پیش به سوی آشفتگی شدید در بازار مرغ

در حالی که از مدت‌ها قبل، فعالان بخش خصوصی درباره شرایط تولید مرغ در کشور و بازار این محصول هشدار می‌دادند، بی‌توجهی مسئولان به این هشدارها، منجر به اوج گرفتن نابسامانی‌ها در بازار شده است.

گزارشات میدانی نشان می‌ دهد که قیمت مرغ که از مدت‌ها قبل در بازار دو نرخی شده بود، مجدداً روند صعودی در پیش گرفته و قیمت آن در مراکز خرده فروشی به ۳۶ هزار و ۵۰۰ تومان و بعضاً بیشتر، رسیده در حالی که نرخ مصوب این کالا ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان است ضمن اینکه عرضه آن نیز نسبت به هفته‌های قبل محدودتر شده و آن طور که مردم اظهار می‌کنند برای خرید این کالا مجبور هستند به چندین مرکز خرید مراجعه کنند. در میادین میوه وتره بار هم که عرضه مرغ به قیمت مصوب بصورت روزانه در حال انجام است، از یک سو میزان عرضه کاهش یافته و از سوی دیگر افزایش رجوع مردم به میادین برای خرید به نرخ مصوب، موجب شکل گیری صف‌های طولانی در میادین شده است.

فروردین ۱۴۰۰؛ هشدار مرغداران درباره وضعیت جوجه یک‌روزه

هشدار فعالان صنعت طیور درباره وضعیت تولید مرغ از اواخر فروردین سال‌جاری شروع شد و در تاریخ ۲۸ فروردین ماه ۱۴۰۰ بود که کانون سراسری مرغداران گوشتی در نامه‌ای به وزارت خانه‌های جهاد کشاورزی و صمت با اشاره به شکل گیری بازار سیاه جوجه گوشتی، اعلام کرد: اگر قیمت جوجه یک روزه تا هفته آینده به قیمت مصوب نرسد، این تشکل صنفی مسئولیتی درباره کاهش تولید مرغ ندارد.

اردیبهشت ۱۴۰۰؛ انتقاد مرغداران ازعدم کنترل قیمت مؤلفه‌های تولید و سرکوب نرخ مرغ

۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۰ نیز مرغداران در نامه‌ای به کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی خواستار کنترل قیمت مؤلفه‌های تولید شدند.

کانون سراسری مرغداران گوشتی کشور در این نامه ضمن انتقاد از دخالت دولت در بازار مرغ و سرکوب قیمتی این کالا، خواستار کنترل قیمت مؤلفه‌های تولید مرغ شد و تاکید کرد که اعلام آمار ساختگی و ادعاهای غیر واقعی در خوب نشان دادن شرایط و عملکرد دولت، واقعیت را تغییر نمی‌دهد.

همچنین در تاریخ ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۰، حبیب اسداله‌نژاد، نایب رئیس کانون سراسری مرغداران گوشتی با بیان اینکه افزایش قیمت مؤلفه‌های تولید، بازار مرغ را بی‌ثبات می‌کند، گفت: بعد از اینکه دولت با تأخیر چندماهه، یازدهم فروردین ماه با اصلاح قیمت، نرخ هر کیلوگرم مرغ زنده را ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومان و مرغ گرم را ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان اعلام کرد انتظار این بود که قیمت مؤلفه‌های تولید افزایش نیابد، اما این انتظار برآورده نشد. (جزئیات بیشتر را اینجا بخوانید)

خرداد ۱۴۰۰؛ هشدار تولیدکنندگان درباره بازار نابسامان جوجه یک‌روزه و لزوم اتخاذ تدابیر لازم از سوی دولت

اواخر خرداد ماه سالجاری نیز، حبیب اسدالله نژاد، نایب رئیس کانون سراسری مرغداران گوشتی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: نرخ مصوب جوجه یک‌ روزه گوشتی ۴.۲۰۰ تومان است اما جوجه با این قیمت یافت نمی‌شود.

وی با بیان اینکه مسئولان باید در کنترل قیمت مؤلفه‌های تولید، تدابیر بیشتری اتخاذ و این مساله را مدیریت کنند، گفت: افزایش قیمت مؤلفه‌های تولید، افزایش قیمت تمام شده را به دنبال دارد و به دلیل سرکوب قیمتی که از سوی دولت برای محصول نهایی اتفاق می‌افتد، گاهاً تولیدکنندگان زیان می‌کنند به طور مثال بعد از تصویب و اعلام قیمت ۲۴۹۰۰ تومانی تاکنون ما شاهد افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی قیمت مؤلفه‌های تولید مانند جوجه، ذرت، سویا، حمل و ریز مغذی‌ها بوده‌ایم اما این اثرات را در قیمت فعلی مرغ نمی‌بینیم و اصلاح قیمت صورت نگرفته است. البته برخی از این افزایش قیمت مؤلفه‌ها مانند جوجه مربوط به‌عدم نظارت و سودجویی در بازار است که متأسفانه دولت نسبت به آن بی‌تفاوت است.

