بهترین راهکار برای عرضه اولیه استارت آپ ها

برخی از کارشناسان و فعالان اکوسیستم استارتاپی، می گویند موضوع عرضه سهام تیم‌های فناورانه در بازار سرمایه، تنها در حد حرف بوده و هنوز هیچ اقدام عملی‌ای در این زمینه انجام نشده است.در این میان پرسش‌هایی نیز در مورد شرایط قانونی ورود استارتاپ‌ها به بازار سرمایه مطرح شده؛ اینکه آن‌ها به چه صورت و در کدام بازار می‌توانند حضور داشته باشند، در همین راستا ما در گسترش نیوز گفتگویی انجام دادیم با فردین آقابزرگی کارشناس بورس و نظر وی را درباره این موضوع پرسیدیم برای خواندن این گزارش با گسترش نیوز همراه باشید:

فردین آقابزرگی کارشناس بازارسرمایه در گفتگو با خبرنگار بورس گسترش نیوز درباره راهکاری برای کاهش سختگیرانه عرضه اولیه استارت آپ ها در بورس اظهار کرد: یکسری مطالعات که در دنیا همواره صورت می گیرد بوک بیلدینگ را مبنای عرضه های اولیه قرار داده است اما متاسفانه طبق روالی که در ایران با محوریت بومی سازی صورت می گیرد به کلی عرضه های اولیه از بوک بیلدینگ جدا شد و طوری پیش می رود که چیزی جز دردسر برای کارگزار و سهام داران خرد نخواهد داشت وفقط رفع تکلیف است.

بازگشت به ادبیات و اقتصاد اکادمیک

وی ادامه داد: بنظر بنده بهترین راهکار این است که به ادبیات اقتصاد و اکادمیک و تجربه بین المللی برگردیم و برای عبور از چالش، رجوع به فلسفه وجودی و تجربه بوک بیلدینگ ها است که باید تعداد و نرخ تعیین کند که با هرکس با نرخ بالاتر علاقه به خرید دارد معامله صورت گیرد.

آقابزرگی ادامه داد: مشکلی بزرگی که این عرضه اولیه ها ایجاد می کند این است که مسئولیت قیمت گذاری را بر عهده سازمان و یا مشاوره عرضه قرار می دهد، بهترین راهکار اجرای دقیق و تجربه شده نظام بوک بیلدینگ است.

وی در ادامه درباره شرایط قانونی ورود استارت آپ ها به بورس گفت: فلسفه ایجاد بورس در دنیا به منظور تامین مالی بنگاه های اقتصادی بوده است و معامله در بازار ثانویه یک رکن ثانویه است و در درجه اول تجهیز بنگاه ها و منابع مالی برای شکل گیری و بهبود وضیعت تولید و عملکرد شرکت ها اعم از شرکت های فعال و یا تازه تاسیس و دانش بنیان است.

این کارشناس بورس ادامه داد: نقطه اتکا و قوت بورس وبازر سرمایه زمانی بهتر نمود پیدا می کند که بتوانیم چند بنگاه اقتصاد را تجهیز کنیم و بدانیم چند استارت آپ از آن شرکت ها شکل گرفته است.

وی در ادامه اظهار کرد: در یک مقایسه متوجه می شویم که از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۹ حجم تامین مالی از بازار اولیه در مقایسه با حجم معاملات در بازار ثانویه روند معکوس پیدا کرده است، ضمن اینکه مشارکت در تامین مالی بنگاه های اقتصادی با محوریت بخش خصوصی رسالت بورس است و قانون می تواند در این رابطه اصلاح شود.

چرایی عدم عرضه استارت آپ ها در بورس

سخن پایانی: واقعیت این است که یک فاصله بین بازارهای اولیه و ثانویه ما وجود داردکه معمولاً در کشورهایی دارای بازارهای سرمایه محور ، این فاصله کم است. ما در دنیا دو دسته اقتصاد داریم، اقتصاد بانک محور و اقتصاد بازار سرمایه محور، به عنوان نمونه می توان از ژاپن و آلمان به عنوان کشورهای بانک محور و انگلیس و آمریکا به عنوان اقتصاد بازار سرمایه محور اسم برد، در این دو مدل بازار، وضعیت استارت آپ‌ها خیلی متفاوت است.

نکته قابل توجه این است که تعداد استارت‌آپ هایی که در آلمان یا ژاپن وجود دارد بسیار کمتر از امریکا و انگلیس است، زیرا استارت آپ‌ها نمی توانند بر اساس تسهیلات بانکی فعالیت کنند و اهرم حرکت این شرکت ها برای پیشرفت بیشتر، توجه به حضور این شرکت ها در بازار سرمایه است، به عنوان مثال در کشور امریکا شرکتی به صورت سهامی عام تأسیس می شود و در لیست خرید سهام‌های صورتی قرار می گیرد و به مرور صعودی می شود و سرمایه گذاران به اصطلاح جسور در آن سرمایه گذاری می کنند و نهایت به شرکت‌های اصطلاحاً«اسب شاخ‌دار» تبدیل می شوند و بعد به رشد بیشتری می‌رسند.

اما در کشور ما چون تأسیس شرکت‌های سهامی عام بسیار دشوار است، و از طرفی نیز بازار سهام‌های اولیه ما محدود است، فرآیندی که بتوان یک استارت آپ را از بازار سرمایه عرضه کرد بسیار سخت است و چون فاصله بین بازار اولیه و ثانویه زیاد است ما با چالشی روبرو هستیم که شرکت های خوب استارت آپی به صورت سهامی عام نیستند و سهام‌شان در بازارهای سرمایه نیست.