این سرمایه‌گذاری کاسته شود. اما یکی دیگر از چالش‌های این صندوق، تاثیر آن بر افرادی است که واحدهای این صندوق را خریداری نکرده‌اند. به اعتقاد برخی فعالان بورسی عدم موفقیت این صندوق‌های می‌تواند سهامداران بانک‌های تجارت، صادرات و ملت و همچنین دو بیمه حاضر در این صندوق را دچار دردسر کرده و موجب کاهش بازدهی و زیاندهی آنها شود. موضوعی که روند نزولی این روزهای نمادهای بزرگ بانکی گواه این مدعاست.

از سوی دیگر موافقان این صندوق‌ها بر این باورند که مزیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای مردم این است که اولا مدیریت این صندوق‌ها برعهده متخصصان حرفه‌ای است و دوم اینکه واحدهای این صندوق‌ها خود نوعی سبد سهام است که ریسک سرمایه‌گذاری در بورس را کاهش می‌دهد و در حقیقت حتی اگر نمادهای بورسی حاضر در این صندوق با سقوط مواجه شده و بازدهی منفی را به ثبت برسانند ممکن است موفقیت این صندوق‌ به صورت مستقل موجب افزایش قیمت هر واحد این صندوق‌ها شود. از سوی دیگر با اجرای این موضوع بازار سرمایه ایران نیز به معیارهای جهانی که ورود غیرمستقیم افراد به بازار سرمایه است، نزدیک شود.