توزیع خارج از شبکه دارو و واکسن کرونا

پس از تشکیل صف‌های طولانی مقابل داروخانه‌ها در پی کمبود دارو، شنیده شدن قیمت‌های نجومی در بازار سیاه و گلایه مردم نسبت به در دسترس نبودن داروهای مربوط به درمان ویروس کرونا، رهبر انقلاب بیستم مردادماه ۱۴۰۰ در پیامی تلویزیونی نسبت به وضعیت موجود گلایه کردند و مشکل کمبود دارو را ناشی از ضعف شبکه توزیع دارو دانستند و به مسئولان مربوطه برای حل این مشکل تذکر دادند.

ایشان ضمن تأکید بر لزوم تسریع در تأمین داروی مورد نیاز برای بیماران گفتند: با وجود کمبود یا نبود دارو در داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها، گفته می‌شود همان داروها در بازار آزاد با قیمت چند برابری فروخته می‌شود که این نشان‌دهنده مشکل در شبکه توزیع است و این مشکل باید حل شود.

به نظر می‌رسد شیوع ویروس کرونا، مشکلات و آشفتگی‌های موجود در زنجیره توزیع دارو که طی سال‌های گذشته نیز وجود داشته است را نمایان‌تر از قبل کرده است. کارشناسان نظام سلامت و همچنین مسئولان مبارزه با مفاسد اقتصادی بارها به این مسئله اشاره داشته‌اند که تنها راه‌حل جلوگیری از شکل‌گیری بازار سیاه و عرضه خارج از شبکه این اقلام، رصد و رهگیری کامل دارو در طول زنجیره تأمین است. سامانه تیتک از سال ۹۲ به همین منظور آغاز به کار کرده است اما بنا به دلایلی همچنان نتوانسته نقش نظارتی خود را به طور کامل ایفا کند.

ضرورت برچسب‌گذاری داروها و ثبت کامل زنجیره در سامانه تیتک

در این ارتباط حمیدرضا دهقانی‌نیا سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: گزارشات مربوط به تخلفات در زنجیره دارو مورد توجه مقام معظم رهبری قرار گرفته است.

دهقانی‌نیا در تشریح علت عرضه خارج از شبکه و نشت زنجیره تأمین دارو در اقلام تولیدی گفت: برای جلوگیری از عرضه خارج از شبکه اقلام تولیدی ضروری است تا برچسب‌گذاری داروها و ثبت کامل اطلاعات توسط تمامی اعضای زنجیره تأمین در سامانه تیتک انجام شود و در کنار آن نظارت‌ها نیز تقویت شود.

وی افزود: در حال حاضر با بررسی دقیق اطلاعات ثبت شده در سامانه، به راحتی امکان شناسایی و اقدام در خصوص تخلفات و موارد خلاف واقع وجود دارد اما اگر این ثبت اطلاعات انجام نپذیرد، شناسایی تخلفات نیز امکان‌پذیر نخواهد بود.

بسیاری از بیمه‌ها اصالت دارو را استعلام نمی‌کنند

سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در خصوص ضرورت خدمات‌رسانی بیمه‌ها به شرط استعلام اصالت دارو، اظهار داشت: در صورت انجام چنین اقداماتی، حلقه‌های زنجیره دارو به یکدیگر متصل خواهند شد و افرادی که قصد توزیع دارو به صورت قاچاق و یا خارج از شبکه را دارند، در تنگنای شدیدی قرار خواهند گرفت. با توجه به ضرورت رصد زنجیره تأمین دارو، منوط کردن خدمات بیمه به کنترل اصالت دارو در برنامه ابلاغی سال ۱۴۰۰ به سازمان غذا و دارو ابلاغ شده است.

دهقانی‌نیا ادامه داد: از دیگر مزایای اتصال حلقه‌های زنجیره توزیع، شفافیت فرآیند است که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به طور جدی از سازمان غذا و دارو پیگیر است؛ چرا که بر اساس ماده ۳ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز نماینده وزارت بهداشت در ستاد، رئیس سازمان غذا و دارو است.

عدم همکاری بیمارستان‌ها و مراکز بهداشت در ثبت داروها

به گفته سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، یکی دیگر ازمشکلات موجود در زنجیره تأمین دارو که موجبات عرضه خارج از شبکه این اقلام را فراهم کرده است، عدم ثبت اطلاعات توسط عوامل محل‌های تجمیع دارو است.

وی با بیان اینکه ثبت اطلاعات از تمامی مراکز پخش دارو ضروری است، افزود: یکی از مشکلات فعلی همکاری نامطلوب معاونت درمان وزارت بهداشت است. بر اساس گزارش‌های واصله، داروخانه‌های بیمارستانی و مراکز بهداشت اطلاعات داروها را در سامانه تیتک ثبت نمی‌کنند و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز درحال پیگیری این موضوع است.

سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ادامه داد: رئیس سازمان غذا و دارو نیز اخیراً مستنداتی به ستاد ارائه کرده که طی آن، وی مکرراً موضوع همکاری با سامانه تیتک را به معاونت درمان وزارت بهداشت یادآور شده اما متأسفانه با این وجود اقدامی در این راستا صورت نپذیرفته و پاسخی نیز دریافت نشده است.

دهقانی‌نیا در پایان با انتقاد از عدم همکاری معاونت بهداشت و درمان با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، گفت: متأسفانه این عدم همکاری در خصوص واکسن کرونا نیز به قوت خود باقی است و به نظر می‎‌رسد برای رسیدن به وضعیت مطلوب‌تر در سامانه تیتک، معاونت بهداشت و درمان باید هماهنگی و همکاری بیشتری با سازمان غذا و دارو به عنوان نماینده وزارت بهداشت در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز داشته باشد.