حمایت بورس از سهامداران

مجید عشقی درمورد فروش اوراق توضیح داد: اتفاقی که درخصوص تأمین مالی در این مدت رخ داد، این بود که قرار شد کسری بودجه از طریق انتشار اوراق برطرف شود. تلاش این بوده است که همزمان با انتشار اوراق، بحث بازخرید اوراق قبلی هم انجام شود تا بین منابع تزریق شده به بازار و منابعی که از بازار خارج می‌شود، تعادل برقرار شود.

سعی شده است به بزرگ شدن نهادهای مالی مانند صندوق‌ها کمک شود تا جذب منابع برای آن‌ها راحت‌تر شده و قادر به جذب این منابع باشند. از سوی دیگر، در این مدت در فرایند افزایش سرمایه شرکت‌ها هم تسهیلات لازم صورت گرفت. هرچند به دلیل اتفاقات رخ داده در بازار پول و افزایش سود بین بانکی، تأمین مالی برای شرکت‌ها دشوار شده و فشار روی بانک‌ها زیاد است، اما امیدواریم در آینده با تعدیل بخشی این سیاست‌ها، فشارها کاهش یابد.

وی به این سوال که آیا فروش اوراق به بازار سرمایه ارتباطی ندارد؟ پاسخ داد: اینکه بگوییم فروش اوراق هیچ ارتباطی به بازار سرمایه ندارد صحیح نیست؛ چراکه بازارها به یکدیگر مرتبط هستند. اما این ارتباط یک به یک و مستقیم نیست و تأثیر اوراق بسیار کم است. ذائقه ریسک سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه بسیار متفاوت است.

افرادی که ریسک پذیرتر هستند هیچگاه در قبال فروش سهام، اوراق نمی‌خرند. این درحالی است که مشتری صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا اوراق با درآمد ثابت، افرادی ریسک گریز هستند. بنابراین می‌توان دو جامعه سرمایه‌گذاری متفاوت از هم را در نظر گرفت.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درمورد اینکه در بودجه ۱۴۰۰ انتشار چه میزان اوراق پیش بینی و چه میزان از آن منتشر شده است، گفت: تا کنون حدود ۱۳۰ هزار میلیارد تومان همه انواع اوراق منتشر شده که عمده آن از نوع اخزا بوده(مطالبات پیمانکاران) که تأمین مالی دولت محسوب نمی شود.

از این ۱۳۰ همت حدود ۵۱ همت اوراق تأمین مالی اسلامی دولت بوده و طی همین مدت که ۵۱ همت اوراق جدید منتشر و فروخته شده ۵۸ همت اوراق سر رسید شده قبلی تسویه شده است. بنا براین به صورت خالص بیش از انکه دولت جذب منبع داشته باشد، پرداخت پول داشته و عملاً صندوق ها جذب منبع داشته اند.

عشقی با تاکید بر اینکه اوراق بر اساس کشش بازار عرضه می‌شود، اظهار کرد: برای مثال هفته قبل قرار بود ۱۰ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر شود اما حدود ۷۵۰۰ هزار میلیارد تومان منتشر شد که بر اساس درخواست صندوق‌ها، بانک‌ها و سایر نهادهای مالی بود.

از سوی دیگر کل این مبلغ، مجدداً به سیستم بانکی، بیمه‌ها و صندوق‌های سرمایه گذاری برگشته است. بنابراین این عدد به صورت خالص روی بازار تأثیری نداشت. باید به این نکته نیز

اشاره کنم که بخشی از اوراق منتشره، اوراق نقدی نیست بلکه نزد پیمانکاران است. بسیاری از این افراد نیز اوراق خود را عرضه نمی‌کنند و تا زمان سررسید نزد خود نگه می‌دارند. بنابراین این اوراق با اینکه پذیرش شده است و در آمار نیز محاسبه می‌شود، روی بازار تأثیری ندارد چراکه برای تأمین مالی دولت نبوده است. طبق اخرین آمار بیش از ۸۰ درصد پیمان‌کاران، اوراق را تا زمان سررسید نزد خود نگه داشته‌اند.

هدف سازمان، برگرداندن اعتماد سهامداران

وی در ادامه درمورد اقدامات سازمان برای برگرداندن اعتماد سهامداران خرد به بازار توضیح داد: ثبات در بازار باعث بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران عمده و خرد می‌شود. شفافیت اطلاعات مالی و اطلاعات منتشره شرکت‌ها توسط سازمان پیگیری می‌شود.

