صفر تا صد ماجرای گشت ارشاد / از محکومیت بازیگران تا شستن میت

تاکنون قانون‌های بسیار زیادی درباره رعایت حجاب در ایران گذاشته است و البته در ادامه این قانون‌ها، مجازات هایی نیز برای رعایت نکردن حجاب در نظر گرفته شده است. این مجازات‌ها چندان بازدارنده نبوده است و به گفته بسیاری از کارشناسان، مشکل حجاب در ایران، با مجازات برطرف نخواهد شد.

تاریخچه وجود گشت ارشاد یا برخورد با بی‌حجابی در ایران به سال ۱۳۶۲ بر می‌گردد که قانونه مجازات اسلامی در ایران تصویب شد و بر اساس این قانون، زنانی که حجاب شرعی خود را در مکان‌های عمومی رعایت نمی‌کردند به ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شدند. همچنین در اواخر تیرماه سال ۱۳۶۳ بود که تظاهراتی علیه بی‌حجابی صورت گرفت و همین تظاهرات سبب شد تا عده‌ای به مغازه‌های فروش لباس که گویا لباس نامتعارف میفروشند حمله کنند. در ادامه این حمله به مغازه‌ها، وزارت کشور مجبور شد تا برای آرام کردن اوضاع، واکنش نشان دهد و حتی تعدادی را هم دستگیر کرد.

با روی کار آمدن دولت اصلاحات، طرز نگاه به پوشش، رنگ و بوی دیگری گرفت و بحث حقوق شهروندی و همچنین صحبت‌ها درباره حق انتخاب در پوشش آزاد مطرح شد. در واقع می‌توان گفت طرح مقابله با بی‌حجابی در آن سال کنار گذاشته شد.

اما در سال ۱۳۸۴ با روی کار آمدن دولت احمدی نژاد صحبت‌ها درباره آغاز فعالیت مقابله با بی‌حجابی آغاز و در ابتدای تابستان سال ۱۳۸۵ بود که ون‌های سبز رنگ گشت ارشاد وارد خیابان‌ها شدند. البته در زمستان ۱۳۸۷ محمود احمدی نژاد انتقاداتی را از نحوه اجرای این طرح مطرح کرد و در سال ۱۳۸۸ بود که به خاطر انتخابات حساس ریاست جمهوری، این طرح تقریبا کم رنگ شد اما در سال ۱۳۸۹ با تغییر رویکردی تحت عنوان طرح امنیت اخلاقی ادامه یافت. فعالیت ون‌های امنیت اخلاقی ( گشت ارشاد ) آن‌قدر گسترده شد که پای این ون‌ها به کنسرت‌ها نیز باز شد.

در سال‌های گذشته، با آمدن فصل تابستان، ون‌های گشت ارشاد به خیابان‌ها آمده و بیشتر این ون‌های امنیت اخلاقی، در مقابل پاساژ‌ها مستقر می‌شوند. وظیفه‌ای که ماموران گشت ارشاد بر عهده دارند این است که تذکر لسانی را به کسانی که کم حجاب هستند بدهند.

جریمه‌های کشف حجاب در ایران

جریمه‌های بسیار زیادی در ایران برای کشف حجاب یا کم حجابی وجود دارد. این نکته لازم به ذکر است که اگر کسی در خودرو هم حجاب نداشته باشد باید جریمه پرداخت کند اما علاوه بر جرم بودن کشف حجاب در خودرو در سال ۱۴۰۲، مطابق قوانین راهنمایی و رانندگی نیز این امر، تخلف محسوب و برای آن، جریمه تعیین شده است. جریمه کشف حجاب در خودرو، ۱۰۰ هزار تومان و ۱۰ نمره منفی است.