تیر ۱۴۰۰؛ مرغداران با کمبود نهاده‌های دامی مواجه هستند

اوایل تیر ماه جاری، محمد یوسفی، رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی با اشاره به اینکه در حال حاضر مشکل اصلی تولید کمبود نهاده‌های دامی است، گفت: در حال حاضر بحث اصلی که مطرح است، مسئله بودن و نبودن است. زمانی که‌دان در اختیار مرغداران قرار نگیرد، جوجه ریزی نیست و براساس برنامه ریزی و پیش بینی‌های انجام شده، صورت نخواهد گرفت و واحدهای مرغ مادر نیز تولید خود را کاهش می‌دهند. بنابراین این احتمال وجود دارد که با کاهش شدید تولید مواجه شویم.

همچنین در تاریخ ۱۳ تیر ۱۴۰۰، کانون سراسری مرغداران گوشتی در نامه‌ای به وزیر جهاد کشاورزی خواستار بازنگری در قیمت مصوب مرغ با توجه به افزایش نرخ مؤلفه‌های تولید شدند و اعلام کردند که قیمت مرغ اصلاح نشود، تولید آن کاهش می‌یابد.

گرمای هوا، مشکلات تولید را تشدید کرد

در کنار مشکلات مذکور، گرمای شدید هوا نیز مزید بر علت شده تا تولید مرغ در هفته‌های اخیر دچار چالش جدی شود و قیمت آن روند صعودی را پیش بگیرد، در همین زمینه حبیب اسدالله نژاد، نایب رئیس کانون سراسری مرغداران گوشتی با بیان اینکه طی هفته‌های اخیر، تولید مرغ دچار چالش‌های جدی شده است،

کاهش تولید، تلفات وعدم وزن گیری مناسب مرغ‌ها را بخاطر استرس گرمایی از جمله این چالش‌ها عنوان و اضافه کرد: گرمای شدید علاوه بر اینکه باعث شده مرغ‌ها به وزن مناسب نرسند، باعث ایجاد تلفات در جمعیت آن‌ها نیز شده است.

این فعال بخش خصوصی همچنین با اشاره به تداوم کمبود جوجه یک روزه از بی‌توجهی مسئولین به این مسأله انتقاد کرد و گفت: ماه‌هاست که با کمبود و گرانی جوجه یک روزه مواجه هستیم و این مشکل کماکان پابرجاست.

اسدالله نژاد با بیان اینکه قیمت جوجه یک روزه هم اکنون بالای ۷۵۰۰ تومان است، افزود: این در حالی است که نرخ مصوب جوجه یک روزه گوشتی ۴۲۰۰ تومان است.

سرکوب قیمت تولید را کاهش داد

وی همچنین از سیاست دولت در سرکوب قیمت مرغ علیرغم افزایش قیمت نهاده‌ها انتقاد کرد و افزود: بعد از اینکه قیمت مرغ ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان تعیین شد، هم شاهد افزایش نرخ مصوب نهاده‌ها بودیم و هم قیمت جوجه یک روزه افزایش شدید داشته اما نرخ مصوب مرغ تغییری نکرده و دولت به بهانه حمایت از مصرف کنندگان، زیر بار اصلاح قیمت نمی‌رود که منطقی نیست.

این فعال بخش خصوصی تأخیر بیش از یک ماه در بارگیری نهاده‌های دامی را پس از خرید این محصولات، از دیگر مشکلات مرغداران عنوان کرد.

با توجه به اتفاقاتی که سال گذشته در حوزه تولید و تأمین مرغ رخ داد، انتظار می‌رفت که دولتمردان با اصلاح مجموع سیاست‌گذاری‌ها در این حوزه، زمینه رونق تولید در این صنعت را فراهم کنند اما تداوم سیاست‌های غلط سه سال گذشته اکنون بار دیگر بحران تازه‌ای را در این صنعت رقم زده است که هم منجر به بحران تولید شده، هم مصرف کنندگان را متضرر کرده است چرا که کاهش تولید و کاهش عرضه مرغ به بازار، منجر به افزایش شدید قیمت شده است. در حالی که اگر دولت از سرکوب قیمت دست برمی داشت و بر قیمت دستوری خود پافشاری نمی‌کرد، قیمت مرغ اندکی افزایش می‌یافت اما تولید در وضعیت رونق و حفظ اشتغال ادامه می‌یافت و با وفور عرضه مرغ به بازار، مردم به این ماده پروتئینی به راحتی دسترسی پیدا می‌کردند. اما اکنون با تداوم سیاست‌های غلط دولت، احتمال اینکه دولت ناچار شود با صرف منابع ارزی کشور، به واردات روی بیاورد بالاست.

نکته قابل توجه و عجیب در این میان، بی‌توجهی مسئولان به وضعیت تولید داخل، بحث اشتغال‌زایی و حفظ منابع ارزی کشور است و به نظر می‌رسد هشدارها و مباحث کارشناسی که مطرح می‌شود برای مسئولان اهمیت ندارد و همواره تنها اقدام محکمی که از مسئولان در زمینه تنظیم بازار شاهد هستیم ممنوعیت ناگهانی صادرات یا واردات کالا به کشور است که این اقدامات نیز معمولاً راه به جایی نمی‌برد و علاوه بر اینکه تولیدکننده نابود می‌شود، مصرف کننده نیز زیان بزرگی می‌کند. بدیهی است اصرار به تداوم سیاست‌های غلط سه سال گذشته اکنون دیگر نمی‌تواند ناشی از ناآگاهی یا بی‌اطلاعی باشد و جای سوال دارد که چرا عده‌ای کمر به نابودی صنعت دام و طیور کشور بسته اند.