هشدار درباره جهش های بعدی کرونا در کشور / پیک بعدی در راه است؟

مسعود یونسیان با اشاره به گزارش اخیر وزارت بهداشت مبنی بر افزایش سه برابری بستری و سرپایی کووید در روزهای اخیر، گفت: احتمال اینکه این افزایش‌ها را طی هفته آینده هم ببینیم، کم نیست و احتمالش نسبتا بالاست.

افزایش موارد ابتلا به کرونا با ۲ واریانت واکسن‌گریزتر در دنیا

وی با بیان اینکه در این زمینه باید به چند واقعیت توجه کرد، افزود: یک واقعیت این است که علی‌رغم اینکه ساب‌واریانت BA۲ اُمیکرون و زیرمجموعه‌های آن در دنیا غالب بوده است، اکنون چندین هفته متوالی است که BA۴ و BA۵ که از قاره آفریقا شروع شد، بعد به آمریکا و سایر نقاط دنیا رفت، رو به افزایش می‌گذارد. البته شاید هنوز غالب نشده و همچنان غلبه با BA۲ است. بنابراین در حال حاضر سهم تعداد موارد BA۴ و BA۵ در دنیا افزایش پیدا کرده و این‌ها هم دو واریانتی هستند که نسبتا واکسن‌گریزی بیشتری دارند.

روند افزایشی کرونا در همسایگی ایران

یونسیان ادامه داد: در عین حال باید نگاهی هم به وضعیت کشورهای همسایه‌مان داشته باشیم. در بین کشورهای همسایه می‌بینیم که در کشور کویت، عربستان، امارات، عراق، بحرین و ترکیه طی چند هفته اخیر افزایش موارد را داشتند و هر هفته نسبت به هفته قبل افزایش‌هایی را داشته‌اند. البته آمار و گزارشی مبنی بر اینکه چه واریانت یا ساب‌واریانتی در آن کشورها بوده، اعلام نشده است، ‌اما می‌توان اینطور نتیجه‌گیری کرد که با توسعه دو واریانت BA۴ و BA۵ در آمریکا و اروپا که به طور دقیق گزارش کرده و با افزایش موارد همراه بودند و قله کوچکی زدند، کشور ما هم احتمالا از این قاعده مستثنی نیست.

تعداد تست‌ها افزایش چندانی نداشته است

وی با بیان اینکه البته ممکن هم هست این احتمال در کشور رخ ندهد، گفت: اما به هر حال ما با یک احتمال هم باید دوراندیشی خودمان را داشته باشیم. اگر آن احتمال بسیار ناچیز باشد، می‌گوییم نیاز نیست که جامعه را نگران کنیم، اما زمانی احتمال ناچیز نیست و شواهدی را هم می‌بینیم. بالاخره از قول همکاران معاونت بهداشتی، در طی هفته‌های اخیر افزایش موارد را دیده‌ایم. در عین حال علی‌رغم اینکه اعلام شده بود که تعداد تست‌هایمان افزایش یافته، اما بررسی کردیم و دیدیم که تعداد تست‌ها هم آنچنان افزایشی نداشته است. بنابراین به نظر می‌رسد که باید افزایش موارد ابتلای سرپایی و بستری کووید ۱۹ را جدی‌تر در نظر بگیریم. به هر حال این افزایش محسوس هم بوده است. البته نوساناتی وجود دارد که به نوسانات نگاه نمی‌کنیم، بلکه به روند اصلی و دیرپا توجه می‌کنیم. به خصوص وقتی هفتگی نگاه می‌کنیم، روند افزایشی بوده است.

احتمال غلبه واریانت‌های جدید در کشور

یونسیان با بیان اینکه فعلا نمی‌توان دلیل مشخصی را برای این افزایش بیان کرد، گفت: اگر با سایر کشورهای دنیا مشابهت‌یابی کنیم، دور از انتظار نیست که این افزایش را به افزایش سهم BA۴ و BA۵ منتسب کنیم.  دور از انتظار نیست که واریانت BA۴ و BA۵ به زودی در کشورمان غالب شود.