یکی دیگر از مجازات‌های بی‌حجابی که مطرح شد اما مخالفان زیادی دارد، مسدود کردن کارت‌های بانکی افراد بی‌حجاب و کم حجاب بود. طبق گفته پلیس، افرادی که در اماکن عمومی حجاب نداشته باشند و یا کم حجاب باشند، کارت بانکی آنها تا یک مدت مشخص مسدود می‌شود و امکان هیچ فعالیت بانکی را ندارند. البته این نکته را باید گفت که به بانک‌های سراسر کشور نامه‌هایی ارسال شد که به بانوان بی‌حجاب و کم حجاب خدمات ارائه نکنند و البته به جز بانک‌ها به تعدادی از اماکن دولتی هم نامه‌ای با همین مضمون ارسال شده بود. 

شستن میت به مدت ۱ ماه در غسالخانه تهران، جریمه یک زن به خاطر بی‌حجابی

مجازاتی که به تازگی اعلام شده است کمی جای تعجب دارد. رئیس شعبه ۱۰۴ دادگاه کیفری ۲ ورامین یک زن را به دلیل بی‌حجابی به پرداخت ۳۱میلیون ریال بدل از ۲ماه حبس و ۱ ماه شستن میت در غسالخانه شهرستان تهران محکوم کرد. چنین امری آیا مجازات درستی است؟؟ آیا می‌تواند بازدارنده باشد و یا اینکه بیشتر سبب این خواهد شد تا مردم عصبانی تر شوند.  البته این نکته را هم باید گفت که آیا چنین مجازاتی، اهانت به افراد غسال نیست؟ اینکه برای یک امر در جامعه، مجازات شستن میت در نظر گرفته شود یعنی برای کار اشتباهی که کردی باید مرده بشوری. پس باید گفت که چنین مجازاتی قطعا اهانت به افرادی است که به شغل غسالی مشغول هستند.

اظهارات وزیر میراث فرهنگی درباره جریمه شستن میت

عزت الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، درباره مجازات شستن میت توسط افراد بی حجاب توضیحاتی داد و انتقاد خود را از این طرح نشان داد.

نوبتی هم که باشد، نوبت جریمه‌های سنگین برای بازیگران است. بازیگرانی که در فضای مجازی حجاب کمی داشته‌اند یا درباره این ماجرا صحبت‌هایی کرده‌اند، جریمه شدند. آزاده صمدی (بازیگر سینما) به مدت ۶ ماه از استفاده از فضای مجازی به صورت مستقیم یا واسطه سایرین ممنوع است. طبق این حکم، صمدی همچنین باید با مراجعه به مراکز رسمی روانشناسی نسبت به درمان بیماری شخصیت ضد اجتماعی به صورت هر دو هفته یکبار اقدام و گواهی سلامت خود را در پایان دوره درمان ارائه کند.

لیلا بلوکات یکی دیگر از بازیگرانی است که به دلیل آنکه کلاه روی سرش بود به جریمه‌های سنگینی محکوم شد. ۲سال ممنوعیت از فعالیت در رسانه‌های فراگیر از جمله پلتفرم‌های داخلی و خارجی فعالیت‌های نمایشی و بازیگری و تبلیغ‌گری در فضای حقیقی و مجازی. ۲سال ممنوعیت خروج از کشور؛ ۵‌سال ممنوعیت از فعالیت در فضای مجازی به صورت مستقیم یا با واسطه؛ مطالعه و خلاصه نویسی یک کتاب ظرف یک ماه و ۱۰ ماه حبس تعزیری در یکی از زندانهای استان سمنان که ۶ ماه آن به مدت ۵ سال تعلیق شده است. سایر بازیگران دیگری هم هستند که جریمه‌های زیادی برای این امر شده‌اند.

همچنین لازم به ذکر است که افسانه بایگان به ۲سال حبس تعزیری و مراجعه هفتگی به روان‌شناس محکوم شد.

کلام آخر

تجربه چندین و چند ساله در کشورمان نشان داده است که درباره یک مشکل اجتماعی، هرچقدر بیشتر سخت گرفته شود بدتر خواهد بود. جریمه‌های آنچنانی و ترسناک، سبب خواهد شد تا مردم در جامعه احساس آرامش نداشته باشند. اگر طرحی قرار است اجرایی شود باید با فکر و منطق و دیدن تمام زوایای موضوع اجرایی شود و بهتر از تجربه‌های گذشته کمی درس بگیریم.