چرا کنترل کرونا در کشور چالش شد؟

خیز موج‌های پیاپی کرونا در کشور و از طرفی تعلل در واکسیناسیون عمومی، بسیاری از صاحب‌نظران را واداشت که برای کنترل این ویروس به دنبال علاجی باشند و راه حل ارائه کنند؛ همچنانکه که عده‌ای از متخصصین نظیر مدیرکل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت در کنار تاکید بر رعایت پروتکل‌ها استفاده از توصیه‌های طب رایج برای درمان کرونا، به مزایا و نتایج کاربرد طب سنتی در سایر کشورها برای درمان این بیماری اشاره کرده است.

محمدرضا شمس اردکانی گفته بود «تجربه‌ها با کشورهای مختلف در زمینه طب سنتی مورد بررسی قرار گرفته است. برای نمونه چینی‌ها تاکید داشتند که بیش از ۹۰ درصد بیماران درمان‌شده از طب چینی و طب رایج همزمان استفاده کرده‌اند. بر همین اساس از وزیر بهداشت خواستیم که در زمینه کرونا از طب سنتی ایران استفاده شود که مورد موافقت قرار گرفت.»

علاوه بر متخصصانی که به استفاده از طب سنتی در کنار طب رایج برای کنترل و درمان کرونا تاکید می‌کنند، برخی ایده ایمنی جمعی را به عنوان الگوی موثر جهت کنترل کرونا پیشنهاد کردند، راهبردی که واکنش‌های گسترده‌ای را به همراه داشت، تا جایی که معاون وزیر بهداشت ایمنی جمعی را راهبردی بی‌اخلاقی خواند. علیرضا رئیسی با گذری به میزان جمعیت مبتلا به کرونا گفته بود «حرکت به سمت ایمنی جمعی امکان پذیر نیست زیرا برای اعمال ایمنی جمعی باید حدود ۶۶ درصد از جمعیت کل کشور به ویروس کرونا مبتلا شده باشند که این استراتژی غیراخلاقی و غیر ممکن است.»

در فضای زد و خورد آراء برای پیدا کردن بهترین راه حل جهت کنترل کرونا، تعدادی از کارشناسان ایده بسته شدن مرزها ارائه کردند، کما اینکه عضو ستاد ملی مقابله با کرونا انسداد مسیرهای ورودی ویروس کرونا در کنار واکسیناسیون را یکی از راه‌های کارساز در کنترل کووید-۱۹ دانست و تصریح کرد « با تمرکز بر روی مرزها و واکسینه کردن مردم این مناطق و در عرض دو سه ماه میزان شیوع کرونا در کشور کاهش پیدا می‌کند. ساده‌انگاری در برخورد با کرونا از ابتدا وجود داشت. در پیک قبلی که ناشی از شیوع کرونا انگلیسی بود،این نوع کرونا از شادگان وارد شد، می‌دانستیم که باید شادگان را ببندیم اما این کار را نکردیم.»

اگر دو هفته شادگان بسته می‌شد، دچار شیوع مجدد کرونا نمی‌شدیم

امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی در توضیح اهمیت بسته شدن ورودی‌ها بر کنترل کرونا، به اثرگذاری این اقدام در شیوع مجدد کرونا اشاره کرد و یادآور شد «اگر دو هفته شادگان بسته می‌شد این ویروس سرایت پیدا نمی‌کرد و به مابقی سرزمین راه پیدا نمی‌کرد اما استحکام در مورد رعایت پروتکل‌ها به موقع صورت نگرفت. همچنین در چهار پنج هفته قبل در نواحی جنوب مواردی از ویروس جدید کرونا دیده شد، باید نیروها متمرکز می‌شد و منطقه بسته می‌شد تا به کل کشور سرایت پیدا نکند.»

تاکید عضو کمیسیون بهداشت مجلس بر روی بسته شدن مرزها، منجر به شکل‌گیری این پرسش می‌شود که این راهبرد تا چه اندازه در کنترل کرونا می‌تواند موثر واقع شود؟

در پاسخ به این پرسش پرویز وحدانی می‌گوید «به نظر می‌رسد برای انجام این اقدام خیلی دیر است. در حال حاضر همه ایران کرونا گرفته‌اند، حالا مرزها را ببیندیم که چه شود؟!در حال حاضر ما منبع انتشار ویروس برای کشورهای دیگر هستیم، سرتاسر کشور ما آلوده است، دیگر بیشتر از این که امکان آلوده شدن نداریم.»

این متخصص عفونی همچنین می‌افزاید «اگر بتوانیم بیماری را کنترل کرده و خوب درمان کنیم، با بستن مرزها می‌توانیم توقع داشته باشیم که از بیرونِ کشور مشکلی برای ما به وجود نخواهد آمد اما با شرایط فعلی باید مرزها را ببندیم که بتوانیم مشکل کرونا را در داخل کشور جمع کنیم.»

خود مسئولان بهتر می‌دانند که در مورد کرونا خوب عمل کردند یا خیر

وحدانی در پاسخ به اینکه با توجه به اشاره شما در مورد وخامت شرایط ناشی از شیوع کرونا، برای بهبود اوضاع چه اقدامی باید انجام داد؟ تصریح می‌کند «برای جمع کردن وضعیت به وجود آمده ناشی از شیوع کرونا صددرصد باید هفت، هشت کار را پشت سر هم انجام داد. اولویت اول این است که باید هر چه زودتر و به سرعت واکسیناسیون کامل انجام بدهند. دوم اینکه هم‌زمان با واکسیناسیون، باید مرزها را ببندند. هم‌زمان باید پروتکل‌های بهداشتی را به سختی رعایت کرد. علاوه بر موارد مذکور، باید بیماران مبتلا را به سرعت درمان کرد.»

وی در ادامه خاطرنشان می‌کند «بنابراین برای کنترل کرونا باید چند کار صورت بگیرد و با یک کار این مشکل حل نمی‌شود. بستن مرزها یعنی اینکه از بیرون از کشور آلودگی وارد نشود، این امکان‌پذیر است ولی حتماً باید اقداماتی که برای کنترل کرونا ذکر شد، پشت سر هم و نه تک‌تک انجام شود.»

وحدانی ضمن اشاره به عملکرد مسئولین جهت کنترل کرونا تاکید کرد، «مسئولان بهتر از ما می‌دانند اگر خوب کار کرده‌اند که الان کارها درست است، اگر هم خوب کار نکرده‌اند، معلوم است که درست نیست و خوب عمل نکردند.»

در مجموع به باور بسیاری هر چند چاره‌جویی‌هایی نظیر بستن مرزها و مواردی از این قبیل، می‌توانند در کنترل کرونا موثر بیافتند اما اثرگذاری این راهکارها نیز بسته به شرایطی نظیر اقدام به موقع دارد و با رو به وخامت گذاشتن شرایط، خاصیت برخی راهکارها نیز کاهش پیدا می‌کند.