احتمال دو رقمی شدن مرگ‌ها

وی درباره احتمال بروز پیک جدید کرونا در کشور به دنبال این روند افزایشی، گفت: در بقیه نقاط دنیا که وضعیت مشابه ما را داشتند، یک قله‌ای با ارتفاع یک‌پنجم تا یک‌ششم نسبت به قله اصلی اُمیکرون داشتند. یعنی اگر در قله اُمیکرون‌مان به ابتلای روزانه ۲۰ هزار نفر رسیدیم، حالا اینکه اعداد ابتلایمان روزانه چهار رقمی شود، دور از انتظار نیست و دو رقمی شدن مرگ‌ها هم دور از انتظار نیست و متاسفانه احتمال آن وجود دارد.

یونسیان درباره زمان تاثیر این افزایش موارد سرپایی بر روی بستری و مرگ‌های ناشی از این بیماری، گفت: هرجایی در بیماری، نسخه خاص خودش را دارد. نمی‌توان قطعا گفت از آنجایی که موج در اروپا و آفریقا و ... فروکش کرد، در ایران هم حتما همین اتفاق می‌افتد. زیرا تقارن وقایع به خصوص وقایع و رویدادهای ناشی از جابجایی‌های جمعیتی با وقایع ناشی از ورود واریانت‌های جدید، تعیین‌کننده است. اگر این رویدادها همچون بازگشایی مدارس و مراسمات ماه محرم و ... همراه با رعایت پروتکل‌ها و بویژه استفاده از ماسک باشد، می‌توان گفت که مشکلی پیش نمی‌آید.

توصیه‌هایی برای رعایت پروتکل‌ها در شرایط فعلی

یونسیان با بیان اینکه توصیه‌ها همان توصیه‌های قبلی هستند، گفت: همچنان باید در فضاهای بسته به ویژه فضایی که تهویه ندارد، ماسک استفاده کنیم. در جایی که تجمعاتی وجود دارد و افراد باهم تماس دارند، باید حتما ماسک بزنند. در عین حال اگر بتوان کاری کرد که افرادی که واکسن کرونا را تزریق نکرده‌اند، از حضور در اجتماعات، جاهای سربسته و ... محروم شوند، بسیار کمک‌کننده است. زیرا این افراد هم خودشان را به مخاطره می‌اندازند هم جامعه را.

۲۵ درصد از افراد جامعه واکسن کرونا تزریق نکرده‌اند

وی گفت: بر اساس آمارهای رسمی کشور حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد افراد واجد شرایط در جامعه اصلا واکسن کرونا تزریق نکردند و بین ۳۰ تا ۳۵ درصد هم فقط یک دز واکسن تزریق کرده‌اند که ما به آنها جمعیت آسیب‌پذیر می‌گوییم.

اما و اگرها درباره تزریق دز بوستر

وی درباره ضرورت تزریق واکسن‌های بوستر در شرایط فعلی، گفت: باید توجه کرد که ایده‌آل ما این است که اگر قرار است واکسن بوستری تزریق کنیم، بوستری تزریق کنیم که به ویروس جدید مرتبط باشد. اگر این را نداشته باشیم، می‌توان از همان واکسن‌های موجود استفاده کرد. با این حال برای تزریق دز بوستر باید گروهی را انتخاب کنیم که بیشتر در معرض خطر هستند؛ یعنی افرادی که واکسن نزدند یا فقط یک دز واکسن تزریق کردند، افراد با سن بالا یا افراد دارای نقص ایمنی. افرادی که سن بالا ندارند، بیماری ندارند و سه دز واکسن تزریق کرده، حتی اگر سطح آنتی‌بادی‌شان هم کاهش یابد، به نظر می‌رسد که سلول‌های خاطره‌ای دارند که بر اساس آن بدن می‌تواند واکنش نشان داده و ایمنی را ایجاد کند.

یونسیان گفت: تزریق دز بوستر به همه افراد، از یک طرف نمی‌دانیم چقدر ضرورت دارد و از طرفی هنوز نمی‌دانیم که تزریق واکسن‌های متعدد و مکرر آیا ممکن است عوارضی ایجاد کند یا خیر. باید فایده یا ضرر احتمالی را بسنجیم. هر دارو یا واکسنی هم طبیعتا عارضه‌ای دارد و زمانی آن را توصیه می‌کنیم که منافعش بیش از ضررهای احتمالی‌اش باشد.

وی گفت: زمان‌های متفاوتی برای تزریق دز بوستر مطرح می‌شود که عمدتا بین سه ماه تا شش ماه بعد از دز قبلی را توصیه می‌کنند.