افزایش سند باکس های بخشی /آغاز فعالیت سندباکسی وزارت صمت

رئیس مرکز فناوری اطلاعات وزارت امور اقتصاد و دارایی خبر از تشکیل سه سندباکس بخشی طی ۶ ماه گذشته داد. طبق گفته احمد تقوایی نجیب سندباکس بیمه مرکزی، سندباکس وزارت ارتباطات و سندباکس وزارت صمت سندباکس‌های بخشی بودند در این دوره فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.

با تشکیل این سه سندباکس بخشی، تعداد سندباکس‌های بخشی به ۵ سندباکس می‌رسد. سندباکس بورس و سندباکس بانک مرکزی از دیگر سندباکس‌هایی بودند که تا کنون شکل گرفته‌اند.

به گفته تقوایی‌نجیب، حوزه‌های تخصصی محدودیتی بابت راه‌اندازی سندباکس بخشی در صورتی که دلایل قانع‌کننده‌ای برای اعضای کمیسیون و اعضای کارگروه ارائه کنند، ندارند.

سند باکس یا محیط آزمون؛ فضا و محیطی کنترل شده است که در آن کسب وکارهای جدید طبق شرایط خاصی می‌توانند برای دوره محدودی و با تعداد کاربر محدودی فعالیت کنند. سندباکس یا محیط آزمون براساس دستورالعمل ایجاد نظام مدیریت یکپارچه محیط‌های آزمون تنظیم‌گری کسب و کارهای نوآورانه در فضای مجازی تشکیل شد و پس از تصویب و ابلاغ این  دستورالعمل اولین جلسه کارگروه سندباکس در شهریور ماه ۹۹ برگزار شد.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات، امنیت فضای مجازی و اقتصاد هوشمند وزارت امور اقتصادی و دارایی، احمد تقوایی نجیب معتقد است سندباکس به فکر توسعه حوزه کسب‌وکارها است نه محدودیت. او اصلاح قوانین و مقررات را در افق بلندمدت سندباکس امکان‌پذیر می‌داند. اما برخی از کسب‌وکارها در سه چهار سال اخیر با سدهای متعدد تنظیم‌گری و نهاد مجوزمحور و تصدی‌گر مواجه شدند و همچنان نتوانسته‌اند در مسیر توسعه قرار بگیرند.

احمد تقوایی‌نجیب گفت: سندباکس وزارت اقتصاد مجموعه‌ای از سیزده، چهارده نهاد است که جلسات کارگروه تشکیل می‌دهند، وقتی تعداد نفرات از یک حدی بیشتر شود، تصمیم‌گیری در آن جلسات آسان نیست و هر گروه اگر از منظر خودشان موضوع را بررسی می‌کنندو طبق محدودیت‌ها به نتیجه نمی‌رسد.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات، امنیت فضای مجازی و اقتصاد هوشمند گفت: ما در سندباکس خود وزارت اقتصاد، در دبیرخانه اول طرح را کامل دریافت می‌کنیم و بعد از آن به سندباکس بخشی ارجاع می‌دهیم.

تقوایی‌نجیب اشاره کرد که حدود سه ماه است که این مسیر اصلاح شده است و الان این درگاه قابل بهره‌برداری است و یک تعداد هم درخواست آماری ثبت شده است. مهم این است که از زمانی که درخواستی دریافت می‌شود، دبیرخانه کارگروه در جریان است و ارجاعات را می‌بیند.

درواقع چیزی که الان از سمت دبیرخانه به سمت سندباکس‌های بخشی انتقال داده می‌شود، این است که اگرسندباکس‌های بخشی فعالیتی انجام دهند،‌ می‌توانند در مسیر تصمیم‌گیری مشارکت کنند.

احمد تقوایی نجیب، رئیس مرکز فناوری اطلاعات، امنیت فضای مجازی و اقتصاد هوشمند وزارت امور اقتصادی و دارایی

ضرب‌الاجل کار سندباکس

تقوایی‌نجیب گفت با تصویب خود کارگروه مجوز‌های سندباکس‌های بخشی یک بازه زمانی یک ساله خواهد داشت و اگر سندباکس در این دوره زمانی به نتیجه خاصی نرسید دیگر مجوزش تمدید نمی‌شود.

او درباره بررسی سایر کشورها در این حوزه گفت: ما یک ارزیابی را انجام دادیم و یکی دو تا کشور را بررسی کردیم که سندباکس‌های خوبی داشتند، در آن کشور هجده طرح در سندباکس ثبت شده بود که دو تا از آنها مجوز گرفته بود.

تقوایی نجیب در پاسخ به این سوال که سندباکس‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید گفت: هم‌اکنون سه سرفصل مورد تأیید در حال اجرا وجود دارد، یکی برای حوزه بورس و دو تا هم برای حوزه بیمه‌مرکزی است که تقریباً یک سال است در حال آزمون است و در حال بهره‌برداری هستند. اما الان برای ارزیابی این تعداد سندباکسی که شکل گرفته است زود است. قبل‌تر فقط دو سندباکس بانک مرکزی و بورس را داشیم که تا مدت زیادی هیچ مصوبه‌ای نداشتند.

او درباره زمان ارزیابی عملکرد دوره جدید سندباکس گفت: تا آخر سال زمان لازم داریم و شش ماه آینده زمانی خواهد بود که نتایج این مسیری که طی کرده‌ایم را ارزیابی کنیم.

برخی موضوع سندباکس را تا سطح مجوزدهی پایین می‌آورند

احمد نوروزی، دبیر کارگروه یکپارچه مدیریت و هماهنگی محیط‌های آزمون گفت: سندباکس در یک بازه پانزده ساله مطرح است که شروع شده و یک نوع نوینی از تنظیم‌گری در قالب موضوعات تنظیم‌یار و تسهیل‌کننده تنظیم‌گری در حوزه‌های فین‌تک و در حوزه‌های پولی و اقتصاد دیجیتال آمد و پا به عرصه تنظیم‌گری گذاشت. یعنی با یک مفهوم جدید در حوزه حکمرانی اقتصاد دیجیتال ما مواجه بودیم.

احمد نوروزی، دبیر کارگروه یکپارچه مدیریت و هماهنگی محیط‌های آزمون

به گفته نوروزی، سندباکس و تفکر سندباکسی در حکمرانی را ما باید یک الگوی نوینی در حکمرانی اقتصاد دیجیتال تلقی کنیم و نه صرفاً یک ابزار محدود اعطای مجوز و مجوزدهی به کسب و کار زیرا هدف مجوزدهی به کسب و کار نیست.

نوروزی معتقد است که هدف اصلی سندباکس، حمایت‌گری از کسب‌وکارهاست. حمایت‌گری دو تا جنبه دارد، یک جنبه حمایتگری برای کسب‌وکار، و یک جنبه حمایتگری برای حاکمیت که بتواند آن نسخه تنظیم‌گری و حکمرانی بهینه خودش را بر این اکوسیستم با قبول و پذیرش بازیگران جدید، ایجاد کند.

نوروزی ادامه داد: بیزینس مدل‌ها را باید همان طور که هستند بپذیریم، نه اینکه پیشنهاد تغییر آن بیزینس مدل را بدهیم، چون هدف ما شناخت بیشتر و بهتر این بیزنیس مدل و تنظیم‌گری بهینه است. پس خود آنچه که واقعاً‌ کسب و کار است برای ما اهمیت دارد.