مهم ترین اصول درمان کبد چرب چیست؟

تجمع چربی در درون بافت کبد را کبد چرب گویند که ممکن است تجمع چربی باشد و یا گاه‌گاهی همراه با التهاب باشد و چنانچه مراحل پیشرفته آن را در نظر بگیریم ممکن است منجر به فیبروز کبد و یا نهایتاً بیماری سیروز در درصدی از موارد رخ دهد.

تشخیص کبد چرب با انجام سونوگرافی ساده

 چاقی شکمی در بین مردان و زنان به‌عنوان سندرم متابولیک در نظر می‌گیریم که یکی از معیارهای این سندرم اندازه دور شکم است چنانچه در خانم‌ها بیش از ۸۸ و در مردان ۹۲ سانتی‌متر باشد غیرطبیعی (چربی شکمی) است، کبد چرب با انجام سونوگرافی ساده تشخیص داده می‌شود و در سونوگرافی برای بیماران مشکوک به کبد چرب را با اصطلاح گرید بیان می‌کنند که هر چه این گرید بالاتر باشد احتمال چربی کبد بیشتر است و امکان ایجاد اختلال در روند عملکرد کبد زیاد است.

افزایش اختلال در روند عملکرد کبدی را با افزایش آنزیم‌های کبدی با عنوان AST و ALT می‌سنجیم؛ هرگاه مقدار این آنزیم‌ها از حد نرمال بالاتر باشد نشان‌دهنده آسیب سلول‌های کبدی است، افرادی که کبد چرب با گرید ۱ تا ۳ دارند و درعین‌حال میزان آنزیم‌های بالایی داشته باشند یعنی اینکه صدمه کبدی جدی‌تر است و این صدمات در درازمدت خود را به‌صورت التهاب بافت کبد و فیبروز کبدی و ازکارافتادن کبد (سیروز) نشان می‌دهد.

مهم‌ترین روش درمان در بیماران کبد چرب تغییر سبک زندگی است

 مهم‌ترین درمان در بیماران کبد چرب تغییر سبک زندگی است و کسایی که کبد چرب دارند روش زندگی‌خود را باید تغییر دهند، فعالیت و ورزش مهم‌ترین درمان بیماران کبدی است و کسانی که فکر می‌کند با دارو و درمان این عارضه برطرف می‌شود راه به جایی نمی‌برند.

اولین قدم و مهم‌ترین درمان فعالیت بدنی و ورزش مناسب مثل پیاده‌روی تند در بیماران کبدی است،ورزش منظم به‌صورت دویدن، دوچرخه‌سواری، دوچرخه ثابت، طناب زدن و ورزش‌های هوازی روزانه بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه توصیه می‌شود.

 تعداد مواردی که منجر به سیروز می‌شوند زیاد نیستند حدود ۲۰ درصد موارد ممکن است منجر به ازکارافتادن کبد یا همان بیماری سیروز شود، ازکارافتادن کبد ناشی از بیماری فتی‌لیور یا کبد چرب این‌گونه نیست که در مدت‌زمان کوتاهی رخ دهد بلکه در مدت‌زمان طولانی بین ۱۰ تا ۲۰ سال رخ می‌دهد. در هر مرحله اگر به مرحله فیبروز غیرقابل‌برگشت نرسیده باشد احتمال بازگشت این بیماری وجود دارد.

خیلی از بیماران با بررسی‌های اولیه و سونوگرافی متوجه می‌شوند که دچار کبد چرب شدند و علائمی نظیر زردی، بزرگی کبد و ... که معمولاً بسیار ناشایع در کبد چرب هستند و ممکن است یک درد مبهم خفیفی در ناحیه فوقانی و راست شکم بیماران داشته باشند اما کم دیده می‌شود.

کبد چرب بیماری است که علائم بالینی زیادی ندارد

 کبد چرب بیماری است که علائم بالینی آن‌چنانی ندارد و به‌صورت اتفاقی کشف می‌شود و اکثراً در افراد چاق دیده می‌شود، این بیماری در اکثر موارد خاموش بوده و در افراد چاق و چاقی شکمی ممکن است کبد چرب داشته باشند و یک سری بیماری‌ها نظیر دیابت، افراد الکلی، هپاتیت نوع B و C، بیماری ژنتیکی و ... زمینه‌ساز کبد چرب است.

ارتباطی بین چربی خون و کبد چرب وجود ندارد اما در اکثر موارد دیده می‌شود افرادی که کبد چرب داشتند دچار چربی خون هم شدند، زندگی ماشینی مقدمه‌ای برای بروز کبد چرب شده که باید این روش اصلاح شود.

دوچرخه‌سواری در کاهش آلودگی هوا و حفظ سلامت شهروندان می‌تواند مؤثر باشد، پیشنهاد می‌کنم شهرداری‌ها مسیرهای دوچرخه‌سواری در نقاط مختلف شهر ایجاد کنند تا شهروندان مسیرهای کوتاه را با دوچرخه طی کرده و دوچرخه را در ایستگاه‌های بعدی برای استفاده دیگر شهروندان قرار دهند.

فعالیت‌های بدنی و تغییر سبک زندگی راه‌های مقابله با کبد چرب

افزایش فعالیت‌های بدنی و تغییر سبک زندگی بدون تحرک از عوامل مقابله با کبد چرب می باشد و با بیان اینکه رژیم غذایی خاصی برای این بیماران وجود نداشته باشد اما بیماران کبدی از فست‌فودها، غذاهای بسیار چرب و بسیار شیرین استفاده نکنند و بیشتر سبزیجات، میوه‌جات، لبنیات کم‌چرب مصرف کنند،مصرف فست‌فودها به همراه نوشیدنی‌های گازدار کالری زیاد وارد بدن می‌کند که سبب ایجاد کبد چرب می‌شود.

در بسیاری از موارد علت خاصی برای بیماری سیروز پیدا نمی‌کنیم و پس از بررسی‌ها متوجه می‌شویم که این افراد کبد چرب داشتند که به آن رسیدگی نکردند.

کبد چرب پیش‌زمینه ای برای سرطان کبد نیست

مصرف غذاها با کالری کمتر و فیبر بیشتر به بیماران کبد چرب توصیه می‌شود،در حال حاضر نوجوانان و جوانان و افراد مسن به علت چاقی در ناحیه شکمی به کبد چرب مبتلا می‌شوند و این مسئله فرصت خوبی شده برای افرادی که بخواهند سودآوری کنند؛ درحالی‌که هنوز هیچ دارویی اثرات مفید و مشخصی برای درمان کبد چرب نداشته است.

انواع عرقیات و داروهای سنتی مورد تائید ما برای درمان کبد چرب نیستند و افراد به دنبال دارودرمانی برای کبد چرب نروند و به سمت تغییر سبک زندگی و فعالیت‌های بدنی پیش روند.

کبد چرب پیش‌زمینه سرطان کبد نیست، اما در بیمارانی که به هر دلیل به مرحله سیروز می‌رسند از جمله بیماری هپاتیتی نوع B و C، بیماران ژنتیکی و افراد الکلی به‌عنوان ریز فاکتور برای ابتلا به سرطان کبد قلمداد می‌شوند.