باوری محال برای رسیدن به افزایش جمعیت / حذف طرح غربالگری چقدر خطرناک است؟

نیرومنش استاد رشته زنان دانشگاه علوم پزشکی تهران با مخالفت قاطعانه حذف غربالگری سلامت جنین گفت: وظیفه جامعه پزشکان تشخیص زود هنگام بیماری ها در زمان بارداری است. با حذف طرح غربالگری سلامت جنین میزان تولد نوزادان معلول و ناقص الخلقه افزایش یافته و در نتیجه جمعیت ناسالم چند برابر خواهد شد.

طرح غربالگری سلامت جنین در اوایل دهه ۸۰ به اجرا درآمد. هدف از این طرح تشخیص به موقع مشکلات ژنتیکی، بیماری‌ها و احتمال نقص در جنین است. پیش‌گیری از به دنیا آمدن نوزادان معلول و در ادامه حمایت از کانون خانواده در مقابل هزینه‌های گزاف نگهداری از فرزند ناقص از شاخص‌های مهم این طرح به حساب می‌آید؛ اما دلیل مخالفت با این طرح در راستای طرح جوانی جمعیت چیست؟ غربالگری جنین چه منافاتی با افزایش جمعیت دارد؟ آیا غربالگری جنین برای سلامت نوزاد و مادر خطرناک است؟ برای پاسخ به این سؤال‌ها شیرین نیرومنش استاد رشته زنان دانشگاه علوم پزشکی تهران و امان‌الله قرایی مقدم جامعه‌شناس  به گسترش نیوز پاسخ میدهند.

طرح غربالگری سلامت جنین ضروری است

طرح غربالگری طرحی است که عواقب جبران ناپذیری را به دنبال دارد. شیرین نیرومنش استاد رشته زنان دانشگاه علوم پزشکی تهران و چهره ماندگار نظام پزشکی درباره تبعات طرح حذف غربالگری می‌گوید: حاملگی با برنامه‌ریزی درست، سلامت مادر و جنین را تضمین کند. از دیدگاه یک پزشک طرح غربالگری جنین کاملاً ضروری و تائید شده است. اگر قرار بر این است که نسلی را افزایش دهیم، جمعیت سالم باید افزایش پیدا کند.

هزینه غربالگری به دوش خانواده‌هاست

وی افزود: هدف غربالگری این است که فرزندان بیمار، نوزادان دارای اختلال کوروموزمی و نقایص ساختمانی را در زمان مناسب شناسایی کند. لازم به یادآوری است که هزینه مضاعف سونوگرافی‌ها و آزمایش‌های متعدد در این طرح را اغلب بیمه‌ها پوشش نمی‌دادند و درنتیجه خانواده‌ها این هزینه را متقبل می‌شدند.

نیرومنش با اشاره به استقبال خانواده‌ها از طرح غربالگری سلامت جنین اضافه کرد: تضمین سلامت نوزاد در هر سطح از جوامع دارای اولویت است، بنابراین حذف غربالگری جنین با توجه به اینکه مغایر با نظرات کارشناسی و علمی است، صد درصد رد شده است.

مجلس به صلاح مردم تصمیم بگیرد

این متخصص زنان تأکید کرد: بازگو کردن طرح‌هایی از طرف افراد غیر کارشناس به منظور رسیدن به افزایش جمعیت آن‌هم به هر قیمت درست نیست. متأسفانه از نظر علمی به جای پیشرفت کردن در حال پسرفت هستیم. این طرح مورد قبول جامعه پزشکان، متخصصین و دانشگاهیان نیست.

وی ادامه داد: تشخیص به موقع بیماری‌ها و نقایص در نوزادان از وظایف پزشکان است. با اجرای طرح غربالگری جنین بیماری‌های قلبی، کلیوی، ستون فقرات و... زودتر از موعد تشخیص داده شود. حذف غربالگری تشخیص این بیماری‌ها را حذف می‌کند، که عواقب جبران ناپذیری را نیز به دنبال دارد. همچنین باید در نظر داشت  خطرناک‌ترین نتیجه این تصمیم اضافه شدن جمعیت ناسالم است و این احتمال بار مالی زیادی برای خانواده‌ها در پی دارد.

