کدام استان ها بیشترین اهدای «جسد» را دارند؟

سعید شاه حسینی، رئیس بانک بافت، سلول و عضو مرکز تحقیقات پزشکی قانونی درباره اهدای پیکر متوفی در پزشکی قانونی گفت: برای اهدای جسد برای مقاصد آموزشی، فرد در زمان حیات خود وصیت می‌کند که بعد از فوت پیکرش برای مقاصد آموزشی مورد استفاده قرار بگیرد.

وی ادامه داد: بعد از فوت فرد و انتقال پیکر به پزشکی قانونی، اگر از نظر کارشناسان پیکر مناسب اهدا باشد با خانواده صحبت می‌کنیم و رضایت خانواده را جذب می‌کنیم. البته اگر فرد در زمان حیات خود برای اهدای پیکرش برای مقاصد آموزشی، رضایت بدهد ما حتما به او پیشنهاد می‌کنیم که خانواده‌اش را نیز در جریان قرار دهد، چراکه حتی اگر به صورت قانونی نیز وصیت کرده باشد، برای اهدای بعد از فوت، ما باید از خانواده‌اش رضایت بگیریم بنابراین توصیه می‌کنیم که قبل از فوت حتما خانواده‌اش را در جریان تصمیمی که گرفته است قرار دهد. در بسیاری از موارد مطرح کردن چنین موضوعی در خانواده باعث می‌شود که خانواده نیز به تبعیت از این فرد برای این اهدا، اقدام کنند.

رئیس بانک بافت، سلول و عضو مرکز تحقیقات پزشکی قانونی تصریح کرد: در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۳۰۰ پرونده درخواست اهدای پیکر از سوی افراد داوطلب تشکیل و تا آخر بهمن سال جاری، تعداد ۱۲ جسد فیکس شده به دانشگاه‌ها تحویل داده شده است. این تعداد نسبت به سال‌های قبل روند افزایشی داشته است چون در سال قبل، ۸ جسد فیکس شده در اختیار دانشگاه‌ها قرار گرفته است.

شاه حسینی درباره روند اهدای جسد تصریح کرد: روال معمول برای اهدای جسد به دانشگاه نیز به این صورت است که وقتی پیکر متوفی، به پزشکی قانونی منتقل می‌شود قبل از اهدا به دانشگاه، برای تثبیت و آماده‌سازی جسد به حدود سه تا شش ماه زمان نیاز است.

وی ادامه داد: وقتی پیکر متوفی آماده و به دانشگاه تحویل داده شد، حدود ۳ سال یا شش ترم تحصیلی در دانشگاه استفاده می‌شود و پس از آن، مجددا پیکر به پزشکی قانونی تحویل داده می‌شود و توسط همکاران ما و با اطلاع خانواده، پیکر متوفی در بهشت زهرا (س) تهران دفن می‌شود. هزینه تدفین پیکر نیز توسط پزشکی قانونی به سازمان بهشت زهرا (س) پرداخت می‌شود.

رئیس بانک بافت، سلول و عضو مرکز تحقیقات پزشکی قانونی خاطرنشان کرد: ما همچنان به پیکر خانم و آقا نیاز داریم، چون آموزش آناتومی خانم و آقا با هم متفاوت است. البته در میان افراد داوطلب هم زنان هستند و هم مردان.

شاه حسینی با اشاره به استان‌هایی که بیشترین استقبال را کرده‌اند، خاطرنشان کرد: تقریبا از همه استان‌ها متقاضیان حضور دارند اما عمدتا بیشتر داوطلبان، در استان‌های خراسان رضوی، تهران، فارس و مازندران هستند.

وی همچنین درباره نحوه ثبت نام برای اهدای جسد گفت: افراد متقاضی می‌توانند به سایت مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی کشور lmrc. ir مراجعه کنند و در بخش بانک سلول، بافت و عضو واحد اهدای کالبد آموزشی را انتخاب و در این بخش ثبت نام کنند. روش ثبت نام نیز به این صورت است که در این بخش دو صفحه فرم قرار داده شده است که باید پرینت گرفته شده و پس از تکمیل به آدرس ما ارسال شود. همچنین، متقاضیان می‌توانند با شماره تلفن ۰۲۱۵۵۹۸۳۱۴۹ در ساعات اداری تماس بگیرند. مابقی کارها نیز توسط همکاران ما در پزشکی قانونی انجام می‌شود.

رئیس بانک بافت، سلول و عضو مرکز تحقیقات پزشکی قانونی در پاسخ به این سوال که آیا دانشگاهی در نوبت دریافت جسد قرار دارد، گفت: تاکنون هر اعلام نیازی که از دانشگاه‌های علوم پزشکی شده است ما خوشبختانه توانسته‌ایم پاسخ دهیم البته خیلی از دانشگاه‌ها هنوز به ما اعلام نیاز نکرده‌اند و اجسادی را که از قبل داشته‌اند مورد استفاده قرار می‌دهند و ما همچنان در این حوزه با کمبود مواجه هستیم و اگر جسدی در پزشکی قانونی مناسب کار ما باشد، ما حتما دنبال صحبت با خانواده و اخذ رضایت آگاهانه هستیم تا نیاز دانشگاه‌ها را مرتفع کنیم.

شاه حسینی در پاسخ به این سوال که آیا جسد کودک نیز برای مقاصد آموزشی بوده، پاسخ داد: خیر، چنین موردی نداشته ایم. البته استفاده آموزشی پیکر کودک در دانشگاه کم است و برای مقاصد آموزشی نیز جسد کودکی اهدا نشده است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا واردات جسد داشته‌ایم، گفت: خیر، واردات جسد نداشته ایم. پزشکی قانونی هیچ گاه واردات جسد نداشته است اما در گذشته که اجازه نمی‌دادند برای مقاصد آموزشی از میت مسلمان استفاده شود، دانشگاه‌ها جسد وارد می‌کردند. البته چاره‌ای هم نداشتند اما از وقتی محدودیت‌های فقهی و قانونی مرتفع شد، دانشگاه‌ها نیز چنین کاری را نمی‌کنند و از اجسادی که به پزشکی قانونی اهدا می‌شوند استفاده می‌کنند. البته اوایل ما از اجساد مجهول الهویه نیز استفاده می‌کردیم اما چند سالی است که از اجساد مجهول الهویه نیز استفاده نمی‌شود. در حال حاضر همه کارهایی که با اجساد (برای مقاصد درمانی، آموزشی و پژوهشی) در پزشکی قانونی، انجام می‌شود با اجازه خانواده است بنابراین به هیچ عنوان از اجساد مجهول الهویه استفاده نمی‌کنیم.

رئیس بانک بافت، سلول و عضو مرکز تحقیقات پزشکی قانونی همچنین درباره اینکه آیا امکان ارسال جسد به دانشگاه‌های علوم پزشکی کشورهای همسایه وجود دارد، گفت: تاکنون در این زمینه به ما اعلام نیاز نشده است و ما نیز اقدامی انجام نداده ایم.