بازگشت اعتماد به بورس

علی سعیدی اظهارکرد: با نیم نگاهی به بازار به نظر می‌آید که معاملات امروز به نسبت گذشته مسیر تحلیلی و عقلایی بیشتری را در پیش گرفته است.

معاون پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: در هفته‌های گذشته کلیت بازار سرمایه فارغ از اینکه در این بازار چه اتفاقی در حال رخداد است، وضعیت کاهش قیمت‌ها را تجربه می‌کرد ولی امروز سهم‌های زیادی - به ویژه سهام بنیادی - مثبت شده‌اند.

وی در تبیین شرایط فعلی ادامه داد: سرمایه‌گذاران همیشه برای بازار و سهام مختلف آن یک کف را در نظر دارند ؛ از طرفی شرکت‌ها محصولاتی را تولید می‌کنند و در بازار می‌فروشند که اخیرا قیمت فروش محصول آنها حدود ۵۰ درصد بالا رفته است.

سعیدی با بیان اینکه بعضی از این شرکت‌ها محصول خود را در بورس عرض می‌کنند و در بورس کالا افزایش قیمت اینها مشهود است، گفت: طبیعی است که اینها قبلا باید افزایش قیمت پیدا می‌کردند ولی به خاطر جو بازار و شرایط هیجانی، این اتفاق نمی‌افتاد.

عضو هیات مدیره بانک آینده ابراز امیدواری کرد: شرایط امروز به عنوان آغازین روز هفته ادامه پیدا کند و آن استحکامی که مورد نظر هست، در بازار تثبیت شود.

وی با اشاره به اهمیت نقدشوندگی و تلاش‌های اخیر سازمان بورس اظهار کرد: یکی از مسائلی که برای جمیع سرمایه‌گذاران بسیار مهم است، موضوع نقدشوندگی است. از طرفی سازمان بورس به عنوان متولی بازار و شورای‌عالی بورس به عنوان سیاستگذار در زمان‌های مختلف، استراتژی‌های متفاوتی را با توجه به وضعیت بازار اتخاذ می‌کنند که این، هم لازم است و هم مورد انتظار سرمایه‌گذاران در بازار است.

سعیدی افزود: اینکه قیمت‌های سهام افزایش یا کاهش پیدا کند، جزو طبیعت بازار است. بنابراین، ریسک قیمت ممکن است چندان سرمایه‌گذار را ناراحت نکند ؛ مسئله مهم تر، نقدشوندگی است و نقدشوندگی هم نهایتا به این معناست که سرمایه‌گذار هرگاه اراده کرد وارد شود، سهام به اندازه کافی برای خرید وجود داشته باشد ؛ از طرفی در زمان فروش هم خریدار وجود داشته باشد و این کاری است که معمولا بازارگردان‌ها انجام می‌دهند.

عضو هیات مدیره بانک آینده به اقدام سازمان بورس در الزام شرکت‌ها به بازارگردانی اشاره کرد و گفت: اینکه سازمان بورس بار دیگر این الزام را متذکر شد قطعا به نقدشوندگی بیشتر بازار کمک کرد.

وی افزود: صندوق‌های اختصاصی بازارگردانی هم از گذشته در بازار بودند که اینها نیز معافیت مالیاتی دارند؛ همین طور روی کارمزدی که به ارکان باید داده شود، معافیت وجود دارد و فقط مختصری کارمزد برای کارگزار درنظر گرفته می‌شود.

به گفته سعیدی، اگر روی فعالیت‌های خرید و فروش صندوق‌های اختصاصی بازارگردانی هم با توجه به اینکه از چنین معافیت هایی برخوردارند، نظارت بیشتری باشد تا تعهدات خود را انجام دهند، قطعا می‌تواند از جنبه نقدشوندگی کمک‌کننده باشد و اعتماد تازه‌ای را به بازار و فضای ذهنی سرمایه‌گذاران تزریق کند.

معاون پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه با بیان برخی دیگر از راهکارها برای افزایش نقدشوندگی در بازار سرمایه گفت: در کنار این اقدامات، گام‌های دیگری هم می‌توان برداشت که بورس‌های دنیا هم آن را تجربه کرده‌اند. مثلا معاملات اعتباری یکی از مواردی است که طبیعتا می‌تواند به نقدشوندگی سهام کمک کند.

سعیدی افزود: در این معاملات، ناظران در مواردی که بورس‌ها روند افزایشی خارج از حد معقول را تجربه می‌کنند، درصد اعتبار را کاهش می‌دهند تا اینکه شتاب قیمت‌ها کنترل شود. در مقابل، زمانی که بازارها حالت رکودی به خود می‌گیرند، درصد معاملات اعتباری بالا می‌رود و طبیعتا اگر در بورس ما هم این اتفاق رخ دهد، کمک‌کننده خواهد بود.

وی توضیح داد: به هر حال همان طور که راننده برای خودروی خود ترمز و دنده دارد، ریزساختارهای بازار سرمایه هم در اختیار سیاستگذار است و می‌تواند به واسطه آن سرعت را کم و زیاد کند. این البته به معنای تغییر مداوم مقررات نیست و طبیعتا مقررات باید یک ثبات نسبی داشته باشند، ولی روی بعضی از ریزساختارها می‌شود این کار را انجام داد.

سعیدی گفت: بین سرمایه‌گذاران باید این مفاهمه برقرار باشد تا آنها هم بدانند تنظیم ریزساختارها در اختیار سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر است و این را به حساب تغییر مقررات نگذارند. هرچند این هم حرف درستی است که مقررات نباید زیاد دستخوش تغییر شود.بنابراین اگر این درک متقابل ایجاد شود که چه تفاوتی بین مقررات و ریزساختارها وجود دارد، آن زمان می‌شود انتظارات را هم مدیریت کرد.

وی با تاکید بر لزوم حفظ استقلال سازمان بورس اظهارکرد: با توجه به تصریحی که در قانون بازار اوراق بهادار وجود دارد مبنی بر اینکه سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر یک نهاد عمومی غیردولتی است و اینکه اعضای هیات مدیره انحصارا باید از بخش خصوصی باشند و همین طور این الزام که عمده اعضای شورای‌عالی بورس از بخش غیر دولتی باشند، این استقلال باید محترم شمرده شود.

معاون پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: همانظور که نهاد ناظر بازار پول (بانک مرکزی) نیاز دارد که این استقلال را داشته باشد و در زمان استقلال می‌تواند سیاست‌های خود را به نحو بهتری به اجرا دربیاورد، در مورد نهاد ناظر بورس هم حفظ این استقلال کاملا حیاتی است.

وی با بیان اینکه قانونگذار نیز در زمان تصویب قانون بازار اوراق بهادار به این مسئله مهم توجه داشته که استقلال سازمان بورس رعایت شود، افزود: اینکه این استقلال به رسمیت شناخته و بر غیر دولتی بودن این نهاد تاکید شود، می‌تواند یکی از مسیرهایی باشد که سازمان بورس را در ایفای وظایف به نحو عالی کمک کند و باعث شود مداخلات کمتری در فرآیند تصمیم گیری‌های این نهاد شکل بگیرد.