اگر اطلاعاتی که روی کدال منتشر می‌شود و اطلاعاتی که در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد، شفاف باشد، سرمایه‌گذار می‌تواند اعتماد کند. منظور از اطلاعات شفاف، این است که صورت‌های مالی شرکت‌ها که در کدال منتشر می‌شود، مبهم و متناقض نباشد. درحال حاضر در چند صنعت از جمله صنعت بانک‌داری، تناقض وجود دارد. اگر این مشکل حل شود، اطلاعات مالی شفاف شده و در نتیجه اعتماد سرمایه گذاران به بازار برمی‌گردد.

رئیس سازمان بورس با تاکید بر اینکه بی اعتمادی به بازار سرمایه فقط منشأ درونی ندارد، گفت: برای مثال، موضوع قراردادهای بلندمدت، تأمین خوراک صنایع، بسیار مهم است. تأکید سازمان بورس این است که روابط مالی به صورت بلند مدت مشخص شود تا یک شرکت پتروشیمی یا پالایشگاهی بداند نحوه محاسبه خوراک تا ۱۰ سال آینده به چه صورت خواهد بود

؟ اگر تکلیف این موضوعات به صورت بلند مدت مشخص باشد، سرمایه‌گذار نیز تکلیف خود را می‌داند.

در این راستا سیاستی که سازمان بورس دنبال کرد و خوشبختانه سیاست‌گذاران دولتی از جمله وزیر اقتصاد، معاون اول رئیس جمهور و رئیس جمهور روی آن تأکید دارند این است که بتوانیم ثبات را در سیاست‌ها به نحوی اعلام کنیم که سهامداران و شرکت‌ها تکلیف خود را بدانند و قادر باشند در بلند مدت برنامه‌ریزی کنند. رویکرد کلی دولت حذف قیمت گذاری دستوری است.

طراحی بسته سهام عدالت

طبق اعلام وزارت اقتصاد، عشقی در ادامه درمورد آخرین وضعیت سهام عدالت توضیح داد: درمورد سهام عدالت باید به مرور تصمیم‌گیری شود. اما به نظر من با توجه به ارزندگی این سهام و وضعیت کنونی بازار، مشمولان برای فروش عجله نداشته باشند و به سهام عدالت به عنوان یک سرمایه گذاری بلند مدت نگاه کنند.

فروش سهام عدالت، مخصوصا در این نوسانات به ضرر مردم است. بحث بازارگردانی سهام شرکت‌های سرمایه گذاری استانی و نحوه فروش سهام عدالت چه در روش مستقیم چه در روش غیرمستقیم درحال برنامه ریزی است. به طور کلی قرار شده است، بسته سیاست‌گذاری سهام عدالت طراحی و در شورای عالی بورس مطرح شود.

آخرین وضعیت تزریق منابع از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار

وی درمورد مصوبه تزریق منابع از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه گفت:

این مصوبه درحال پیگیری است. البته بخشی از آن تزریق شده است و تلاش می‌کنیم این منابع به صورت مستمر و هر ساله به صندوق تثبیت تزریق شود. دولت سیاستی دارد که ارز صندوق توسعه ملی به ریال تبدیل نشود و منابع از محل ریال‌هایی که قبلا تبدیل شده است به صندوق تثبیت تزریق شود.

اما به نظر من با بازگشت اعتماد و ثبات به بازار سرمایه نیازی به منابع صندوق نخواهیم داشت. هرچند صندوق تثبیت و توسعه بازار در جایی که لازم باشد ورود پیدا می کند اما تلاش این است که کمترین حضور را داشته باشد تا بازار به حالت عادی برگردد.

راهکار سازمان بورس برای حمایت از سهامداران خرد

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درمورد راهکار سازمان بورس برای حمایت از سهامداران خرد توضیح داد: سازمان بورس در ادامه حمایت از سهامداران خرد از طریق انتشار اوراق اختیار تبعی، از دیگر شرکت‌ها، مخصوصاً شرکت‌های بزرگ که تاکنون اوراق اختیار تبعی را منتشر نکرده اند، خواسته است، در سررسید ها و قیمت های متنوع تر این اوراق را منتشر کنند.

به زبان ساده، این اوراق، بیمه سهام شده و به سهامدار این اطمینان را می دهد که قیمت سهم در یک بازه زمانی مشخص به قیمت خاصی خواهد رسید. یعنی سهم ارزنده است و رشد متعادل خواهد داشت. سازمان درحال انجام و پذیرش این فرایند است و سعی می‌کند روند مستمری باشد.

از طرف دیگر سعی می‌شود زیرساخت‌های فنی لازم برای پرداخت سود از طریق سجام فراهم شود که سهامداران ناچار نباشند برای دریافت سود به شرکت‌ها و بانک‌ها مراجعه کنند. البته این اراده باید از سمت شرکت‌ها نیز وجود داشته باشد.