کارشناسان مرتبط درباره حوزه خانواده تصمیم بگیرند

نیرومنش با انتقاد به تصمیم گیران غیرمتخصص در زمینه حذف غربالگری جنین گفت: اجازه بدهند، مجامع علمی و کارشناسان در این زمینه‌ها نظردهی داشته باشند. بازگو شدن طرح حذف غربالگری جنین نشان می‌دهد، از افراد خبره  در این زمینه استفاده نشده است.

استاد رشته زنان دانشگاه علوم پزشکی تهران در انتها با اشاره به پیشرفت در زمینه تحصیلات و بالاتر رفتن سطح سواد نسبت به گذشته تأکید کرد: جامعه امروزی پذیرای طرح‌های نظیر حذف غربالگری جنین نخواهد بود. دولت برنامه‌های ویژه‌ای برای کاردرمانی فرزندان معلول و عقب افتاده داشته است. اما در هر صورت پرورش، نگهداری، آموزش و درمان فرزندان استثنائی هزینه مضاعفی را برای خانواده‌ها در پیش خواهد داشت. وظیفه دولت و مجلس این است که نماینده مردم باشند و دیدگاه مردم را در نظر بگیرند و به صلاح همگانی تصمیم بگیرند.

نزدیک به یک دهه می شود که عوامل مختلفی دست به دست داده تا بسیاری از جوانان از ازدواج سرباز زده یا در صورت ازدواج به تک فرزندی روی آورند حالا با حذف طرح غربالگری سلامت جنین بسیاری را از داشتن فرند منصرف می کند همن امر موجب کاهش جمعت نیز شده است. امان‌الله قرایی مقدم استاد دانشگاه و جامعه‌شناس در رابطه با این موضوع به گسترش نیوز می گوید: مشکل جمعیت بحث جدیدی نیست و از دیرباز مورد توجه بوده است. اما وضع قوانین سلبی در کانون خانواده، مثل جلوگیری از سقط‌جنین و ممنوعیت فروش اقلام ضد باروری محال است به افزایش جمعیت برسیم.

افزایش سقط‌های زیرزمینی با حذف غربالگری

وی حذف غربالگری جنین را خطرناک دانست و ادامه داد: حذف غربالگری سلامت جنین، اقدامات زیرزمینی و غیرقانونی توسط افراد غیرمتخصص و ماماهای متخلف را افزایش خواهد داد. ضمن اینکه در ادامه تولد نوزادان ناقص‌الخلقه و معلول را نیز خواهیم داشت.

ذهنیت جوانان امروزی: فرزند زیاد ارزش نیست!

قرایی مقدم بهترین راهکار برای طرح جوانی جمیعت را تغییر ذهنیت جوانان درباره فرزندآوری عنوان کرد و گفت: ابعاد مختلفی درباره فرزندآوری مطرح است. مسکن، شغل، اعتیاد و چشم‌انداز آینده هر زوج می‌تواند تأثیر زیادی بر فرزندآوری داشته باشد. حتی در خانواده‌هایی با شرایط ایده آل مالی و اقتصادی نیز ما فرزندآوری با تعداد بالا را شاهد نیستیم و این می‌تواند خود دلیل محکمی بر تغییر نگرش آحاد جامعه داشته باشد.

باروری حساب گرایانه شده است

وی در برخی موارد اقدام دولت را برای تشویق جوانان به فرزند آوری مؤثر دانست و ادامه داد: ارائه برخی وام‌ها، ایجاد شرایط آسان برای خانه‌دار شدن، تسهیلات ویژه برای فرزند سوم می‌تواند روند افزایش جمعیت را آسان‌تر کند اما مسئله مهم‌تر از شرایط حال وضعیت چشم‌انداز آینده خانواده‌هاست. خانواده‌های امروزی نگاه بلندمدت به وضعیت فرزندشان دارند که کاملاً درست است. امید به داشتن شغل، وضعیت تحصیل فرزند، وضعیت اقتصادی و... همگی دارای اهمیت است.